Thường Sơn
Một cách đương nhiên, Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam đang và sẽ được đảng lựa chọn để tổ chức chiến dịch “công đoàn độc lập cuội”…
Từ cuối năm 2018 đến nay, một “biến cố” đã xảy đến với chính quyền Việt Nam: để được tham gia vào CPTPP (Hiệp Định Đối Tác Toàn Diện và Tiến Bộ Xuyên Thái Bình Dương), đã lần đầu tiên phải chấp nhận định chế Công Đoàn Độc Lập như một trong những điều kiện then chốt của CPTPP. Sự biến này đang và sẽ áp đặt một trong những “cánh tay nối dài của Đảng” là Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam vào cái thế lần đầu tiên trong lịch sử phải từ bỏ vai trò độc quyền “quản lý người lao động” để phải tìm cách cạnh tranh một cách minh bạch và sòng phẳng với các nghiệp đoàn lao động độc lập do công nhân lập ra.
Theo những quy định của CPTPP, chính quyền Việt Nam sẽ phải cho phép người lao động được tự do thành lập các tổ chức nghiệp đoàn tự do để tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình, tức về thực chất sẽ có một hình thái tổ chức Nghiệp đoàn độc lập, hay còn gọi là Công đoàn độc lập, tồn tại song song với hệ thống Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam từ trung ương xuống các địa phương. Không những thế, công nhân còn được thành lập nghiệp đoàn tự do không chỉ giới hạn ở từng khu vực mà còn trên cả nước, và các nghiệp đoàn độc lập này được kết nối với nhau…
Và cũng từ cuối năm 2018 đến nay, một hiện tượng lạ lùng dần hiện hình trên hình diện chính trị – xã hội ở Việt Nam: liên tiếp các ủy viên bộ chính trị, bắt đầu bằng Nguyễn Phú Trọng cho đến Nguyễn Thị Kim Ngân, Nguyễn Xuân Phúc, Trương Hòa Bình, Hoàng Trung Hải, Nguyễn Thiện Nhân, Võ Văn Thưởng và thậm chí cả Tô Lâm -Bộ trưởng Công an – đã ‘đi thăm công nhân’.
Ngay cả Tô Lâm – ‘Bộ đàn áp nhân quyền’ (biệt danh được dân đặt cho Bộ Công an) cũng đi thăm công nhân dịp tết nguyên đán 2019.
Trước đây vào thời mà CPTPP (Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương, thay thế cho Hiệp định TPP không có Mỹ) còn đang đàm phán mà chưa thành hình, chẳng thấy bóng dáng Ủy viên Bộ Chính trị nào bén mảng đến các nhà trọ nghèo khó của công nhân, mà chỉ có những cuộc tuyên dương và biểu dương nặng về thành tích và hình thức.
Nhưng trong thời gian chờ đợi từ 3-5 năm để luật hóa và thực hiện các quy định của CPTPP về các quy chế lao động theo 3 công ước quốc tế về lao động của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế (ILO), chưa có gì đáng gọi là “thành tâm” từ một não trạng đã quá quen độc trị về quyền lực và lợi ích khi phải tạm nhân nhượng cộng đồng quốc tế về nhân quyền để đổi chác lợi ích thương mại.
Hầu như không hoài nghi rằng chiến thuật ưa thích nhất của chính quyền Việt Nam trong ít ra vài năm tới vẫn là vừa kiềm chế những người bảo vệ quyền lợi công nhân, vừa bưng bít thông tin đến mức tối đa về công đoàn độc lập, vừa kéo dài lâu đến mức có thể việc luật hóa CPTPP về công đoàn độc lập, vừa tung ra chiến dịch “công đoàn độc lập cuội”.
Một cách đương nhiên, Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam đang và sẽ được đảng lựa chọn để tổ chức chiến dịch “công đoàn độc lập cuội”. Đó cũng là lý do để tổ chức công đoàn nhà nước này tìm cách tồn tại để vẫn được uống bầu sữa ngân sách và duy trì quyền lực “tổ chức chính trị xã hội” của mình trong thời buổi chế độ độc trị phải “dân chủ hóa”.
Nhưng một thực tế không thể phủ nhận được: chính quyền và công an đã chưa từng thành công trong việc “quốc doanh hóa xã hội dân sự” kể từ khi phong trào các tổ chức xã hội dân sự ào ạt ra đời từ năm 2013 đến nay. Thậm chí trên phương diện “nghiệp vụ an ninh,” công an cũng chưa từng có thành công đáng kể nào trong việc “cài” người hay xâm nhập vào các tổ chức xã hội dân sự, mà bằng chứng rõ nhất là cho đến nay hầu hết các tổ chức này vẫn duy trì được tôn chỉ và hành động ban đầu của mình mà không bị “tự diễn biến” hay “tự suy thoái” – theo cách nói kinh viện ưa thích của đảng cầm quyền.
Hàng loạt cuộc đình công từ lớn đến khổng lồ của công nhân được tổ chức thành công trong nhiều năm qua, đặc biệt từ năm 2015 đến nay, đã cho thấy các tổ chức công nhân được nâng cấp hơn hẳn về nghiệp vụ tổ chức – ngày càng chặt chẽ về nhân sự, chiến thuật và công tác bảo mật. Chính những yếu tố này sẽ khiến cho hoạt động “cài người” của công an và Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam bị hạn chế đáng kể, công đoàn độc lập không dễ bị nhập nhoạng hoặc bị thao túng bởi các tổ chức “công đoàn độc lập cuội” do chính quyền và công an dàn dựng.
T.S.
VNTB gửi BVN