Trung Chánh
Các đập thủy điện ở Trung Quốc hạn chế xả nước dẫn đến dòng chảy về vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) giảm nhanh. Điều này, được cho là nguyên nhân có thể làm mặn xâm nhập sớm vào đầu mùa khô 2021-2022 ở vùng này.
Người dân ở tỉnh Tiền Giang trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và tưới cho cây ăn trái. Ảnh: Trung Chánh
Bản tin dự báo nguồn nước vùng ĐBSCL phục vụ chỉ đạo sản xuất và điều hành cấp nước mùa khô năm 2022 của Viện khoa học thuỷ lợi miền Nam cho thấy, các hồ chứa thuộc Trung Quốc xả nước hạn chế và lợi dụng cột nước cao để phát điện.
Cụ thể, tại thuỷ điện Cảnh Hồng lưu lượng xả về hạ lưu từ ngày 23-1 đến nay chỉ trên dưới 700 m3/giây, tương đương 1 tổ máy phát điện. “Thời gian tới, các hồ trên lưu vực sẽ còn tiếp tục xả nước hạn chế, do đó, dòng chảy còn giảm nhanh”, Viện khoa học thuỷ lợi miền Nam dự báo và cho biết, đây là nguyên nhân có thể làm mặn xâm nhập sớm đầu mùa khô năm 2021-2022.
Dòng chảy bình quân các tháng mùa khô về ĐBSCL ở mức khá thấp so với trước đó. Chẳng hạn, tại trạm Qkratie, dự báo lưu lượng dòng vào tháng 2 và 3 chỉ đạt mức 2.900 m3/giây, trong khi đó, lưu lượng dòng chảy ở các tháng 11, 12 và 1 lần lượt đạt 10.864 m3/giây, 5.699 m3/giây là 3.460 m3/giây.
Lưu lượng dòng chảy ở tháng 2 và 3 như nêu trên tuy vẫn cao hơn lưu lượng dòng chảy cùng thời kỳ ở mùa khô 2015-2016 và 2019-2020, nhưng mức chênh lệnh cũng không phải quá lớn, chỉ khoảng từ 514-926 m3/giây.
Hạn mặn ở Bến Tre khiến nhiều diện tích lúa bị thiệt hại. Ảnh: TTXVN
Theo Viện khoa học thuỷ lợi miền Nam, trong mùa khô dòng chảy phụ thuộc khá lớn vào vận hành thuỷ điện ở thượng nguồn và có thể xảy ra các vận hành bất thường.
Từ những diễn biến nêu trên, Viện khoa học thuỷ lợi miền Nam dự báo tháng 2 và 3, mặn với nồng độ 4 gam/lít có thể xâm nhập sâu 50-65 km, làm ảnh hưởng đến việc lấy nước của các cống lấy nước đối với vùng giữa ĐBSCL, tức phần đất thuộc TP Cần Thơ, các tỉnh Tiền Giang, Long An, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long và vùng được kiểm soát mặn ở Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre.
Đối với vùng ven biển, bao gồm ven biển các tỉnh Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và Kiên Giang có thể bị ảnh hưởng đến sản xuất cả mặn và ngọt. Tháng 2 và 3, mặn có thể xâm nhập sâu 50-65 km, cho nên, cần tăng cường giám sát mặn.
Từ dự báo nêu trên, Viện khoa học thuỷ lợi miền Nam đưa ra khuyến nghị sản xuất đối với vùng giữa ĐBSCL, thì nguồn nước cơ bản vẫn đảm bảo phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân khi vận hành hợp lý các công trình kiểm soát mặn và tích nước phục vụ sản xuất. Khi lấy ngọt hoặc tưới cho cây trồng cần kiểm tra chặt chẽ độ mặn, nhất là đối với cây ăn quả.
Trong khi đó, với vùng ven biển ĐBSCL, thì mặn xuất hiện sớm và kéo dài có thể làm ảnh hưởng đến nguồn nước và sản xuất ở các hệ thống thuỷ lợi ven biển như: Gò Công, Bắc Bến Tre, vùng ven biển Trà Vinh và hệ thống Long Phú-Tiếp Nhật. Do đó, cần chuẩn bị các phương án đảm bảo nguồn nước trong thời gian hạn mặn.
T.C.
Nguồn: Tạp chí Kinh tế Sài Gòn