CHƯƠNG TRÌNH THÁCH ĐỐ/CỘNG HƯỞNG
NĂM THỨ 5 (2015-2016)
của
Quỹ Khuyến Học Việt Mỹ (VASF)
Trung Tâm Khuyến Khích Tự Lập (CESR)
Email: dlp.vasfcesr@gmail.com; cesr.trustee1@yahoo.com
Lời giới thiệu của BVN
Bauxite Việt Nam hân hạnh giới thiệu công việc thầm lặng của ông Phùng Liên Đoàn suốt 50 năm giúp các công tác xã hội Việt Nam. Đi học tại Mỹ từ năm 1958, ông Đoàn đã làm việc với các hội sinh viên giúp đồng bào nghèo. Đi làm tại Việt Nam và Mỹ từ năm 1964, ông Đoàn luôn luôn chắt chiu tiền lương để làm các việc từ thiện, đặc biệt cho người Việt Nam, nhưng tránh chính trị vì biết rằng chính trị Việt Nam rất rắc rối, không có luật lệ như tại các nước đã có truyền thống tự do dân chủ từ nhiều năm. Sau khi lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ về ngành an toàn điện hạt nhân tại trường hàng đầu thế giới là Massachusetts Institute of Technology, ông Đoàn đã làm việc 10 năm với các tổ chức nghiên cứu hoặc doanh nghiệp xây nhà máy điện hạt nhân, xen vai thích cánh với đồng nghiệp từ các nước Nhật, Đài Loan, Hàn Quốc từ khi các nước này chưa có một nhà máy điện hạt nhân nào. Từ năm 1983 tới khi về hưu năm 2013, ông Đoàn là Tổng Giám Đốc một công ty tư vấn về nguyên tử và môi trường, đã cạnh tranh và có giao kèo làm việc với hầu hết các trung tâm nguyên tử của Mỹ. Trong suốt thời gian này, ông Đoàn đã dành dụm tiền lương và tiền lời để lập nên ba quỹ thiện nguyện giúp người Việt Nam. Đó là Quỹ Khuyến Học Việt Mỹ (Vietnamese American Scholarhip Fund—VASF), Quỹ Khuyến Khích Tự Lập (Fund for the Encouragement of Self-Reliance—FESR) và Viện Việt Nam Tương Lai (IVNF). Vì là quỹ tư và ít tiền, ông Đoàn đã không lập Trang Mạng, nhưng thầm lặng dùng các quỹ này để khuyến khích sinh viên, học giả, và các hoạt động dân sự giúp người nghèo dưới hình thức Thách Đố – Cộng Hưởng.
Từ năm 2009, ông Đoàn đã đóng góp một số ý kiến về điện hạt nhân Việt Nam đăng trên trang Bauxite Việt Nam và các blog khác. Nói chung, ông Đoàn khuyến cáo Việt Nam không nên xây điện hạt nhân trong lúc này, không phải vì chúng không an toàn, mà vì Việt Nam chưa có nhân sự và văn hóa an toàn; vì nhà máy điện hạt nhân rất đắt tiền nhưng rất dễ có sự cố làm mất hết tiền đầu tư hoặc nằm chết không tạo điện. Nếu ta còn muốn làm điện hạt nhân thì ông Đoàn khuyến cáo ta nên cộng tác với các nước tân tiến xây nhà máy điện hạt nhân nhỏ, nổi, vừa hợp với nhu cầu từng địa phương, vừa có việc làm cho nhiều chục ngàn nhân công xây bè cho các nhà máy này xuất khẩu qua các nước có nhiều bờ biển và hay có động đất. Các khuyến cáo của ông Đoàn hầu như rơi vào lỗ đen, không hề có phản hồi từ chính phủ cũng như từ các doanh nghiệp muốn làm điện tại Việt Nam.
Ông Đoàn ủng hộ các hoạt động dân sự nâng cao dân trí, quan trí; viễn kiến trong sáng dựa theo kinh nghiệm thế giới thay vì “kiểu Việt Nam”và lòng tự trọng, tự tin, đoàn kết, lá lành đùm lá rách của người Việt Nam. Chúng tôi xin giới thiệu “Chương Trình Thách Đố-Cộng Hưởng của VASF-CESR – Năm thứ 5” – chương trình thách đố-cộng hưởng các tổ chức dân sự không chính trị làm nhiều hơn, tốt hơn cho người Việt Nam. Và đính kèm là hai bài viết/sưu tầm của ông Phùng Liên Đoàn: (1) Thế Nào Là Hạnh Phúc – khuyến khích người Việt Nam tìm hiểu và xây dựng hạnh phúc mà khẩu hiệu “Độc Lập, Tự Do, Hạnh Phúc” đã được lặp đi lặp lại cả tỉ tỉ lần; (2) Hạnh Phúc Trên Thế Giới – cần học hỏi chương trình hạnh phúc của Liên Hiệp Quốc thay vì sáng chế kiểu Việt Nam không giống ai.
Bauxite Việt Nam
——————————————————————————————————————
Ngày 30 tháng 8, 2015
Kính Gửi:
Thành Viên trong mạng các tổ chức Phi Chính Phủ Việt tại Mỹ (VANGO Network)
Các hội thiện nguyện Phi Chính Phủ hướng về Việt Nam (NGOs)
Các tổ chức thiện nguyện trong nước Việt Nam
Cá nhân hoặc nhóm người đang giúp đỡ người Việt trong hoặc ngoài nước.
Thưa quí vị:
VASF và CESR kính gửi tới quí vị tin tức sau.
Thách Đố/Cộng Hưởng năm thứ 5 (2015-2016) của VASFCESR
Quỹ Khuyến Học Việt Mỹ (VASF-Vietnamese American Scholarship Fund) và Trung Tâm Khuyến Khích Tự Lập (CESR- Center for the Encouragement of Self-Reliance) là hai tổ chức nhỏ do một gia đình người Mỹ gốc Việt quyết tâm dùng tiền để dành của mình giúp xã hội dân sự và người Việt kém may mắn. Vì tiền bạc ít và người cũng ít, phương pháp chúng tôi sử dụng là thách đố/cộng hưởng.
Đây là năm thứ năm chúng tôi làm việc này. VASFCESR sẽ đóng góp từ 1 đến 10 ngàn USD với các công tác dân sự thiện nguyện hoặc giúp người Việt kém may mắn có thêm phương tiện chống đỡ các khó khăn của đời sống. Tiền này sẽ được gửi trước ngày 31 tháng 12 năm 2015 tới các đơn nhận thách đố và được đồng ý cộng hưởng.
Điều Kiện Tham Dự
Các đơn nhận thách đố/cộng hưởng phải hội đủ các điều kiện sau:
- Là một tổ chức hoặc công tác phi chính phủ hoặc không bị chi phối bởi cán bộ của chính phủ.
- Đã giúp cộng đồng dân sự hoặc người Việt kém may mắn trong nước hoặc ngoài nước được hơn một năm với chứng từ rõ ràng về tài chánh và kết quả.
- Có thể đóng góp theo tỉ lệ chí ít là 1:1 bằng tiền “mới” hoặc đóng góp “mới”. “Mới” có nghĩa là “nhiều hơn năm 2015” về tiền và công sức. Nếu là công sức thì phảitính ra tiền mặt một cách hợp hoàn cảnh, hợp lý.
- Sẽ không dùng tiền của VASFCESR trả lương bổng hoặc phí tổn văn phòng. Nhưng phí tổn đặc thù cho chương trình có VASFCESR thách đố thì được phép.
- Nộp hồ sơ qua điện thư trước ngày 15 tháng 10 năm 2015, giờ 24:00 (giờ California). Đơn gửi trễ ngày giờ thì sẽ không được cứu xét.
Ai có thể nhận “thách đố/cộng hưởng”?
- Cá nhân hoặc một nhóm người, trong nước hoặc ngoài nước, không phải là do chính phủ lập ra, đã hoặc đang giúp cho xã hội dân sự hoặc người Việt có nhu cầu để họ có thể tự lập.
- Công tác giúp người Việt thực hiện phần nào bảy yếu tố an ninh con người do Liên Hiệp Quốc quảng bá mà VASFCESR gọi là yếu tố hạnh phúc. Bảy yếu tố này là: an ninh thực phẩm, an ninh sức khỏe, an ninh kinh tế (học vấn, việc làm), an ninh cá nhân, an ninh cộng đồng, an ninh môi trường và an ninh cơ chế.
Ai không thể nhận sự đóng góp này?
- Người hoặc cơ quan do chính phủ lập ra hoặc bị quan chức chi phối.
- Người hoặc cơ quan làm chính trị hoặc được hiểu bởi chúng tôi là có màu sắc chính trị. (Tuy nhiên, chúng tôi công nhận ai cũng có quyền cổ vũ cho quyền con người.)
- Người hoặc cơ quan đã không thực hiện đúng những cam kết với chúng tôi trong những năm trước (2012, 2013, 2014, hoặc 2015).
Làm Đơn
Phụ bản A là một mẫu dàn bài cho đơn. Đơn không dài quá 12 trang, khổ chữ lớn hơn chuẩn 10 (font> 10); các hàng cách nhau hơn 1.5 dòng (line spacing >1.5) và phải diễn tả các đề mục theo thứ tự sau:
- Hội đủ các điều kiện
- Là tổ chức hay công tác dân sự tự nguyện, không bị chi phối bởi bất cứ thế lực bên ngoài nào;
- Đã và đang giúp xã hội dân sự hoặc người Việt có nhu cầu với chứng từ rõ ràng;
- Có thể làm “nhiều hơn” trong năm 2016 bằng phương pháp đóng góp công của nhiều hơn năm 2015, và đạt tỉ lệ chí ít là 1:1 giữa tiền VASFCESR đóng góp và quyên góp của tổ chức. VASFCESR bằng lòng để quí vị dùng thách đố này để quảng cáo quyên góp từ các nguồn riêng của quí vị;
- Không làm chính trị (nhưng chúng tôi công nhận ai cũng có quyền bảo vệ quyền con người);
- Đơn và các dữ kiện phải được duyệt xét và chứng nhận bởi hai nhân sĩ đã biết nhiều về hoạt động của tổ chức. Hai nhân sĩ này phải có tiểu sử đáng kính trong cộng đồng và không phải là quan chức.
- Diễn tả tổ chức và hoạt động
Xin diễn tả tổ chức và chương trình cho rõ ràng. Xin đừng gửi các tài liệu viết sẵn, in sẵn. Xin viết mới cho hợp với chương trình“thách đố/cộng hưởng” này. Xin liệt kê địa chỉ của trụ sở và tên các người chủ chốt các chương trình, cùng là thành quả đã tạo được. Các tài liệu in sẵn chỉ có thể liệt vào một phụ bản không dài quá 10 trang dùng bất cứ font nào (và chúng tôi dành quyền không đọc). Nếu viết dài quá hoặc gửi tài liệu quá nhiều và bừa bãi, thì có thể bị coi là “lạc đề” và không tôn trọng thì giờ của người duyệt đơn đang cống hiến thì giờ của mình một cách thiện nguyện.
- Liên hệ với chương trình VASFCESR trong những năm qua
Nếu quí vị được VASFCESR đóng góp trong các năm qua (2012, 2013, 2014 hoặc 2015), xin diễn tả đã hứa gì và làm gì theo lời hứa và làm gì theo lời yêu cầu của VASFCESR. Đơn sẽ bị loại nếu thiếu phần này, trừ phi quí vị chưa bao giờ được nhận thách đố/cộng hưởng của VASFCESR.
- Diễn tả quí vị cần có đóng góp bao nhiêu trong năm 2016
- Diễn tả chương trình sẽ làm gì tốt hơn nếu có thêm sự đóng góp của VASFCESR.
- Diễn tả giúp người có nhu cầu cách nào cho có hiệu quả và còn khuyến khích họ tự lập và bảo trọng quyền con người.
- Diễn tả làm thế nào quí vị có thể cộng hưởng thách đố theo tỉ lệ 1:1, hoặc 1:2, hoặc 1:10 như có hội đã làm.
- Diễn tả phương pháp gây quỹ để đạt được mục đích trên. Có thêm công sức cũng là có cộng hưởng, nhưng công sức phải qui ra tiền một cách rõ ràng, hợp với hoàn cảnh địa phương, hợp lý trong công tác làm việc nhân đạo. Đơn sẽ bị bác nếu thấy có hiện tượng không rành mạch, không đúng thực tế, không thành thật.
- Phải bao gồm một trang kế toán về tiền bạc và dự tính ngân sách gồm ba cột cho các năm 2014, 2015 và dự tính cho năm 2016. (Xem mẫu trong phụ lục A.)
- Diễn tả ai là người kiểm tra tiền bạc. Cần phải diễn tả hiểu biết và kinh nghiệm của việc giám sát. Cần phải rõ ràng về quyền hạn của người này là có quyền soi mói vào việc dùng tiền và kết quả thu lượm được qua mỗi lần tiêu tiền.
- Hai (2) thư xác nhận
Phải có thư ngắn gọn của hai nhân sĩ đáng kính xác nhậnlà (a) đã quen biết người nộp đơn, tổ chức và chương trình giúp đồng bào trên một năm, và (b) đã duyệt xét đơn cùng dữ kiện. Cần đính kèm tiểu sử ngắn gọn (một trang) của mỗi nhân sĩ. Thư (một trang) và tiểu sử của nhân sĩ không tính vào số hạn 12 trang của đơn và 10 trang của phụ lục.
Người trong tổ chức như Hội đồng Quản Trị không được viết thư giới thiệu/xác nhận vì có mâu thuẫn lợi ích. Cũng xin chú ý là nếu có một thư làm sẵn cho nhân sĩ ký thì đơn sẽ bị loại ngay. (Cách chúng tôi xét là xem hai thư có gần giống nhau không.)
Đơn nào là ưu tiên?
Chúng tôi muốn thách đố/cộng hưởng với quí vị giúp xã hội dân sự hoặc người Việt có nhu cầu trong nước cũng như ngoài nước Việt Nam.
- Ưu tiên là công việc thiện nguyện trong nước đã làm việc có hiệu quả giúp xã hội hoặc người có nhu cầu tự lập. Với sức hạn chế, chúng tôi không thể cộng hưởng với những công tác loại “phát chẩn, bố thí”, ngay cả “phát học bổng” mà không có phương pháp giúp học sinh/sinh viên rèn luyện đóng góp cho xã hội.
- Ưu tiên cao nhất là dành cho những hội dân sự trong nước cộng tác với nhau và với những hội NGOs ngoài nước để dùng các phương pháp tốt nhất giúp người Việt.
- Chúng tôi miễn xét đơn của những tổ chức chính trị hoặc có liên quan mật thiết với quan chức hoặc bị chi phối bởi lợi ích tôn giáo, đảng phái.
Làm cách nào để biết đơn không bị loại?
Vì chúng tôi làm việc thiện nguyện không lương, có ít tiền và ít thì giờ, chúng tôi không thể trả lời các câu hỏi hoặc điện thoại của từng người. Quí vị cần đọc kỹ bản loan tin này, và nếu còn thắc mắc thì hỏi thêm các hội bạn đã liên lạc với chúng tôi trong những năm qua. Chúng tôi liệt kê trong phụ bản B tên và cách liên lạc với các hội này. Họ có thể giúp bạn hoặc cộng tác với bạn. Xin chú ý, không phải tất cả các hội được liệt kê đã nhận thách đố – cộng hưởng với VASFCESR.
Chúng tôi chia sẻ là trong những năm 2011-2015 nhiều đơn bị bác vì viết cẩu thả hoặc không chú trọng tới các điều kiện liệt kê trên. Vì thế, trước khi gửi đơn, quí vị nên để ý những chi tiết sau:
- Đơn gửi để VASFCESR nhận được trước giờ 24:00 (giờ California) ngày 15 tháng 10, 2015?
- Đơn có giới hạn 12 trang trong phần chính, font lớn hơn 10, dòng ít nhất 1.5 spacing?
- Nếu có phụ bản, thì nó có dưới 10 trang? (Chúng tôi dành quyền không đọc phụ bản.)
- Đơn có viết cẩn thận, không lỗi chính tả, không tuyên bố bừa bãi và không có dữ kiện rỏm?
- Nếu đã nhận thách đố/cộng hưởng với VASFCESR trong những năm qua, đơn có diễn tả đã làm gì với số tiền thách đó/cộng hưởng của VASFCESR trong những năm đó?
- Đơn có địa chỉ, tên những người chủ chốt, và các mã số ngân hàng để nhận tiền bằng điện? (Xem phụ lục A)
- Đơn có diễn tả cách gây quỹ để đạt điều kiện thách đố/cộng hưởng?
- Đơn có qui thì giờ của người thiện nguyện ra tiền một cách phải chăng?
- Có thư xác nhận là “chính xác, thành thật” của hai nhân sĩ đáng kính đã duyệt đơn của quí vị?
VASF và CESR là ai?
Gia đình TS Phùng Liên Đoàn thành lập Quỹ Khuyến Học Việt Mỹ (VASF) năm 1988 và Trung Tâm Khuyến Khích Tự Lập (CESR) năm 1997, dùngtiền dành dụm của chính mình để giúp đồng bào Việt Nam kém may mắn trong những lúc cần thiết nhất. VASF và CESR đã được chính phủ Mỹ công nhận là tổ chức nhân đạo loại 501(c) (3). Vì là tổ chức tư, nhỏ và ít người làm việc, VASF và CESR không có trang mạng.
Ngoài việc tuân thủ pháp luật tại những nơi hoạt động (chủ yếu là Mỹ và Việt Nam), VASF và CESR không có dính líu gì, hoặc nhận tiền của bất cứ chính phủ nào, bất cứ tổ chức đảng phái hay tôn giáo nào. Cho tới nay, 99.5% tiền của VASF và CESR là do gia đình đóng góp; số 0.5% là do thân hữu đóng góp. Phí tổn hành chính của VASF và CESR thì ít hơn 0.5% kể từ năm 1989.
Trong hơn 25 năm qua VASF đã xây nhiều trường học và phát nhiều ngàn học bổng và giải thưởng tại Việt Nam, cùng là giúp một số học giả nghiên cứu các vấn đề Việt Nam. VASF đã lập huy chương có tên là Weinberg để cổ súy việc dùng năng lượng hạt nhân phụng sự hòa bình và nhờ hội Nguyên Tử Mỹ phát mỗi hai năm một lần. VASF đã giúp đúc chuông 6 tấn tại Nhật và đem treo vĩnh viễn tại công viên của tỉnh Oak Ridge bang Tennessee, để ghi nhớ kỷ niệm xấu của chiến tranh tại Pearl Harbor và Hiroshima-Nagasaki. VASF đã lập học bổng và giải thưởng phát hằng năm tại 5 trường đại học Mỹ để khuyến khích sinh viên có gốc Việt. VASF đã phát nhiều trăm giải thưởng cho học sinh trung tiểu học tại Tennessee và California để khuyến khích các cháu học tiếng Việt và sử Việt. VASF đã lập giải thưởng Balaban cộng tác với một học giả Mỹ trong việc giúp sinh viên Việt khảo cứu văn học chữ Nôm. Thành phố Oak Ridge thuộc bang Tennessee tại Mỹ đã trao giải thưởng International Friendship Bell cho VASF năm 2001.
Trong hơn 18 năm qua, CESR đã cộng tác với nhiều hội trong VANGO Network (Mạng các tổ chức phi chính phủ Việt tại Mỹ) giúp đồng bào Việt Nam khắp ba miền đào giếng, xây trường, làm nhà vệ sinh, mổ xẻ các ca khuyết tật và giúp nhiều cộng đồng trong nước thực hiện các công tác lá lành đùm lá rách. Đặc biệt là CESR đã giúp thiết lập Trung Tâm Khuyến Khích Tự Lập (TTKKTL) tại Huế từ năm 1999, phát áo ấm mùa đông cho trẻ em nghèo, phát nhiều trăm học bổng cho học sinh của các hộ nghèo tự lập mỗi năm, xây trường mẫu giáo, và đặc biệt là giúp hơn 20 ngàn gia đình nghèo sản xuất/ buôn bán tự lập tại hơn 35 địa bàn quanh thành phố Huế. Hiện CESR đang cộng tác với quản lý các chợ tại Huế xây nhà vệ sinh sạch có bảo trì để đóng góp vào sức khỏe của cộng đồng. CESR cũng cộng tác với phụ huynh các trường quanh Huế dạy bơi cho 1,000 học sinh mỗi năm trong 10 năm liền để giảm thiểu nạn chết đuối trong những trận lụt hằng năm tại Huế. Năm 2008 TTKKTL được Liên Hiệp Quốc trao giải thưởng UN Habitat- Civil Society Innovation.
Nhiều chính quyền địa phương tại Vietnam cũng như tại Mỹ, và nhiều hội NGOs cũng đã trao giải thưởng Bác Ái cho CESR và VASF.
Chúng tôi cũng cần được khuyến khích, giúp đỡ
Chúng tôi chỉ là một gia đình bình thường, không phải là một “đại gia” vì bao nhiêu tiền hiện có đều do mồ hôi nước mắt của chính mình và đã cắt nghĩa cho con cháu là chúng sẽ hạnh phúc hơn nếu tự lập và biết cha mẹ dành tiền giúp người kém may mắn hơn.
Chúng tôi mong nhiều người cùng hoàn cảnh, nay con cháu không giầu nhưng tự lập, giúp chúng tôi làm chương trình này lớn rộng hơn. Đóng góp của quí vị sẽ thuộc dạng Charity Remainder Trust giống như các đại học Mỹ đã và đang làm, được trừ thuế, và được làm từ thiện theo ý muốn của quí vị về tên cũng như về người được giúp đỡ; ví dụ, làng xã của quí vị.
Ai là người xét đơn?
Thành viên Hội Đồng Quản Trị của VASF và CESR và bạn hữu. Chúng tôi mong có bạn thiện nguyện tiếp tay xét đơn một cách trong sáng và minh bạch. Tuy nhiên, vì là tổ chức tư, nhỏ, thiện nguyện, mọi quyết định là cuối cùng, không thể tranh cãi dưới bất cứ hình thức nào.
Đính kèm:
- Phụ Bản A: Dàn bài kiểu mẫu
- Phụ Bản B: Tên và địa chỉ của một số hội từ thiện giúp người Việt
- Hạnh phúc trên thế giới. Tác giả: Phùng Liên Đoàn.
- Thế nào là hạnh phúc? Phùng Liên Đoàn sưu tầm.
Ông Phùng Liên Đoàn gửi BVN