Có lẽ chưa nơi nào mà tôi đặt chân đến với danh nghĩa nơi nghỉ dưỡng nhưng tâm hồn tôi lại bị tổn thương như Bà Nà. Một khu rừng đã được phân định cho chức năng ‘bảo tồn thiên nhiên’ nhưng rồi khu vực nhạy cảm nhất, quan trọng nhất là phần đỉnh đã bị phủ lên một lớp bê tông vô hồn, vô nghĩa và vô giác.
Nên dù cho thời kỳ 4.0 rồi hay công nghệ nhân tạo AI vô cùng lợi hại thì cũng khó tìm ra được cơ quan quản lý, hay bất cứ thông tin hữu dụng nào về khu bảo tồn thiên nhiên Bà Nà Núi Chúa.
Bà Nà Núi chúa được người pháp khai phá ra từ những năm 1900s, sau một thời gian thì người Pháp đã biến nơi đây trở thành trung tâm bảo tồn và khu nghỉ mát mùa hè với hàng chục căn biệt thự nằm rải rác từ đai cao 1400 m so với mực nước biển.
Nhưng rồi cũng giống như Tam Đảo, Bạch Mã, Ô Quy Hồ, Sa Pa… những khu nghỉ mát, những căn biệt thự này đều bị đập phá và bỏ hoang theo dòng lịch sử.
Sau này dù bỏ ra nhiều nỗ lực, song do trình độ và điều kiện kinh tế không nơi nào của những cái tên trên được khôi phục như thời hoàng kim của nó ở những năm 1930s.
Theo lời của một chú kiểm lâm ở Bạch Mã thì dù trải qua gần 100 năm rồi, song du lịch ở những khu rừng như thế này lại càng trở nên thảm hại và thảm hại hơn nữa khi họ cho đào bới xây dựng vô tội vạ những kiến trúc pha ke, mà dù có copy y nguyên thì cái hồn của dòng thời gian không ai có thể sao chép được.
Năm 2008 Đà Nẵng đã trao Bà Nà vào tay Sun Group – nó cũng giống thời điểm Thuý Kiều vướng vào bàn tay Mã Giám Sinh. Họ san bằng đỉnh núi, họ mở rừng để dựng lên những tuyến cap treo, nghe nói đến nay với 5 tuyến cáp treo tối đa họ có thể vận chuyển 7000 người trong một giờ lên núi. Có những lúc trên đỉnh núi có hàng chục nghìn người cùng có mặt.
15 năm đã trôi qua, nhưng công trường vẫn cứ tấp nập, mỗi năm họ lại xén đi vài ha để mở rộng khu vui chơi, hầm rượu, những toà lâu đài mới tinh trên đỉnh Bà Nà, khiến cho những dòng suối đầu nguồn đổ ra 3 con sống chính của Quảng Nam Đà Nẵng ngập đầy bùn đất. Và cũng từng đấy năm không còn nhà khoa học hay trung tâm nghiên cứu nào ghi nhận được sự xuất hiện của các loài động vật quý hiếm nơi đây, một khu rừng chết đứng khi lá vẫn còn xanh.
Rừng không còn động vật, cây cối bị sát hại, nước đầu nguồn đầy bùn đất thì không còn chức năng bảo tồn nữa. Bạc phận rồi Bà Nà ơi.
CẦN MỘT THÁI ĐỘ RÕ RÀNG VỚI SUN GROUP
Điều khiến tôi vui vẻ cho cả chuyến đi đó chính là thái độ của những người Đà Nẵng có lương tri, họ tỏ rõ thái độ nói “KHÔNG” với Bà Nà Hills. Họ cho rằng việc cướp đi cơ hội được lên núi thay vào đó ép họ sử dụng dịch vụ cáp treo của Sun là một sự xúc phạm không thể chấp nhận, chính vì thế từ ngày con đường bộ bị chặn lại, họ không còn đến Bà Nà nữa.
Tất nhiên đối tượng và phạm vi mà tôi trò chuyện không nhiều, còn rất nhiều người dân muốn đưa con cái, người thân lên Bà Nà, muốn được trải nghiệm cáp treo, muốn được ngắm nhìn rừng cây xanh mướt, mong mỏi đó là chính đáng và tôi tin rằng hầu hết trong số họ đều yêu màu xanh của cây, của rừng Bà Nà.
Tuy nhiên mong muốn và sự yêu thích cần được thể hiện bằng một thái độ rõ ràng. Không tiếp tay cho những sai phạm và bất công, không thể vui vẻ trên những đau xót của thiên nhiên. Việc xây dựng vô tội vạ ở vùng nhạy cảm của rừng đã trực tiếp dồn những loài động vật ít ỏi còn lại đi vào con đường tuyệt diệt. Bằng chứng là không còn trung tâm bảo tồn nào, cũng không còn nhà khoa học nào nghiên cứu, ghi nhận về những loài động vật ở Bà Nà nữa.
Chúng tôi luôn ủng hộ chính sách phát triển kinh tế và du lịch, chúng tôi cũng ủng hộ phát triển du lịch ở Bà Nà, nhưng bằng cách bền vững và thân thiện với môi trường chứ không phải cách băm nát khu đỉnh núi như cách họ đang làm.
Nếu như họ phục dựng lại những căn biệt thự ở những vị trí cũ, mở những con đường bộ, có thể làm cáp treo, có chính sách hạn chế du khách… và tất nhiên mọi hoạt động xây dựng phục hồi cần có sự đánh giá của chuyên gia về tác động môi trường… thì rừng vẫn là nhà của động vật, suối vẫn cứ trong xanh.
Với việc liên tục mở rộng phạm vi xây dựng trên đỉnh Bà Nà thì việc mua vé cáp treo lên núi không khác gì bạn đang góp một tay vào công cuộc phá nát khu bào tồn Bà Nà Núi Chúa.
S.T.Đ.
Nguồn: FB Save Tam Đảo