Yvette Tan
BBC News
14 tháng 10 2022
Một cuộc biểu tình hiếm hoi và kịch tính ở Bắc Kinh chỉ trích Chủ tịch Tập Cận Bình đã làm dấy lên một cuộc săn lùng trực tuyến về danh tính của người biểu tình bí ẩn, cũng như tỏ lòng tôn kính chân thành.
Chụp lại hình ảnh: Khung cảnh tại cầu Sitong ngày 13/10/2022. ẢNH: TWITTER
Người biểu tình đã lên cầu Sitong ở quận Haidian của Bắc Kinh, và treo hai biểu ngữ lớn kêu gọi chấm dứt chính sách không Covid hà khắc của Trung Quốc và lật đổ ông Tập.
Trong khi truyền thông nhà nước giữ im lặng, các bức ảnh và video về sự kiện hôm thứ Năm (13/10) đã được lan truyền rộng rãi trên mạng, khiến các nhà kiểm duyệt nhanh chóng đàn áp bằng cách kiểm duyệt trên các nền tảng mạng xã hội và ứng dụng WeChat được hầu hết người Trung Quốc sử dụng
Cuộc biểu tình hôm thứ Năm diễn ra trước thềm đại hội Đảng Cộng sản lịch sử, nơi ông Tập sắp được giao nhiệm kỳ thứ ba với tư cách là người đứng đầu đảng, củng cố quyền lực của ông.
Người này cũng đốt cháy thứ có vẻ như là lốp xe ô tô, và có thể nghe thấy tiếng hô khẩu hiệu qua loa pin.
Tin tức cho biết một người đã bị bắt vì liên quan đến cuộc biểu tình. Hình ảnh về vụ việc cho thấy các nhân viên cảnh sát vây quanh người này, người đội mũ cứng màu vàng và mặc quần áo màu cam.
BBC đã yêu cầu cảnh sát địa phương bình luận.
Nhiều người đã ca ngợi hành động của người biểu tình đơn độc, gọi người này là "anh hùng" và liên tưởng đến "Tank Man mới" – ám chỉ người đàn ông Trung Quốc vô danh đã đứng chặn trước xe tăng trong cuộc biểu tình Thiên An Môn năm 1989.
Ảnh: Người biểu tình được cho là người đàn ông mặc bộ đồ công nhân màu cam. ẢNH: TWITTER
Các "thám tử" mạng đã cố gắng truy tìm thông tin người này, tập trung vào một nhà nghiên cứu và nhà vật lý người Trung Quốc đến từ một ngôi làng ở tỉnh miền bắc Hắc Long Giang. BBC đã kiểm tra với các quan chức làng và được xác nhận rằng một người đàn ông với cái tên đó từng sống ở đây.
Ông ấy đã đăng những gì có vẻ như là một tuyên ngôn trên trang web nghiên cứu nổi tiếng ResearchGate. Đăng tải này sau đó đã bị gỡ xuống, mặc dù những người khác đã tải lên các bản copy.
Trong tài liệu dài 23 trang, ông kêu gọi đình công và các hành động bất tuân dân sự – chẳng hạn như đập phá các điểm xét nghiệm Covid – vào Chủ nhật. Điều này nhằm ngăn chặn "nhà độc tài Tập Cận Bình tiếp tục tại vị một cách bất hợp pháp, để Trung Quốc có thể bắt tay vào con đường đi đến dân chủ và tự do".
Một số người Trung Quốc đã tập hợp trên hai tài khoản Twitter của người đàn ông, đăng những gì họ cho là ảnh của ông ấy và viết hàng trăm thông điệp biết ơn.
"Bạn là một anh hùng và bạn có sự tôn trọng của tôi", một người viết, trong khi một người khác nói: "Xin chào người hùng của nhân dân! Mong bạn có thể bình an trở về!".
Tên của người đàn ông nằm trong số tài liệu liên quan đến cuộc biểu tình đã bị kiểm duyệt trên mạng. Không có tin tức nào về vụ việc được tìm thấy trên trang mạng xã hội Weibo của Trung Quốc vào sáng thứ Sáu.
Cảnh quay và hình ảnh về cuộc biểu tình và các từ khóa liên quan bao gồm "Haidian", "Người biểu tình Bắc Kinh" và "cầu Sitong" đã nhanh chóng được quét sạch. Các cụm từ liên quan trực tiếp đến cuộc biểu tình, bao gồm "cây cầu" và "anh hùng", cũng cho ra kết quả hạn chế.
Chụp lại hình ảnh: Đến tối thứ Năm, tất cả các dấu vết về hành động của người biểu tình đã bị xóa. NGUỒN HÌNH ẢNH: REUTERS
Nhiều người Trung Quốc cho biết tài khoản của họ trên các nền tảng mạng xã hội hoặc WeChat – ứng dụng nhắn tin lớn nhất Trung Quốc – đã tạm thời bị cấm sau khi họ chia sẻ hình ảnh về cuộc biểu tình hoặc đăng các tin ám chỉ cuộc biểu tình.
BBC đã liên hệ với Tencent, công ty mẹ của WeChat, để xác nhận.
Sự phản đối kịch liệt như vậy – và chỉ trích công khai chính phủ – là rất hiếm xảy ra ở Trung Quốc, mặc dù chính sách "zero Covid" cứng rắn của Trung Quốc đã làm gia tăng sự thất vọng của công chúng.
Năm 2018, một người phụ nữ đã bôi nhọ một tấm áp phích có hình ông Tập, nói rằng bà phản đối "sự chuyên chế" của ông, sau đó người này bị đưa vào bệnh viện tâm thần.
Những hành động của người biểu tình Bắc Kinh diễn ra vào thời điểm đặc biệt nhạy cảm về mặt chính trị, với hàng nghìn cảnh sát dự kiến sẽ được huy động khắp thủ đô trước thềm đại hội đảng kéo dài một tuần.
Y.T.
Nguồn: BBC Tiếng Việt