Nguyễn Ngọc Chu
1. Đã ai tư vấn cho thủ tướng chưa?
Những người trong ‘Tổ Tư vấn kinh tế’ cho Thủ Tướng, có ai đã một lần ‘tư vấn’ cho Thủ tướng về tiết kiệm chi phí ở tất cả các kiểu Đại hội?
Vì tất cả các kiểu Đại hội của các cơ quan đoàn thể nhà nước, trong đó trụ cột là Đại hội Đảng các cấp, từ cấp địa phương cho đến toàn quốc – phần lớn đều dùng kinh phí nhà nước.
2. Có bao nhiêu đại hội đảng các cấp?
Để chuẩn bị cho Đại hội Đảng toàn quốc, thì phải bắt đầu từ cấp xã, huyện, tỉnh. Quá trình này kéo dài cả năm. Không tính cấp chi bộ, chỉ tính cấp xã trở lên, cả nước có tất cả bao nhiêu Đại hội Đảng?
Hiện cả nước có 10.614 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm: 8.295 xã, 1 714 phường và 605 thị trấn.
Cả nước hiện nay có 713 đơn vị hành chính cấp huyện. Trong đó bao gồm: 69 thành phố trực thuộc tỉnh, 50 thị xã, 49 quận và 545 huyện.
Cả nước hiện có 63 đơn vị hành chính cấp, bao gồm: 58 tỉnh và 5 thành phố trực thuộc trung ương.
3. Mất bao nhiêu tiền chi phí cho Đại hội Đảng?
Mất bao nhiêu tiền chi phí cho việc tổ chức các Đại hội Đảng trên toàn quốc? Số liệu này chắc Bộ Tài chính có. Nhưng có thể ước lượng thô như dưới đây.
– Chi phí liên quan đến Đại hội cấp xã khá khác biệt nhau. Ở các xã nghèo chỉ ở mức trong khoảng 50 – 100 triệu đồng. Nhưng cấp phường ở các thành phố lớn trực thuộc trung ương thì có thể chi phí đến cả tỷ bạc. Lấy mức ước lượng thấp bình quân là 100 triệu đồng , thì trên toàn quốc chi phí cho Đại hội cấp xã tốn đến 1.061 tỷ đồng.
– Chi phí liên quan đến Đại hội cấp quận – huyện cũng khác nhau, nhưng đều tính bằng tỷ đồng. Các quận ở các thành phố lớn có thể chi phí gấp năm bảy lần các huyện nghèo. Lấy trung bình mức thấp cho chi phí cấp huyện là 2 tỷ đồng, thì tổng chi phí trên toàn quốc cho Đại hội cấp huyện là 1.426 tỷ đồng.
– Chi phí liên quan đến Đại hội cấp tỉnh – thành rất lớn. Một tỉnh nghèo như Tuyên Quang mà đã dùng 2,5 tỷ đồng để sắm quần áo cho đại biểu thì tổng chi phí của Đại hội Đảng của tỉnh Tuyên Quang phải không dưới 10 tỷ đồng (https://nhadautu.vn/tuyen-quang-moi-thau-2-goi-thau-25-ty…).
Các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thì chi phí liên quan đến Đại hội sẽ rất lớn. Tính bình quân chi phí phục vụ cho Đại hội cấp tỉnh – thành là 15 tỷ đồng, thì tổng chi phí trên toàn quốc cho cấp tỉnh sẽ là 945 tỷ đồng.
– Chi phí liên quan đến Đại hội Đảng toàn quốc là rất lớn. Nếu kể cả các Hội nghị Trung ương phục vụ cho mục đích Đại hội, những chuyến đi công tác của các Bộ ở trong nước và nước ngoài phục vụ cho Đại hội Đảng toàn quốc, và cả bộ máy chuẩn vị văn kiện cho Đại hội Đảng toàn quốc… thì con số sẽ lớn vô kể – không dưới vài ngàn tỷ đồng. Hãy chỉ tính một ngàn tỷ đồng.
Với mức tính khiêm tốn nêu trên, thì tổng chi phí liên quan đến Đại hội đảng các cấp trên toàn quốc lên đến 4.432 tỷ đồng. Thực ra con số này còn thấp hơn con số thực chi khi tính đúng tính đủ. Nhưng 4.432 tỷ đồng mua được 886.400 tấn thóc (không dưới 531.840 tấn gạo), nuôi được 3.409.230 cán bộ suốt 1 năm với tiêu chuẩn 13kg/người /tháng ở những năm thập niên 60-80 thế kỷ trước. Trong trường hợp thật khiêm tốn nữa, lấy cận dưới của ước lượng ở mức 50% chi phí nêu trên thì con số cũng đạt đến 2.216 tỷ đồng- là một tài sản rất lớn.
Số liệu ước lượng thô ở trên đã không đưa vào một mảng rất lớn Đại hội đảng ở các bộ ban ngành trung ương, các quân khu, các tổng công ty, cấp sở phòng, các trường đại học, và hàng chục vạn chi bộ cấp cơ sở. Mà nếu tính đúng tính đủ cũng lên đến cả ngàn tỷ đồng.
Sẽ có người viện dẫn nguồn kinh phí từ Đảng phí để tổ chức Đại hội. Có chăng chỉ một bộ phận ở cấp chị bộ cơ sở – mà đã không đưa vào con số ở trên. Nhưng điều quan trọng nhất là chống lãng phí. Nguồn tiền nào cũng không được lãng phí.
4. Còn bao nhiêu chi phí ngầm?
Có một dòng chi phí ngầm cho Đại hội nhiều lần lớn hơn các chi phí nhìn thấy. Đó là dòng tài chính chi cho các ghế chức vụ – là dòng tài chính chạy chức chạy quyền. Chống chạy chức chạy quyền là một trong những mục tiêu quan trọng nhất mà lãnh đạo Đảng và nhà nước đã nhiều lần kêu gọi phải thực thi bằng được.
Có người nói Đại hội này là Đại hội không chạy chức chạy quyền? Có đúng như vậy không?
Giống như tham nhũng, không ở đâu thấy tham nhũng, mà tham nhũng xảy ra khắp mọi nơi. Giống như xin việc, không nơi nào thấy mất tiền, mà mất tiền khắp mọi nơi. Mỗi ghế chức vụ ở phường – xã, quận – huyện, tỉnh – thành và ở trung ương đều có giá. Giá rất cao. Giá được nhiều người biết.
Những người sành về giá có thể nêu ra con số cụ thể cho mỗi vị trí. Rồi tổng hợp cho cả nước. Đó là một con số kinh hoàng làm “vỡ mật” cả những người dũng cảm nhất.
GDP đầu người là chỉ số nhìn thấy. Đó chưa phải là chỉ số phản ánh thực tế thu nhập đầu người. Còn có một dòng thu nhập GDP đầu người ngầm. Cho nên một tỉnh A có thu nhập GPD đầu người cao hơn tỉnh B không đồng nghĩa là tỉnh A giàu hơn tỉnh B.
Tham nhũng là môi trường thuận lợi cho nền kinh tế ngầm phát triển. Các nước có tham nhũng càng lớn thì dòng thu nhập GDP ngầm càng lớn. Dòng GDP thu nhập ngầm ước tính chiếm khoảng từ 30% – 80% GDP chính thức, tuỳ theo các nước.
Thu nhập ngầm của một bộ phận những người tham gia Đại hội nếu được công khai thì sẽ làm “vỡ mật” nhiều nhà tư bản.
5. Quả thực có phải là không thể sửa chữa?
Hình như có ai đó nói rằng “cộng sản không thể sửa chữa”?
“Sáng kiến” chi 269 tỷ đồng mua bộ ấm chén làm quà của Hải Phòng đã bị dừng. Nhưng ở Quảng Bình lại tiếp tục chi 2,2 tỷ đồng mua cặp biếu Đại biểu Đại hội Đảng, và chỉ dừng khi bị xã hội phản đối. Quảng Trị lại định mua ‘bình hút tài lộc’ để biếu Đại biểu Đại hội Đảng. Còn Tuyên Quang định biếu mỗi Đại biểu Đại hội Đảng một bộ quần áo “xịn chất liệu Đức, Ý, Nhật” giá 6 triệu đồng. Và tiếp tục là các tỉnh khác… Dòng quà biếu Đại biểu Đại hội Đảng sẽ không chấm dứt nếu không có phản ứng quyết liệt của xã hội.
Nhưng đâu chỉ căn bệnh quà biếu trong lĩnh vực Đại hội Đảng, mà ở các lĩnh vực khác các căn bệnh tương tự cũng không thể chấm dứt. Bệnh ‘cổng chào’ dẫu bị lên án mãi tận biên giới phía Bắc ở Quảng Ninh, nhưng nó vẫn bùng phát mãi tận biên giới phía Nam ở Long Xuyên. Bệnh ‘tượng đài’ thì “di căn” khắp mọi nơi. Đúng là những căn bệnh không thể chữa trị.
Các Đại hội của ĐCS Đông Dương không có quà biếu. Đại hội II, III của ĐLĐ Việt Nam cũng không có quà biếu. Bắt đầu từ khi nào thì Đại hội đảng tốn kém và lãng phí như bây giờ?
Đã 75 năm kể từ ngày dành được độc lập, nhưng vẫn còn nhiều đồng bào ‘không có cơm ăn áo mặc’. Không thể tự cho vì dân khi đang hoang phí mồ hôi nước mắt của dân. Chống lãng phí phải bắt đầu từ Đại hội Đảng.
Ai là người có lỗi lớn nhất khi đã để xẩy những lãng phí to lớn này?
N.N.C.
Nguồn: FB Nguyen Ngoc Chu