1. Tổng thống Biden bỏ qua Hội nghị thượng đỉnh ASEAN với các cường quốc để bay thẳng từ Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Ấn Độ đến Hà Nội theo lời mời của Tổng bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, bất chấp mọi nghi thức ngoại giao QG xưa nay của Mỹ.
Điều gì đến đã đến.
Mọi lo lắng khi đề nghị nâng cấp đối tác từ “Toàn diện” lên “Chiến lược” của phó TT Harris trong chuyến thăm VN đã bị bỏ qua, thì ngày hôm nay đã vỡ oà: Quan hệ Việt Mỹ vượt qua đối tác Chiến lược theo trình tự lên đến đỉnh “Đối tác Chiến lược Toàn diện”.
Trung Quốc tặng VN 16 chữ :”Sơn thủy tương liên, Lý tưởng tương thông, Văn hóa tương đồng, Vận mệnh tương quan”. Trung Quốc là Đối tác Chiến lược Toàn diện của VN từ 2008.
Còn VN trong quan hệ với Mỹ hôm nay cũng có 16 chữ “gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai”. Và hôm nay VN và Mỹ cũng trở thành Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Chỉ khác, 16 chữ của Trung Quốc được Trung Quốc gọi là “16 chữ vàng”, đồng thời với quan hệ “đối tác chiến lược toàn diện” nhưng đa số Dân VN không hề mong mỏi, hy vọng.
Còn 16 chữ của VN nói về quan hệ với Mỹ không mạ vàng mà chân thật hơn, chân tình và thực tiễn hơn. Điều đặc biệt “Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện“ với Mỹ được đa số người Dân từ lâu mong mỏi chờ đợi.
Còn người Mỹ chỉ vỏn vẹn 8 chữ dành cho VN:
“mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”.
Trong khi cộng sản Trung Quốc nhấn mạnh mối quan hệ cùng nhau, giống nhau toàn diện về tư tưởng, lý tưởng, văn hoá để muốn VN phụ thuộc Trung Quốc như ngàn năm Bắc thuộc xưa, thì Mỹ ủng hộ sự độc lập, hùng mạnh, thịnh vượng và tự cường của VN.
Thể hiện rất rõ một bên là mối quan hệ trói và diễn, một bên thể hiện mối quan hệ thực chất và tôn trọng.
2. Gã đang ở Mỹ và Canada, chủ đề mà bà con người Việt mấy ngày nay trao đổi sôi nổi là chuyến thăm của TT Biden đến VN. Những người gã gặp dù chưa quên thảm cảnh, bi kịch mình và gia đình mình trải qua những năm sau biến cố 1975, nhưng hoặc không chống lại việc VN và Mỹ thắt chặt quan hệ lên mức cao nhất hoặc vui mừng ủng hộ.
Quan điểm của đa số, mặc dù chống cộng không khoan nhượng nhưng luôn trên tinh thần Dân tộc, là: Mỹ sẽ giúp VN khỏi sức ép Trung Quốc tại Biển Đông, Mỹ sẽ giúp VN thịnh vượng. Và chỉ có thịnh vượng mới luôn đồng hành cùng Dân chủ, mới luôn đồng hành cùng Quyền con người.
3. Nhiều người ở Mỹ và Canada hỏi gã, vậy thực chất vai trò của mối đối tác này thế nào?
Bác sĩ, nhà thơ Nguyễn Đức Tùng ở Vancouver nói: báo Mỹ đưa lời của TBT Nguyễn Phú Trọng nói với TT Biden thế này: Tôi hoan nghênh lập trường của Mỹ đối với Biển Đông và hoan nghênh sự ủng hộ VN của Mỹ đối với vấn đề Biển Đông.
Như vậy đã rõ, với nâng tầm đối tác lên cao nhất gọi là “chiến lược toàn diện” thì yếu tố an ninh là mấu chốt. Quan niệm “chiến lược toàn diện” đối với Mỹ là thực chất và Mỹ chỉ ký kết cái gì thực chất. Thực chất chiến lược toàn diện theo cách hiểu của Mỹ cũng chính là đồng minh tin cậy. Và Mỹ chỉ trao đổi vũ khí tầm chiến lược và tin tức tình báo tầm chiến lược cho các đồng minh và cho các nước đối tác chiến lược toàn diện với mình.
Điều này vô cùng quan trọng, thậm chí là quyết định đến bước ngoặt chiến lược an ninh của VN trước mối đe doạ liên tục của Trung Quốc ở Biển Đông. Dễ nhận thấy ngồi cạnh TBT Nguyễn Phú Trọng trong cuộc hội đàm chính thức với TT Biden là Đại tướng Tô Lâm Bộ trưởng CA và Đại tướng Phan Văn Giang Bộ trưởng QP. Còn phía TT Mỹ là Ngoại trưởng Antony Blinken, ở Mỹ Ngoại trưởng thực chất là lãnh đạo an ninh đối ngoại, và Cố vấn An ninh quốc gia Jake Sullivan.
Còn về kinh tế thì TT Biden “ủng hộ sự phát triển của Việt Nam, trong đó có hợp tác kinh tế và khoa học – công nghệ trong giai đoạn mới như phát triển công nghiệp điện tử, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng sạch”.
Năng lượng sạch sẽ giúp VN thoát dần khỏi sự trói buộc nguồn năng lượng nhiệt điện than ô nhiễm, công nghệ thuỷ điện yếu kém và thoát dần khỏi phụ thuộc nguồn điện từ Trung Quốc. Từ đó VN có thể bảo đảm được an ninh năng lượng mang tính cốt lõi của nền kinh tế.
Mỹ sẽ giúp VN phát triển công nghiệp điện tử, cụ thể là công nghiệp chế tạo và sản xuất chíp điện tử – nền công nghiệp huyết mạch của khoa học công nghệ hiện nay. Đây là lời cảnh báo rõ ràng với cộng sản Trung Quốc, nếu họ xâm chiếm Đài Loan, nơi cả thế giới đang phụ thuộc công nghiệp chíp điện tử thì Đài Loan cùng Mỹ sẽ chuyển vào VN để cùng VN phát triển sân sau công nghiệp điện tử này.
4. Nhân sự kiện Lịch sử VN xích gần hơn với Mỹ và thế giới Văn minh này, trên nhiều trang mạng Dân chúng VN bất kể chính kiến, thành phần tư tưởng, không ai bảo ai, đồng loạt xuất hiện lời dạy của Tổ tiên Việt:
GẦN MỰC THÌ ĐEN
GẦN ĐÈN THÌ SÁNG
Tuy vậy với bất cứ ai tỉnh táo trước thời cuộc đều hiểu rằng còn khá lâu nữa mực và đèn mới tách biệt. Chỉ cần quan sát hình ảnh truyền thông trên báo chí VN đều thấy sự vắng bóng hình ảnh hồ hởi của dân chúng chào đón TT Mỹ chẳng qua để khỏi làm chạnh lòng Trung Quốc.
Một người bạn của gã có mối quan hệ gần gũi với các kiến trúc sư tham gia thiết kế mối quan hệ Mỹ – Việt, cho rằng chính sách Ngoại giao Cây tre vẫn tiếp tục. Bởi lãnh đạo VN hiện nay đủ khôn ngoan để hiểu cái lực và thế của mình trước Trung Quốc thế nào, đồng thời cũng quá rành cái thế của mình trong Lòng Dân ra sao.
Tiến trình để Đất nước Mạnh, Độc lập, Tự cường, Thịnh vượng trên nền tảng các giá trị phổ quát của Thế giới Văn minh sẽ còn biết bao gian khó phía trước.
Nhưng dù sao thì sự kiện VN và Mỹ chính thức là Đối tác Chiến lược Toàn diện luôn là Niềm vui lớn đối với đa số Dân Việt.
L.T.V.
Tác giả gửi BVN