Nguyễn Đình Cống
Ngày 25/10/2018, BCH TƯ ĐCSVN ban hành Quy định số 08-QĐ/TW: QUY ĐỊNH TRÁCH NHIỆM NÊU GƯƠNG CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN, TRƯỚC HẾT LÀ ỦY VIÊN BỘ CHÍNH TRỊ, ỦY VIÊN BAN BÍ THƯ, ỦY VIÊN BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG.
QĐ có 4 điều. Điều 1 – Trách nhiệm thi hành. Điều 2 – UV BCT, UVBBT, UV BCH TƯ phải gương mẫu đi đầu thực hiện (gồm 8 mục). Điều 3 – UV BCT, UV BBT, UV BCHTƯ phải nghiêm khắc với bản thân và kiên quyết chống (8 mục). Điều 4 – Tổ chức thực hiện (3 mục).
Trước đây, về nêu gương đã có Quy định số 101 ngày 7/6/2012 và số 55 ngày 19/12/2016.
Từ BCH TƯ khóa 10 trở về trước không thấy có QĐ nêu gương. Có lẽ những QĐ kiểu này là sản phẩm trí tuệ riêng của ông Nguyễn Phú Trọng.
Sau khi Quy định số 08-QĐ/TW được ban hành, đã có nhiều người hết lời ca tụng, tâng bốc. Trong khi đó Phạm Trần viết bài “Làm gương đầu voi đuôi chuột” (Danlambao, ngày 01/11/2018). Chắc cũng còn nhiều người biết và phê phán các khía cạnh khác nhau. Riêng tôi, sau khi đọc qua thì buồn cười và thấy được nỗi lo của lãnh đạo, sau khi xem kỹ lại phát hiện ra trình độ kém của người soạn văn bản, nên viết phản biện này.
Nỗi lo của lãnh đạo ở chỗ thấy rõ và không còn giấu giếm được sự kém phẩm chất của đội ngũ cán bộ (CB) các cấp, đặc biệt là cấp cao. Thật đau đớn khi buộc phải nói ra, nhưng vì không còn cách gì giấu nổi. Toàn dân đã thấy rõ, biết rõ. Chỉ trong vòng 6 năm (2012-2018) phải lần lượt ra 3 QĐ về nêu gương.
Một số người cho rằng “Phẩm chất CB bị giảm sút”. Giảm sút nghĩa là ban đầu đã có. Tôi nghi ngờ rằng ban đầu đã không có hoặc quá kém. Đa số những CB leo lên được cấp cao chủ yếu nhờ vào thủ đoạn đu bám, nhờ mưu ma chước quỷ, nhờ thế lực, bè phái… chứ không nhờ vào thông minh, sáng tạo, trung thực, liêm khiết.
Ca dao có câu: Bầu ơi thương lấy bí cùng… Nhiều người ca ngợi, cho rằng câu đó nói lên tình cảm thắm thiết, sâu đậm. Có ngờ đâu đó là một lời khuyên nghe rất não lòng. Những QĐ về nêu gương cũng là những lời khuyên như thế. Nói theo kiểu ông Trọng: Chất lượng của các loại Ủy viên kém đến thế nào mới phải ra QĐ về nêu gương chứ.
Trình độ kém của người soạn thảo thể hiện cả ở nội dung và cách thể hiện. Trước hết không tìm đúng nguyên nhân cơ bản tạo ra tình trạng CB kém phẩm chất. Người ta cho rằng do một số người thoái hóa biến chất. Đó chỉ là sự vuốt đuôi. Thực ra nguyên nhân cơ bản là đường lối của ĐCS, dựa vào Chủ nghĩa Mác Lê, là sự độc đoán, chuyên quyền và dân chủ giả hiệu, là sự lừa bịp quá tinh vi trong bầu bán.
Đã có rất nhiều văn bản về trách nhiệm, nghĩa vụ của đảng viên và CB các cấp, về kỷ luật và những điều cấm. Tại sao không lo đôn đốc thực hiện mà lại làm thêm QĐ mới? Phải chăng làm thì khó, ra QĐ dễ hơn nhiều? Ra được một QĐ, chẳng biết nó hay dở thế nào, chỉ biết là đã có cái để kể thành tích.
Không phải ra được một QĐ thì rồi CB và UV các cấp sẽ tích cực nghiên cứu để thấm nhuần và thực hành nêu gương. Có ra thêm vài chục, vài trăm QĐ tương tự mà không có thay đổi về bản chất thì đâu vẫn hoàn đó.
Một số nội dung của QĐ số 08 là những điều để huấn luyện đối tượng kết nạp đảng chứ không phải là bài học cho UV cấp cao, một số nội dung khác lại chứa đựng những điều phản tiến bộ (Phạm Trần cho là ‘ trung thành với xác chết’) hoặc là những khẩu hiệu rỗng tuếch. Những điều liên quan đến chức trách, quyền hạn không có gì mới, đã được nêu ra trong các văn bản khác về xây dựng và kỷ luật đảng hoặc là những việc đương nhiên.
Việc ra QĐ với các nội dung “biết rồi, khổ lắm, nói mãi” ẩn chứa phong cách trịch thượng, thích dạy khôn cho người khác. Có biết đâu các loại UV còn khôn hơn rận, sẽ nghĩ ra và dùng nhiều mưu ma chước quỷ để qua mặt mọi QĐ nêu gương.
Liệu rồi sau QĐ số 08 của Đảng, Bộ Giáo dục có học theo để ra QĐ nêu gương dùng cho các thầy cô, Bộ Văn hóa ra QĐ nêu gương dùng cho ông bà cha mẹ? Ra những QĐ kiểu này chỉ làm tốn công sức, tốn thời gian, tốn giấy mực chứ hiệu quả rất thấp, hại nhiều hơn lợi.
Để kết thúc tôi mượn câu của Phạm Trần (bài đã dẫn): “Hay là ông Tổng Bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng muốn làm trò cười cho thiên hạ mà không hay, hoặc cái đầu ông thật sự là “có vấn đề”.
N.Đ.C.
Tác giả gửi BVN