RFA Tiếng Việt
Những người nhận giải NQVN 2021: (từ trái qua) Trịnh Bá Tư, Cấn Thị Thêu, Trịnh Bá Phương, Nguyễn Văn Túc, Đinh Thị Thu Thuỷ. Photo: RFA
Ba nhà hoạt động vì quyền đất đai trong cùng gia đình, một nhà hoạt động môi trường và một nhà hoạt động nhân quyền khác vừa được Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam (MLNQVN) công bố nhận Giải Nhân Quyền Việt Nam 2021. MLNQVN cho biết thông tin này trong một thông cáo báo chí hôm 20/11/2021.
Cả ba người nhận giải năm nay đều đang bị giam giữ trong tù vì các cáo buộc tội về an ninh quốc gia theo Bộ Luật Hình sự.
Ba nhà hoạt động vì quyền đất đai gồm bà Cấn Thị Thêu (sinh năm 1962) và hai con trai là Trịnh Bá Phương (sinh năm 1985) và Trịnh Bá Tư (sinh năm 1989). Cả ba người bị bắt vào ngày 23/6/2020 với cáo buộc “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam”.
Ngày 5-5-2021, Tòa án tỉnh Hòa Bình tuyên xử bà Thêu và con trai Trịnh Bá Tư mỗi người tám năm tù giam và ba năm quản chế.
Riêng ông Trịnh Bá Phương hiện vẫn đang chờ ra toà. Theo MLNQVN, với tội danh theo Điều 117 Bộ Luật Hình sự, ông có thể phải đối mặt với án tù từ 10 đến 20 năm.
“Là nạn nhân của chính sách cướp đất của nhà cầm quyền CSVN, gia đình bà Cấn Thị Thêu đã trở thành những nhà hoạt động đấu tranh cho quyền con người”, thông cáo báo chí của MLNQVN viết.
Bản thân bà Cấn Thị Thêu đã ba lần bị bắt giam. Lần đầu tiên là vào năm 2014. Bà bị kết án 15 tháng tù giam với cáo buộc “chống người thi hành công vụ” vì đã tham gia bảo vệ đất của người dân địa phương, chống cưỡng chế thu hồi đất.
Tháng 6 năm 2016, bà Cấn Thị Thêu bị bắt giam lần thứ hai với cáo buộc “gây rối an ninh trật tự”. Bà bị kết án 20 tháng tù giam.
Thông cáo báo chí của MLNQVN viết: “Chính tình yêu thương người đồng cảnh ngộ, căm phẫn trước những bất công xã hội và ý thức về những quyền căn bản mà mọi người phải được hưởng đã khiến cả gia đình bà Cấn Thị Thêu sẵn sàng hy sinh và can đảm đứng lên thách thức với bạo lực và chuốc lấy những án phạt bất công và khắc nghiệt.”
Nhà hoạt động môi trường Đinh Thị Thu Thuỷ (sinh năm 1982) cũng nằm trong danh sách nhận giải thưởng năm nay của MLNQVN.
Theo MLNQVN, bà Thuỷ là một thạc sĩ chuyên ngành bệnh học thuỷ sản, “từng cộng tác với các tổ chức phi chính phủ, khởi xướng nhiều hoạt động bảo vệ và nâng cấp môi trường sống cho bà con nông dân trong một số địa phương thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long”. Bà Thuỷ tham gia nhóm Facebook Cửu Long Xanh và Sức Sống Xanh, là những nhóm bảo vệ môi trường, để kêu gọi hạn chế sử dụng túi nhựa nilon, hạn chế thuốc trừ sâu phân bón trong sản xuất nông nghiệp, hưởng ứng trồng rau, chăn nuôi gia súc sạch tự cung cấp.
Bà Thuỷ còn lên tiếng phản đối những vi phạm y tế công cộng của chính quyền địa phương như việc hàng trăm học sinh tiểu học tại thị xã Ngã Bảy ngộ độc sữa MILO năm 2017, và việc học sinh đến trường khi chưa có biện pháp bảo vệ an toàn trong đại dịch COVID-19 năm 2019.
Bà Thuỷ đã tham gia các buổi biểu tình ôn hoà tại TPHCM vào tháng 6/2018 khi hàng ngàn người dân Việt Nam đổ ra đường để phản đối Dự luật Đặc Khu vì lo ngại Việt Nam cho Trung Quốc thuê đất 99 năm.
Bà Thuỷ đã bị công an phường Bến Nghé, quận 1, TPHCM đánh đập, giam giữ, thẩm vấn và phạt hành chính hôm 17/6/2018.
Bà Thuỷ bị Công an tỉnh Hậu Giang bắt giữ hôm 18/4/2020. Tại phiên toà ngày 20/1/2021, bà Thuỷ bị xử bảy năm tù giam với cáo buộc “Tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 117 Bộ Luật Hình sự.
Nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Văn Túc (sinh năm 1964) là người thứ năm được nhận Giải Nhân Quyền 2021 của MLNQVN.
Cựu chiến binh Nguyễn Văn Túc đã từng bị tù bốn năm vào năm 2008 vì treo khẩu hiệu, rải truyền đơn chống Nhà nước.
Tháng 9 năm 2017, ông bị Công an tỉnh Thái Bình khởi tố và bắt tạm giam với cáo buộc “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo Điều 79 Bộ Luật Hình sự cũ.
Toà án tỉnh Thái Bình vào tháng 4 năm 2018 đã tuyên án ông 13 năm tù giam và năm năm quản chế.
Theo MLNQVN: “Hiện ông Nguyễn Văn Túc đang bị giam tại trại giam số 6, Tỉnh Ngệ An. Trong tù ông đã nhiều lần cùng một số TNLT khác tổ chức tuyệt thực để phản đối việc đối xử vô nhân đạo của cai tù đối với TNLT. Hiện nay sức khỏe của Nguyễn Văn Túc suy yếu do biến chứng bệnh tim mạch cố hữu và các bệnh khác do tình trạng giam cầm như bệnh trĩ, bệnh thoái hoá cột sống.”
Giải NQVN do MLNQVN thành lập vào năm 2002. Tính cho đến nay đã có 54 cá nhân và tổ chức nhận giải vì các đóng góp cho các phong trào đấu tranh nhân quyền và công lý ở Việt Nam.
Nguồn: RFA Tiếng Việt