Category Archives: Tản Mạn

Cuộc “tranh tụng” thiếu phần “đối đáp”. Bên này nói thì bên kia nghe, vậy thôi. Chẳng đối. Chẳng đáp. Cuối cùng ông ủy viên chốt lại: Đảng ủy yêu cầu anh viết lại bản góp ý xây dựng Hiến pháp. Tôi đồng ý. Chúng tôi chia tay trong bầu không khí hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, có pha chút…ấm ức! Tôi bắt tay để tạm biệt hai người đồng chí rồi không quên nói thêm: Tôi sẽ viết lại tức thì. Tư liệu tôi vẫn còn lưu trong laptop. Chỉ việc xóa đoạn mà Đảng ủy yêu cầu, rồi điền vào đó hai từ “đồng ý” là xong. Tôi sẽ nộp ngay. Tuy nhiên, cũng mong anh hiểu cho: Đây là ý Đảng chứ không phải ý dân! Continue reading →

Riêng với tôi, sắp sửa lại ra đi, buồn vui lẫn lộn trong tình cảm riêng tư, nhưng với cái chung, không biết tôi có bi quan quá hay không? Duy nhất lắng đọng lại một cảm giác ngao ngán tột cùng, một nỗi trăn trở khó nguôi trước hiện trạng xã hội tha hoá, con người tha hoá, đạo đức nhân tâm bị huỷ hoại, cả nền văn hoá và cuộc sống tâm linh cũng đang tuột theo đà ấy. Trong khi đó thì tiền cứ như nước chảy vào túi những kẻ có quyền có chức. Rồi đây, sớm hay muộn cũng sẽ đến hồi kết thúc: Nợ vay phải trả; tiền vay, tiền cứu trợ, tiền đầu tư thì đã chia chác nhau hết để no nê hạ cánh an toàn rồi; cuối cùng chỉ còn lại nhân dân này, đất nước khốn khổ này; chắc chắn sẽ không thoát khỏi cảnh cùng quẫn vì vỡ nợ như mấy nước Mỹ Latinh hiện nay. Đó chính là sự thực “nhãn tiền”, than ôi!, với một đất nước ngàn năm văn vật như Việt Nam ta trong mùa xuân tươi đẹp của thiên niên kỉ thứ ba này. Continue reading →

Mười năm sau 2010, Water Alternatives, là một nhóm độc lập gồm các nhà nghiên cứu, các chủ bút (independent academic online journal), đã cùng duyệt xét lại bản khảo sát của WCD, xem các con đập lớn hiện nay ảnh hưởng ra sao trên sinh cảnh môi trường, kinh tế xã hội và đời sống cư dân ven sông – khảo sát này không phải chỉ có thu hẹp trên những nạn nhân trực tiếp trên vùng xây đập bị cưỡng bách tái định cư mà bao gồm cả các cộng đồng dân cư phía hạ nguồn, tại 70 quốc gia nơi 120 con sông trên thế giới. Continue reading →

Tại Quốc hội 1976, giáo sư Lý Chánh Trung là Trưởng đoàn khối trí thức của đoàn đại biểu Quốc hội Miền Nam tại Quốc hội thống nhất. Tôi lúc đó là phóng viên Ban miền Nam của Đài Tiếng nói Việt Nam, phụ trách công tác tuyên truyền trong giới trí thức. Tôi được “đích thân” ông Trần Lâm Tổng giám đốc đài giao cho một nhiệm vụ khá “nặng nề” là làm một cuộc “Tọa đàm thu thanh với các đại biểu trí thức Miền Nam tại Quốc hội”.
Đất nước vừa thống nhất, ai cũng hồ hởi. Các đại biểu miền Nam được “ưu tiên” ở khách sạn Thắng Lợi do Cuba xây, bên cạnh Hồ Tây, Hà Nội. Nhà tôi ở quá chợ Mơ, chạy cái xe mô-bi-lét tàng từ phía nam lên tận phía bắc thành phố thật vất vả; nhưng cả ba buổi tối tôi đều được giáo sư Lý Chánh Trung trả lời từ trong khách sạn ra vọng gác bên ngoài cửa là… còn bận viết tham luận cho đoàn trí thức miền Nam trước Quốc hội, không còn thời gian tiếp khách. Continue reading →

Dân tộc Việt Nam đâu chỉ tự hào khi tên lính Mông Cổ cuối cùng rời biên giới; chúng ta còn tự hào vì hai chữ Sát Thát mình thích trên tay nhau; chúng ta còn tự hào về câu nói qua điện đài của người lính trong trận chiến tranh biên giới “quân Trung Quốc đang tràn ngập, chúng tôi hết đạn rồi, xin vĩnh biệt”;…
Quê hương sẽ không mãi là cánh đồng lầy trong những câu thơ của Nguyễn Chí Thiện. Quê hương sẽ luôn có những ngày nắng đẹp và cả những ngày mưa dầm, giông bão; và chúng ta tự hào vì mình vẫn còn có nhau. Vì mình đang nắm tay nhau đi lên từ những tan tác này. Continue reading →

Có lần ông ấy đã bỏ tiền túi ra làm cho nhạc sỹ Văn Cao một cái toilet, vì thấy ông nhạc sỹ già tội nghiệp này sống trên gác nhưng không có toilet (vô cùng bất tiện lúc ốm đau). Nay ở cõi âm, nếu Văn Cao có thiêng định phù hộ ai trên cõi trần này, thì chắc nghĩ ngay đến Phạm Chuyên. Phạm Chuyên còn chơi thân với đạo diễn Trần Văn Thủy, với một tình bạn chân thành hiếm có (như một nghịch lý). Chắc nhiều người còn nhớ Trần Văn Thủy là tác giả của những bộ phim tài liệu “bom tấn” (như “Hà Nội trong mắt ai” và “Người tử tế”) đã từng gây tranh cãi một thời và làm cho tác giả phải “lên bờ xuống ruộng” (nên nổi tiếng?). Continue reading →

Thiết nghĩ những từ ngữ nào hay, đúng, chính xác và trong sáng thì ta dùng, quảng bá. Những từ ngữ làm mất đi sự trong sáng, phong phú hoặc làm thô tục hóa tiêng Việt thì ta không nên sử dụng hay phổ biến. Ngôn ngữ luôn có sự thay đổi. Nhưng ta chỉ nên chấp nhận thay đổi theo chiều hướng tiến hóa. Những thay đổi có tính cách thoái hóa thì cần phải loại trừ. Việc gìn giữ sự trong sáng, phong phú và thanh tao của tiếng Việt chính là bổn phận của những người làm công tác văn hóa, mà các đài truyền thanh, truyền hình các cơ quan báo chí đóng vai trò tiên phong. Continue reading →

Người cộng sản chuyên chơi chữ và nghĩ rằng hễ có thể sử dụng các mỹ từ đao to búa lớn là có thể gạt gẫm người dân. Trong các văn kiện chính thức của CSVN, ý niệm “Pháp chế Xã Hội Chủ Nghĩa” được họ chính thức dịch ra Anh Ngữ là “Socialist Rule of Law”. Tức là họ sử dụng ý niệm Pháp trị (Rule of Law) của những nền dân chủ chân chính tây phương và sau đó thêm cái đuôi Xã Hội Chủ Nghĩa (Socialist) để biến thành một ý niệm mới và áp dụng cho Việt Nam. Continue reading →

Hôm qua tôi ngồi xem chương trình VTV đặc biệt giới thiệu phim phóng sự “Hành trình của sự sống và cái chết”. Tôi bị thu hút bởi những thước phim với những hình ảnh sự thật đen tối và phũ phàng của dòng người di cư từ đất nước Syrie tràn vào châu Âu từ những ngày hè của năm 2015. Phim phóng sự được ghi hình và dẫn chuyện tại chỗ và được thuyết minh bởi nhà báo Lê Bình và phóng viên Quỳnh Anh thuộc Trung tâm tin tức VTV24 của Đài Truyền hình VN. Phải nói rằng với một hành trình dài ngày như vậy ở những miền đất xa lạ, suốt từ biên giới Li Băng với Syrie, qua Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Maxêđonia rồi vào Áo, Hung, Đức các chị đã phải trải qua nhiều thử thách và cố gắng để làm nhiệm vụ. Dòng người bất tận, khốn khó với những khuôn mặt phụ nữ và trẻ em mệt nhọc, ngơ ngác, đang gắng chạy xa khỏi cái chết để đến với sự sống ở các miền đất hứa mà vẫn chưa hề thấy có bóng dáng của tương lai. Và câu hỏi luôn được các chị đặt ra là: “Bạo lực sinh ra từ đâu?” Continue reading →

Tính cách của người Việt có nhiều điều tốt mà mọi người đều biết và ca ngợi, ngoài ra còn có những tính xấu như độc ác, thù hận, tham lam, hoang tưởng, khoe khoang…, theo Nguyễn Hưng Quốc đáng kể nhất là ích kỷ, giả dối, vô cảm, đó là 3 căn bệnh khá nặng. Tác giả đã vạch ra hiện tượng và tác hại của các căn bệnh này, còn để trống việc chỉ ra nguyên nhân và tìm cách khắc phục. Tôi xin theo lối “ tát nước theo mưa” mà bàn thêm về nguyên nhân và biện pháp.
Thực ra các tính xấu, các căn bệnh kể trên ở đâu cũng có, nhưng ở VN hiện nay nó phổ biến và trầm trọng hơn. Và không phải người Việt nào cũng mắc phải, chỉ là “Những người tốt, thẳng thắn, ngay thật, biết nghĩ đến người khác và biết quan tâm đến đất nước khá hiếm” mà thôi. Continue reading →