Nguyễn Thông
Ảnh: Hạn hán ở ĐBSCL năm 2024 (Ảnh Internet)
Chế độ này, mặc dù nó là kết quả của cuộc nổi dậy chống phong kiến, bài trừ, tiêu diệt phong kiến – thực dân, lập nên chính quyền nhân dân, nhưng về cơ bản nó vẫn theo mô thức cũ, thậm chí còn tệ hơn.
Xã hội vẫn bị chia thành đẳng cấp rõ rệt. Số ít nhưng nắm quyền cai trị được gọi tên chung là cán bộ, từ cấp phường xã trở lên tới trung ương cứ nằm trong bộ máy lãnh đạo đều là cán bộ. Có cán bộ, cán bộ trung cấp, cán bộ cấp cao, cán bộ cao cấp, cán bộ cơ sở, cán bộ địa phương, cán bộ trung ương. Đó là dạng quan mới. Phong kiến bị chôn vùi, vua quan bị lật đổ, “rồng 5 móng vua quan thành bụi đất” thì nay là phong kiến mới, núp bóng nhân dân, vậy thôi.
Cán bộ-quan, nhất là nhóm lãnh đạo, chiếm đoạt đủ đặc quyền đặc lợi. Họ tự đặt ra quyền lợi dưới dạng nghị quyết, nghị định, quy chế, luật để công nhiên được hưởng, bắt dân chúng phải chấp nhận. Nói toẹt ra rằng, làm quái gì có chuyện cán bộ thời nay làm việc, cống hiến chỉ vì nước vì dân. Màu mè, che đậy, giả dối cả thôi. Từ cán bộ nóc tới cán bộ nền, họ đều vì bản thân, gia đình, dòng họ là chính. Khi xưa phong kiến “một người làm quan cả họ được nhờ”, chứ với cộng sản không chỉ cả họ mà còn truyền đời cháu chắt chút chít. Thực tế đã chứng minh, không cần bàn cãi.
Cán bộ gương mẫu ư? Cán bộ khỏe thì chiếm nhà cao cửa rộng, xe cộ, người phục dịch. Cán bộ bệnh thì có cơ quan chăm sóc bảo vệ sức khỏe riêng để chạy chữa, bệnh viện riêng để nằm. Cán bộ già hưu vẫn được tiếp tục được dùng xe riêng, sốp phơ riêng, bác sĩ riêng trả từ tiền ngân sách. Cán bộ chết thì có quốc tang, tang lễ cấp này nọ, cả cái chỗ chôn cũng không chịu chung với mọi người. Cán bộ vi phạm pháp luật thì chỉ cần xin lỗi, kiểm điểm sâu sắc, khiển trách, cảnh cáo, thậm chí được gợi ý làm đơn xin thôi chức vụ rồi hạ cánh an toàn, tệ lắm thì mới bị đưa ra xét xử và đi tù… Túm lại, cán bộ còn tệ quá đám quan lại vua chúa phong kiến thời xưa. Chống phong kiến, chỉ chống cái mồm.
Cán bộ-quan, nhất là quan lớn, “cụ lớn” được đảng ban kim bài miễn tử, dù có phạm tội nặng mấy, nghiêm trọng mấy đi chăng nữa cũng chỉ bị “triều đình” (trung ương), “vua” (tổng bí thư) xử lý nhẹ hều. Họ luôn nói không có vùng cấm, ai thèm tin, khi luôn có những vùng bất khả xâm phạm, chớ động vào. Tứ trụ chính là vùng đặc biệt ấy. Các ông Phúc, Thưởng, Huệ chỉ bị họ kỷ luật ở mức độ tự làm đơn xin thôi mọi chức vụ do vi phạm này nọ. Không ai biết vi phạm cái gì, giấu như mèo giấu cứt. Luật pháp bị dừng ở ngõ nhà chúng. Chúng và bộ máy xử lý chúng đã cười, đã chà đạp lên luật pháp, coi luật pháp chẳng ra gì. Kiểu cùn chí phèo, “anh hùng làng này cóc thằng nào bằng ta”. Tôi nói thật, ở những xứ dân chủ thật sự, thượng tôn pháp luật, đám này lại chẳng rũ tù, lên bờ xuống ruộng.
Số đông còn lại trong cộng đồng dân tộc, bị nhà cai trị gọi chung là nhân dân, quần chúng nhân dân. Có sự tách bạch rõ rệt: cán bộ và nhân dân, kẻ cai trị và người bị trị. Thiên hạ từng giãy nảy lên mà rằng, nếu có cán bộ nào bị kỷ luật thì đảng và nhà nước đừng trả về nhân dân, bởi nhân dân không phải cái thùng rác. Đã qua cái thời nhân dân chịu đựng hy sinh hết mình vì cán bộ, “ôi nhân dân, một nhân dân như thế/con nguyện lại hy sinh nếu được sống hai lần”. Giờ đây giữa nhân dân và cán bộ là hố sâu ngăn cách, cái hố cái hào cái kênh vực sâu thăm thẳm ấy do chính thể chế, do cán bộ đào, chứ chẳng phải nhân dân. Những cán bộ-quan đang nắm quyền cai trị cần phải hiểu ra điều ấy, để mà “tự chỉ trích”, sửa đổi, dọn mình, may ra còn kịp.
Những ngày này, thậm chí vài năm cũ trở lại đây, cứ nói, nhắc tới cán bộ, nhất là cán bộ cấp cao (tỉnh thành), cao cấp (trung ương, tứ trụ) là thiên hạ lại… bĩu môi. Cán bộ-quan đã thành thứ biểu tượng méo mó về sự suy đồi, tệ hại. Nếu khi xưa, thời cộng sản lập nghiệp hàn vi, người ta còn yêu quý, kính trọng cán bộ, kính nhi viễn chi, xem như một thứ mục tiêu để mình vươn tới, thì giờ đây chỉ là cái… bĩu môi.
Chưa bao giờ tôi thấy người trong bộ máy cai trị thèm khát quyền lực, ham hố địa vị như lúc này. Trước kia họ còn che đậy, giấu diếm để gìn giữ hình ảnh, giờ thì cứ phơi bày hết, họ coi dân chúng như củ khoai củ ráy.
Lòng tham của con người là vô cùng. Người tham tiền, kẻ tham quyền; người tham có hạn, kẻ tham không cùng… Càng quan-cán bộ càng tham. Ông bà nào xưng xưng cái mồm bảo rằng mình không ham muốn gì, làm ông nọ bà kia chỉ để có điều kiện phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân, xạo bà cố. Nếu thực thế, hãy tự bỏ hết tất cả những ưu đãi đang thụ hưởng đi, đừng xơi sơn hào hải vị, đừng lên ngựa xuống xe, đừng bác sĩ riêng bệnh viện riêng, đừng tiền hô hậu ủng… nữa, cho người ta tin vào tấm lòng thành thực, chứ không phải lý luận suông, lời đãi bôi.
Cứ vài ba năm, tới kỳ bầu bán, chia ghế chia mâm, lòng tham quyền lực bộc lộ ra kinh khiếp nhất. Như cái chợ trời, đủ mọi trò mánh. Bao năm nay, mỗi mùa vụ như thế, kết cục bao giờ cũng “thành công tốt đẹp”, cũng “sáng suốt lựa chọn được những người xứng đáng” vào bộ máy cai trị. Chỉ một bài, họ diễn đi diễn lại không bao giờ chán. Còn dân thì cứ ngơ ngơ, mười rằm cũng ư mười tư cũng gật.
Tôi thành thực khuyên những ông bà nào đã dày mặt, mặt dày trong chốn quan trường, còn ham hố chức tước, địa vị, còn muốn "phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân lâu hơn nữa, nhiều hơn nữa" “chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bực” nhưng ngự trên ghế quyền lực không làm được điều chi ra hồn, thậm chí để lại nhiều điều tiếng, tai tiếng, thì hãy tự xấu hổ mà rút lui. Người như thế mà lãnh đạo dân, thì dân được nhờ vả gì.
Lâu lâu, tôi phải nhắc lại câu "thơ" cũ của mình để kiểm đếm xem các ông ấy đã làm được những gì. Thời gian là thứ vô cùng vô tận (vô hạn), nhưng với mỗi đời người, với số phận một dân tộc thì nó là hữu hạn, ngắn lắm, thoáng nhanh. Chớ có lãng phí một cách ngu si, tội lỗi. Tôi khuyên ai đó đừng mê muội chạy theo mấy thứ nhì nhằng chả biết có đạt được không nhưng nhãn tiền là dân đói khổ, cuộc sống đầy những ngột ngạt tai ương.
Câu thơ ấy là:
Họ vẫn say sưa tự lừa dối chính mình
Trong đói nghèo vẫn hét toáng quang vinh
Cũng là một dạng tự sướng “đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Cái “chưa bao giờ có” ấy thực tế như thế nào? Không nói nhiều, tôi chỉ dẫn chứng ngắn gọn về Đồng bằng sông Cửu Long lúc này.
Suốt bao nhiêu năm, trong đó có gần nửa thế kỷ qua, ĐBSCL (miền Tây Nam Bộ) là vùng đất trù phú nhất nước, vựa gạo, vựa cá, vựa trái cây, vựa đủ thứ vựa nuôi sống cả nước. Hình như nhà cai trị nghĩ đó là cái kho vô tận, chỉ việc khai thác, vơ vét. Và tới giờ, không nói ra, nó như thế nào ai cũng biết. Dân ĐBSCL phiêu tán khắp nơi, bỏ lại một vùng quê xơ xác, cạn kiệt nguồn sống. Hạn hán, ngập mặn năm này qua năm khác, dân chống chọi trong đường cùng. Nhà cai trị hết khuyên dân “sống chung với lũ”, giờ lại khuyên “sống chung với hạn mặn”, “thuận thiên”, đổ cho trời. Các ngài quan ở ngôi cửu trùng lẫn đủ thứ ngôi, một giọt rượu ngon chả bao giờ thiếu, có động lòng mà cảm thấy mình tội lỗi khi bà con khắp các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng… phải chờ từng chai nước uống 300ml do nhà hảo tâm đem tới để sống qua ngày. Nước uống cũng còn không có, nói chi nước nấu nướng, tắm giặt, tưới cây trồng. Nhìn cái cảnh những xe từ thiện (đủ các loại xe, từ xe máy tới xe lôi, xe tải nhỏ, tải lớn) treo tấm băng rôn “xe chở nước uống cho người dân vùng hạn mặn”, nói thật, trào lên buồn giận. Dân tự lo cho nhau là chính. Nhà cai trị có thấy chăng? Nửa thế kỷ, họ đã làm gì cho dân vùng ĐBSCL mà để cơ sự này?
Cái số tiền nhà nước đem đổ vào những lễ lạt, những kỷ niệm này nọ, 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ chẳng hạn, nếu chỉ cấu một phần đem cho dân đang chết khát cũng có thể giúp họ qua được đoạn trường này, chứ đâu phải chỉ tuyệt vọng trông trời. Để dân chỉ còn biết trông trời, đó là tội ác.
Tôi vừa có dịp về ĐBSCL nhân chuyện nhà, chứng kiến khá kỹ cuộc hí trường, nghe nhiều lời than thở phẫn uất. Sực nghĩ, nếu cái kênh đào Phù Nam của Campuchia xong và đưa vào khai thác sau 4 – 5 năm nữa, ĐBSCL ngày nào sẽ thành dĩ vãng, cuộc sống tan tác, xơ xác, kiệt quệ còn khủng khiếp gấp trăm lần những gì ta đã chứng kiến.
N.T.
Nguồn: FB Nguyễn Thông