Cù Tuấn dịch từ New York Times
13-2-2023
Tóm tắt: Trong Quân đoàn Nước Nga Tự do, những người lính phản đối cuộc xâm lược của Vladimir Putin đã cầm vũ khí chống lại quê hương của họ, và họ đã tham gia vào một số trận giao tranh ác liệt nhất trong cuộc chiến.
Một người lính quỳ trên tuyết, ngắm kỹ và bắn một tên lửa về phía quân Nga đang cách đó khoảng một dặm. Anh được bố trí tại một vị trí bắn pháo của quân Ukraine, và trông giống như các binh sĩ Ukraine khác đang chiến đấu ở phía nam thành phố Bakhmut tại một trong những địa điểm tàn khốc nhất của cuộc chiến.
Nhưng anh và các đồng đội của mình không phải là người Ukraine. Họ là những người lính trong một đơn vị quân đội Ukraine gồm toàn người Nga đang chiến đấu và tiêu diệt những người Nga.
Họ cầm vũ khí chống lại Nga vì nhiều lý do: cảm giác phẫn nộ về mặt đạo đức trước cuộc xâm lược của đất nước họ, mong muốn bảo vệ quê hương Ukraine đã nuôi nấng họ, hoặc vì bản chất không thích Tổng thống Nga, Vladimir V. Putin. Và họ đã giành được đủ sự tin tưởng từ các chỉ huy Ukraine để đảm nhận vị trí trong các lực lượng đang chiến đấu ác liệt với quân đội Nga.
“Một người đàn ông Nga thực thụ sẽ không tham gia vào một cuộc chiến tranh xâm lược như vậy, sẽ không hãm hiếp trẻ em, giết phụ nữ và người già”, một chiến binh Nga mang mã hiệu Caesar nói, chỉ ra những hành động tàn bạo của binh lính Nga đã thúc đẩy anh ta hành động. Anh rời quê hương St. Petersburg và chiến đấu cho Ukraine. “Đó là lý do tại sao tôi không hối hận. Tôi đã làm việc của mình, và tôi đã giết rất nhiều người Nga.”
Gần một năm sau cuộc chiến, Quân đoàn Nước Nga Tự do, tên gọi của đơn vị ít được chú ý này — một phần để bảo vệ những người lính khỏi sự trả thù của Nga, nhưng cũng vì sự miễn cưỡng trong quân đội Ukraine trong việc nêu bật những nỗ lực của những người lính mà quê hương của họ đã gây ra quá nhiều tổn hại cho Ukraine. Vài trăm người trong số họ tập trung ở khu vực xung quanh Bakhmut, miền đông Ukraine, các quan chức cho biết. Những người lính Nga này luôn được nhóm riêng nhưng được các sĩ quan Ukraine giám sát.
Trong các cuộc phỏng vấn, một số binh sĩ Nga cho biết họ đã sống ở Ukraine khi quân Nga xâm lược vào năm ngoái và cảm thấy có nghĩa vụ phải bảo vệ đất nước đã nuôi nấng họ. Những người khác, thường không có kinh nghiệm quân sự, đã vượt biên giới từ Nga sang Ukraine sau khi cuộc chiến bắt đầu. Họ cảm thấy rằng cuộc xâm lược của Điện Kremlin là vô cùng bất công.
“Chúng tôi không đến đây để chứng minh bất cứ điều gì”, một người lính mang mã hiệu Zaza nói. “Chúng tôi đến đây để giúp Ukraine đánh bật hoàn toàn quân Nga khỏi lãnh thổ Ukraine và phi Putin hóa nước Nga trong tương lai”.
Lo sợ bị người thân và bản thân bị trả thù, không một binh sĩ nào được phỏng vấn đồng ý tiết lộ danh tính hoặc cung cấp chi tiết cụ thể về nhân thân của họ. Tuần trước, văn phòng tổng công tố Nga đã đệ đơn kiện lên tòa án tối cao của đất nước này để yêu cầu coi quân đoàn này là một tổ chức khủng bố.
Zaza, một chàng trai tóc vàng gầy gò, trông như vừa mới học trung học, thậm chí không cho biết tuổi của mình, chỉ nói rằng anh ta dưới 20 tuổi. Sau khi Nga xâm lược, Zaza nói, anh ta không thể im lặng được. Sự thẳng thắn và những bài đăng phản chiến của anh trên mạng xã hội đã khiến anh gặp rắc rối với ban giám hiệu trường đại học của mình, sau đó là với cảnh sát. Zaza nói, khi các sĩ quan thuộc cơ quan an ninh của Nga xuất hiện trước cửa nhà anh vào mùa thu 2022, anh quyết định đã đến lúc phải rời đi.
Zaza nói rằng, anh đã đi bộ qua biên giới vào Ukraine và đăng ký chiến đấu.
“Ở độ tuổi còn trẻ như vậy, còn hơi sớm để tôi nói về quan điểm chính trị và thế giới quan của mình, bởi vì những điều này bây giờ mới hình thành,” anh nói. “Nhưng khi đất nước của bạn bị một kẻ xấu chiếm đoạt, bạn cần phải tự mình giải quyết mọi việc.”
Khi bắt đầu chiến tranh, luật pháp Ukraine ngăn cấm công dân Nga gia nhập lực lượng vũ trang. Andriy Yusov, phát ngôn viên của cơ quan tình báo quân đội Ukraine, cho biết phải đến tháng 8 Ukraine mới hoàn thiện luật cho phép quân đoàn người Nga tham gia chính thức vào cuộc chiến.
“Có một số lượng lớn người Nga vì các nguyên tắc đạo đức của họ không thể thờ ơ và đang tìm cách gia nhập hàng ngũ những người bảo vệ Ukraine,” ông Yusov nói, giải thích động cơ thành lập đơn vị này. “Tất cả những người lính Nga đã đến đây với một mong muốn to lớn là ngăn chặn đám người của Putin và giải phóng nước Nga khỏi chế độ độc tài”.
Nhóm này hoạt động dưới sự bảo trợ của Quân đoàn Quốc tế Ukraine, một lực lượng chiến đấu bao gồm các đơn vị là các tình nguyện viên người Mỹ và Anh, cũng như người Belarus, người Gruzia và những người nước ngoài khác.
Các binh sĩ Nga cho biết, không dễ để tham gia quân đoàn này. Họ phải nộp đơn đăng ký và trải qua quá trình kiểm tra lý lịch sâu rộng bao gồm các bài kiểm tra nói dối. Chỉ sau đó họ mới có thể được đào tạo cơ bản. Là những người mang hộ chiếu Nga, họ chắc chắn gặp phải sự ngờ vực. Ông Yusov cho biết đã có một số nỗ lực của các điệp viên Nga nhằm thâm nhập vào đơn vị này.
Trong một khu rừng thông ở vùng Kyiv vào tuần trước, một nhóm tân binh người Nga sắp kết thúc khóa huấn luyện cơ bản kéo dài ba tháng gồm thực hành rút lui chiến thuật, bắn súng cối và thuốc chiến đấu cơ bản. Chương trình huấn luyện đã minh họa cho sự hỗn tạp mang tính quốc tế đã là thương hiệu trong nỗ lực chiến tranh của Ukraine: binh lính Nga được huấn luyện sử dụng súng cối 155 ly do Pháp sản xuất và mang theo súng trường M16 do Mỹ sản xuất.
“Súng này tốt hơn AK”, một trong những người lính nói về M16. “Tôi đã bắn khoảng 1.000 viên đạn và chưa gặp vấn đề gì”.
Âm thanh của hỏa lực vũ khí nhỏ và pháo hạng nặng vang vọng khắp khu rừng, và một người hướng dẫn đã ném một quả lựu đạn giả gần một nhóm nhỏ binh lính để xem họ sẽ phản ứng như thế nào. Hầu hết các binh sĩ sẽ chiếm giữ các vị trí ở tiền tuyến, làm việc trong các đơn vị trinh sát pháo binh hoặc sử dụng máy bay không người lái.
Mặc dù những người hướng dẫn đều là người Ukraine, nhưng tất cả đều nói tiếng Nga. Trong các cuộc phỏng vấn, một số tân binh đã cố gắng nói một vài từ tiếng Ukraina, nhưng nhanh chóng chuyển sang ngôn ngữ mẹ đẻ của họ.
“Sau khoảng một hoặc hai tháng khi họ đã ổn định, họ bắt đầu sử dụng những cụm từ nhỏ như ‘cảm ơn’ hoặc ‘chào’“, một trong những người hướng dẫn từ chối cung cấp tên cho biết.
Những người lính cho biết họ đã phải vật lộn để giải thích quyết định của mình với gia đình ở Nga. Các báo cáo về hành động tàn bạo của quân đội Nga, bao gồm cả việc tàn sát thường dân ở các vùng ngoại ô Bucha và Irpin của Kyiv, bị coi là tuyên truyền phản động ở quê hương của họ.
“Họ không hiểu toàn bộ sự thật”, một người lính 32 tuổi có mã hiệu Miami cho biết, cha mẹ anh đã thúc giục anh gia nhập quân Nga. “Họ nói rằng có những người xấu sống ở Ukraine, và họ tin vào điều đó. Họ không tin rằng đội quân lớn thứ hai trên thế giới có thể giết người dân thường”.
Trở lại mặt trận ở miền đông Ukraine, pháo kích không bao giờ ngừng quá lâu. Quân Nga đã tấn công dồn dập vào các vị trí của Ukraine, cố gắng đánh bật họ xung quanh Bakhmut trước một đợt tấn công dự kiến nhằm chiếm toàn bộ khu vực phía đông được gọi là Donbas.
Trong một chuyến thăm gần đây tới một vị trí khai hỏa, vị trí chính xác không được tiết lộ để đảm bảo an ninh, mặt đất rung chuyển và đạn pháo rạch ngang bầu trời quang đãng. Ngày hôm đó, quân Nga đã phóng một loạt tên lửa Grad bao trùm khu vực, làm bị thương một số dân thường nhưng không làm bị thương binh lính nào.
“Họ đang tấn công ở khắp mọi nơi”, một người lính Nga thở hổn hển nói khi anh ta nấp trong một cái hầm ở một khu phố có những ngôi nhà nhỏ phủ đầy tuyết.
Những người lính trong Quân đoàn Nga nói rằng, họ đang tiếp tục giữ vững phòng tuyến, nhưng một số người đã bắt đầu nghĩ xa hơn về trận chiến trước mắt, và thậm chí xa hơn cả cuộc chiến ở Ukraine, về những gì sẽ xảy ra tiếp theo.
“Nhiệm vụ của tôi không chỉ là bảo vệ người dân Ukraine”, Caesar, 50 tuổi, nói. “Nếu tôi còn sống sau giai đoạn này và toàn bộ lãnh thổ Ukraine được giải phóng, tôi chắc chắn sẽ tiếp tục chiến đấu, với vũ khí trong tay, để lật đổ chế độ Kremlin”.
Caesar, người nổi tiếng là một nhà hiền triết lập dị trong quân đoàn, cho biết ông là một người Nga theo chủ nghĩa dân tộc. Tuy nhiên, ông vẫn tin rằng nước Nga hiện đại đã đi chệch hướng, đặc biệt là khi xâm lược Ukraine, ông nói.
Caesar từng là thành viên của Phong trào Đế quốc Nga, mà Hoa Kỳ đã tuyên bố là một nhóm cực đoan bạo lực, nhưng nói rằng ông đã từ bỏ phong trào này một phần vì phong trào đã ủng hộ việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014.
Một quan chức quân sự cấp cao của Ukraine có liên quan đến việc giám sát quân đoàn này nói rằng, Caesar “đã dành một thời gian dài để tìm kiếm con đường mà ông ấy cảm thấy đúng về mặt ý thức hệ“, đồng thời nói thêm rằng các quan chức Ukraine không tìm thấy lý do gì để nghi ngờ Caesar.
Caesar, người đã chuyển vợ và 4 đứa con đến Ukraine vào mùa hè, cho biết ông không tin rằng mình đang chiến đấu chống lại những đồng hương người Nga, mà là “những kẻ vô lại và những kẻ giết người” không quốc tịch.
“Tôi đang ngồi trước mặt bạn. Tôi là một ví dụ về một người đàn ông Nga, một ví dụ về người đàn ông mà Tolstoy và Dostoyevsky đã viết trong các tác phẩm,” ông nói. “Đó là mẫu đàn ông của tôi. Không phải họ. Họ không phải là người Nga.”
Hình ảnh:
1: Những người lính từ Quân đoàn Nước Nga Tự do đã nổ súng vào các vị trí của Nga cách đó hơn một dặm trong tháng này dọc theo chiến tuyến ở khu vực Donbas, miền Đông Ukraine
2: Những người lính Nga của Quân đoàn vào tháng này tại một vị trí trên tiền tuyến ở miền đông Ukraine.
3: Các binh sĩ Quân đoàn huấn luyện trong tháng này gần Kyiv, thủ đô Ukraine.
4: Binh lính Nga trong một cuộc tập trận ở vùng Kiev. Quá trình bắt đầu rất nghiêm ngặt đối với những người Nga muốn tham gia cùng người Ukraine trong cuộc chiến.
5: Người lính có mã hiệu Miami ở bên trái, anh tập luyện sử dụng súng cối của Pháp cùng với những người lính khác của Quân đoàn Nước Nga Tự do.
6: Một người lính Nga thuộc Quân đoàn Nước Nga Tự do giả vờ bị thương trong một cuộc diễn tập huấn luyện sơ tán y tế ở vùng Kyiv
7: Người lính có biệt danh là Zaza, bên trái, và một người khác tên là Luna, ở giữa, đang huấn luyện ở vùng Kyiv.
8: Những người lính của Quân đoàn Nước Nga Tự do trong một boong-ke ở tiền tuyến cách các vị trí của Nga ở miền đông Ukraine hơn một dặm.
Nguồn: FB Cù Tuấn