Nguyễn Đình Ấm
Sứ mạng của truyền thông chính trị công cộng là phản ánh khách quan mọi sự kiện một cách trung thực đến độc, thính, khán giả. Một nền truyền thông chỉ có sức sống khi đặt sự thật lên trên hết, lấy nhân dân là đối tượng truyền thông.
Thế nhưng, ở Việt Nam hiện nay giới truyền thông do Đảng Cộng sản nuôi bằng tiền thuế của dân và giao cho nhiệm vụ trước tiên là bảo vệ sự độc tôn của đảng nên họ không thể phản ánh các sự kiện xảy ra trong xã hội một cách trung thực khách quan nếu những thông tin, sự thật đó không có lợi cho chế độ độc tài. Từ giảng đường đến các tòa soạn nhà báo nào cũng phải thấm nhuần lời răn dạy “kinh điển”: “Tính chân thật của báo chí cách mạng là sự thật phù hợp đường lối, chính sách của đảng”. Tức là sự thật có lợi cho đảng thì mới được phổ biến và ngược lại. Có quá nhiều ví dụ truyền thông quốc doanh bỏ qua, lẩn tránh hoặc phản ánh không trung thực những thông tin hệ trọng nhưng không hợp “đường lối” như vụ cá chết ở miền Trung, những cuộc biểu tình rầm rộ của hàng nghìn người chống Trung Quốc xâm lược, bảo vệ cây xanh, hàng nghìn dân oan mất đất nhếch nhác, mỏi mòn lang thang hết cửa quan, phố phường này đến cửa quan phố phường khác đòi công lý hết năm này qua năm khác, những cuộc công an bắt bớ đánh đập, ngăn cản tự do đi lại, giam cầm người biểu tình bảo vệ tổ quốc, cây xanh, môi trường…
Vụ cá chết ở miền Trung là thảm họa quốc gia cực kỳ nghiêm trọng chưa từng có nhưng truyền thông quốc doanh chỉ được đưa rất ít thông tin chiếu lệ, sơ sài. Sau hơn hai tháng không đưa ra nguyên nhân cá chết, để lừa dư luận, truyền thông quốc doanh chỉ đưa thông tin những đoàn người đi gom rác ở bờ biển để thay cho vấn đề môi trường nước biển bị đầu độc, còn nguy hiểm hơn rác rưởi ở bờ biển gấp vạn, triệu lần. Rất nhiều vụ tàu thuyền Trung Quốc đâm chìm, cướp bóc, giết hại ngư dân ta chỉ được thông tin rất hạn chế với tên “tàu nước lạ”… Chưa bao giờ truyền thông ở đâu nhục nhã đến thế!
Tổng thống Mỹ Obama thăm Việt Nam được dân Việt Nam tiếp đón vô cùng nồng nhiệt bởi họ yêu quý sứ giả của một đất nước dân chủ, tự do, có lợi ích Biển Đông trùng hợp với lợi ích của Việt Nam, đã và sẽ góp phần giúp Việt Nam bảo vệ Biển Đông, đem đến những sự ủng hộ thịnh vượng kinh tế Việt Nam… Thế nhưng khi khách vừa về, VTV1 Chuyển động 24h lại tổ chức chương trình nói về “thói giả dối của Obama” trong đó MC Việt Hoàng ba hoa nói xấu khách để dân hiểu mọi hình ảnh giản dị, thực tâm, những phát ngôn trí tuệ, tôn trọng nhân dân, nền văn hóa, lịch sử Việt Nam như chỉ là một sự giả dối, dàn dựng… Phải chăng họ quá cay cú vì dân không theo ý Đảng? Phải chăng họ đã xúc phạm, hỗn xược với nhân dân vì coi dân ngu dốt “mắc lừa’ sự giả dối của Tổng thống Mỹ Obama để đón đưa nồng hậu như thế?
Một sự bất nhã vô liêm!
Trước sự quan tâm chính đáng của dư luận về vụ cá chết VTV đã tổ chức “60 phút mở” như để “đấu tố”, truy vấn MC Phan Anh dám “chia sẻ” sự kiện như thể nhắc nhở dư luận không được quan tâm đến thông tin nhà cầm quyền muốn ỉm đi này.
Một cơ quan truyền thông mà nhiệm vụ hàng đầu là bảo vệ lợi ích cho một “ông vua” bất chấp sự thật, đạo lý tất nhiên không thể trung thực, làm sao chinh phục được khán giả nên nó phải tìm đến những trò giật gân, dàn dựng, dối trá… để tạo sự hấp dẫn. Vụ bịa đặt chuyện cô Lượm ở Huế, vụ quét rau ở Thanh Hóa… là sản phẩm cửa sự bế tắc, tha hóa đến thảm hại của truyền thông quốc doanh. Theo dư luận ở VTV thì những dàn dựng, bịa đặt này còn do một nguyên nhân nữa là các phóng viên “có máu mặt” ở VTV “cạ” với lãnh đạo thành lập các công ty truyền thông riêng cho người thân làm giám đốc để “thầu” các chương trình gọi là “xã hội hóa” của VTV thực hiện dự án. Những doanh nghiệp này làm hoặc thuê người làm với chi phí “bèo” nhưng quyết toán với nhà nước giá cao hưởng chênh lệch lớn (?).
Do phải hoàn thành nhiệm vụ chính trị với “vua tập thể” chống “thế lực thù địch”, phản động, “diễn biến hòa bình” để bảo vệ đảng bằng mọi giá nên truyền thông quốc doanh đã phơi bày bản chất dối trá vô liêm, vô sỉ trước dư luận. Vụ hai nhà báo tự do Trương Minh Tam, Chu Mạnh Sơn vào Hà Tĩnh mới chỉ đang sưu tầm thông tin về vụ cá chết bị công an bắt giam giữ trái pháp luật nhưng VTV vu khống họ là “kích động” nhân dân chống chính quyền với những hình ảnh minh họa như bản ký nhận tiền, dao kiếm, vũ khí… để khán giả hiểu rằng họ ăn tiền phản động nước ngoài vi phạm pháp luật nghiêm trọng… Khi nhà cầm quyền không có bằng chứng nào kết tội hai phóng viên phải trả tự do cho họ, độc giả chất vấn VTV thì họ trả lời “do công an chuyển đến chỉ phát”.
Một sự vu khống hèn hạ và trơ tráo, vô lương tâm, vô trách nhiệm. Đã quá nhiều lần truyền thông quốc doanh bịa đặt, dàn dựng vu khống vô liêm sỉ với người bất đồng chính kiến kiểu như vậy.
Dư luận lâu nay sôi sục khi báo Quân đội Nhân dân, VTV liên tục gây ra những “sai sót” xúc phạm khán, độc giả như phát hình các cháu thiếu nhi đón Tập Cận Bình cầm cờ Trung Quốc có 6 sao, tấu nhạc Tàu khi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lên phát biểu trong chương trình “Khát vọng đoàn tụ” dịp 27/7/2015, lấy tranh cổ động thời cách mạng văn hóa, người Trung Quốc đọc trước tác Mao làm hình nền trong buổi tuyên dương những người con bình dị tại nhà hát lớn Hà Nội tối 11/6/2014…
Những cơ quan truyền thông chủ chốt của quốc gia có thể có những “sai sót” sơ đẳng, nghiêm trọng và hệ thống đến thế? Ai đã từng làm báo dù ở cơ quan báo nhỏ sẽ hiểu để đăng, phát một mẩu tin nó phải qua bao nhiêu công đoạn kiểm duyệt: Người viết (ghi hình), biên tập viên biên tập, lãnh đạo duyệt đăng (phát), thư ký tòa soạn sắp xếp, nếu là báo in thì còn có công đoạn sửa morat nữa. Tất cả cùng có trách nhiệm phát hiện sai sót.
Phải chăng truyền thông quốc doanh đã đồng lõa mưu toan bán nước, phản động?
Hôm trước nhà báo “cách mạng” Như Phong đã viết bài “Nghề phóng viên phải như con chó ấy” thú nhận (đại khái) nhà báo cách mạng (báo quốc doanh) là phải trung thành với chủ (Đảng Cộng sản) như con chó. Quả không sai!
Người cầm bút mà phải làm ngơ trước sự thật, quốc kế, dân sinh, sự mất còn của đất nước, dân tộc, nhắm mắt làm theo chủ trương phản dân, hại nước, bịa đặt, vu khống người lương thiện “như chó cắn theo ý chủ”… thì quả truyền thông quốc doanh đã đến sự khốn cùng.
N. Đ. A.
Tác giả gửi BVN.