(Thảo luận với anh Dư Kim Sơn)
Nguyễn Trung
Theo tôi, xin đừng sợ Formosa kiện ta (xem ở đây), bởi hai lẽ căn bản:
(a) Những gì đã xảy ra ở miền Trung và các tội lỗi khác của Formosa ở nhiều nơi trên nước ta hoàn toàn đủ cho phép nhà nước này kết tội theo luật pháp Việt Nam và tạm thời đóng cửa ngay Formosa để truy cứu các trách nhiệm, liệt kê đầy đủ thảm hoạ và truy phạt quyết liệt mọi hậu quả và đòi giải quyết xong rồi mới xem xét đến việc cho tồn tại hay không cho tồn tại đối với Formosa;
(b) Lợi ích quốc gia và quyền tài phán quốc gia là bất khả xâm phạm và cao nhất.
Riêng hai lý lẽ căn bản này đủ tạm thời đóng cửa Formosa để tạo mọi điều kiện tìm cách đi thẳng đến xoá bỏ Formosa, không cần xem xét đến việc Formosa có kiện ta hay không.
Đặt vấn đề như vậy, việc ta đưa Formosa ra kiện là xếp hàng thứ hai sau khi ta đã thực hiện quyết định đơn phương của phía ta và có thể ta chưa cần kiện ngay. Sau khi truy cứu xong mọi tội của Formosa, việc ta kiện sẽ thuận lợi và chủ động hơn. Phát huy sự đòi hỏi quyết liệt của nhân dân (để cho toàn dân đồng thanh lên tiếng) làm hậu thuẫn bất khả kháng cho quyết định này. Cái khó nhất hiện nay lại là vì nhiều lẽ khác nhau lãnh đạo đất nước thiếu ý chí và không dám dựa vào dân để thực hiện quyết định quyết liệt nhưng nhất thiết phải làm này. Xin tham khảo thêm hai thư ngỏ của tôi gần đây nhất về chủ đề này. Xin nêu lên như vậy để cùng nhau suy nghĩ.
Giải pháp duy nhất đúng trước sau phải tìm cách thực hiện là đóng cửa Formosa, không thể có chữ “nếu Formosa tái phạm...” được đâu – bởi vì nếu xảy ra tái phạm thì đã quá muộn rồi. Xin cùng nhau suy nghĩ về một hướng duy nhất là bảo vệ lợi ích quốc gia để quyết thực hiện giải pháp: đóng cửa Formosa – lợi ích an ninh quốc gia càng đòi hỏi như vậy.
Nếu Formosa chủ động kiện ta trước, ta đơn phương gạt sang một bên và chưa xét tới; ta hoàn toàn ở vị thế làm được như vậy trong bối cảnh chính trị quốc gia và quốc tế hiện nay.
Xin được lắng nghe, cân nhắc và mở rộng thảo luận vấn đề hệ trọng này.
Xin cảm ơn.
N. T.
Tác giả gửi BVN.