Thượng viện Mỹ vừa phê chuẩn một dự luật nhằm trừng phạt các quan chức Trung Quốc chịu trách nhiệm về các trại lao động cưỡng bức ở khu vực Tân Cương, nơi có tới hai triệu người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ, trong động thái mới nhất của Quốc hội Mỹ nhằm củng cố lập trường của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc, theo CNN.
Đạo luật này, có tiêu đề Đạo luật Chính sách Nhân quyền Người Duy Ngô Nhĩ năm 2020, lên án Đảng Cộng sản Trung Quốc về các trại này và đề nghị một phản ứng cứng rắn hơn đối với các hành vi vi phạm nhân quyền mà người Duy Ngô Nhĩ, người dân tộc thiểu số Kazakhstan và các dân tộc thiểu số Hồi giáo trong khu vực phải gánh chịu.
Tìm kiếm sự thật trong các trại ‘cải tạo’ người Duy Ngô Nhĩ
Lộ tài liệu TQ ‘tẩy não’ cả dân tộc ở Tân Cương
TQ tức giận về thư đòi ngừng đàn áp dân Uighur
Nếu được ban hành, Tổng thống Donald Trump sẽ có 180 ngày để đệ trình báo cáo lên Quốc hội xác định các quan chức Trung Quốc và bất kỳ cá nhân nào khác chịu trách nhiệm thực hiện tra tấn; giam giữ kéo dài mà không kết tội và xét xử; bắt cóc; đối xử tàn nhẫn, vô nhân đạo hoặc làm mất phẩm giá các nhóm thiểu số Hồi giáo; và những chối bỏ trắng trợn khác về “quyền sống, quyền tự do hoặc an toàn của con người” ở Tân Cương.
Các cá nhân được xác định trong báo cáo sau đó sẽ bị trừng phạt, nhưng luật pháp cho phép Nhà Trắng lựa chọn không làm vậy nếu Tổng thống xác định và xác nhận trước Quốc hội rằng giữ lại các biện pháp trừng phạt là vì lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.
Dự luật cũng sẽ yêu cầu Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lập một báo cáo về vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, bao gồm ước tính có bao nhiêu người bị giam cầm trong các trại và thông tin về các điều kiện mà họ phải đối mặt. Bộ Ngoại giao hiện đang nêu chi tiết về sự lạm dụng trong các báo cáo hàng năm về Nhân quyền và Tự do Tôn giáo Quốc tế.
Các thành viên của Hạ viện đã thông qua một phiên bản sửa đổi của dự luật này vào tháng 12 năm ngoái, với số phiếu là 407-1.
Việc Thượng viện thông qua dự luật này chắc chắn gây ra giận giữ từ Bắc Kinh – chính phủ Trung Quốc từng phản ứng dữ dội với việc Hạ viện thông qua dự luật.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Ánh khi đó nói rằng việc này đã “bôi nhọ bừa bãi” những gì Trung Quốc tuyên bố là những nỗ lực chống khủng bố.
Các thượng nghị sĩ từng hy vọng phê chuẩn dự luật vào cuối năm 2019, nhưng đảng Cộng hòa đã phản đối một số điều khoản mà Hạ viện bổ sung vào dự luật. Vấn đề này cũng bị trì hoãn trong quá trình tố tụng luận tội. Hạ viện sẽ phải bỏ phiếu một lần nữa cho dự luật này khi Thượng viện thông qua phiên bản sửa đổi.
Trong bài phát biểu cuối tuần trước, Lãnh đạo đa số Thượng viện Mitch McConnell đã liên hệ động thái của Thượng viện khi thông qua dự luật này với đại dịch virus corona, nói rằng Hoa Kỳ “sẽ đặt câu hỏi khó về mối quan hệ của chúng ta với Đảng Cộng sản Trung Quốc”.
Ông nói thêm rằng ông hy vọng việc Thượng viện thông qua dự luật nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ sẽ mang lại “sự chú ý nhiều hơn đến hoàn cảnh của nhóm thiểu số bị ngược đãi này”.
Việc Thượng viện thông qua dự luật này được xúc tiến trong bối cảnh Ủy ban Đối ngoại Thượng viện chuẩn bị sớm đưa ra một dự luật khác được coi là một sự khiển trách đối với chính phủ Trung Quốc.
Đạo luật Hỗ trợ và Chính sách Tây Tạng, được giới thiệu bởi Rubio và Thượng nghị sĩ Ben Cardin, thành viên đảng Dân chủ ở Maryland, sẽ đưa ra chính sách của Hoa Kỳ rằng sự kế vị của các nhà lãnh đạo Phật giáo Tây Tạng, bao gồm Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 15 trong tương lai, là quyền của cộng đồng Phật giáo Tây Tạng, mà không có sự can thiệp từ chính phủ Trung Quốc. Một khi ủy ban này phê duyệt dự luật, nó có thể được toàn bộ Thượng viện xem xét.
Theo dự luật này, nếu giới chức Trung Quốc can thiệp vào quá trình lựa chọn các nhà lãnh đạo Phật giáo Tây Tạng, họ sẽ phải chịu các biện pháp trừng phạt theo Đạo luật Magnitsky toàn cầu – bao gồm cả việc từ chối nhập cảnh vào Hoa Kỳ. Biện pháp này cũng kêu gọi thành lập một lãnh sự quán mới của Hoa Kỳ tại Lhasa, thủ đô của Khu tự trị Tây Tạng.
Các nhà lập pháp Hạ viện đã phê duyệt một dự luật tương tự vào tháng Giêng. Có một số khác biệt nhỏ giữa dự luật của Hạ viện và Thượng viện, vì vậy Hạ viện sẽ phải bỏ phiếu cho dự luật của Thượng viện một khi nó đã được thông qua trước khi có thể trở thành luật.
Nguồn: BBC tiếng Việt