Ông Nguyễn Quảng Trường, 43 tuổi, ngụ tại Du Nghệ, thị trấn Quốc Oai, Hà Nội, do xô xát với lực lượng cưỡng chế, ông đã bị công anhuyện Quốc oai giải đi. Sau ba ngày bặt vô âm tính thì gia đình nhận được tin báo là ông đã tử vong.
Vì đây là một trường hợp chết bất đắt kỳ tử mà ở tại cơ quan công quyền nơi đang giam giữ ông, hẳn là một cái chết nằm trong vòng nghi vấn. Do đó việc tiến hành giảo nghiệm tử thi là đúng với quy định.
Ngày 06/08/2015 Hội đồng Giám định Pháp y Quân đội đưa ra kết quả giảo nghiệm vắn tắt theo báo chí như sau [1]:
1) Tổ chức dưới da đầu và xương sọ không có tổn thương; tổ chức não bình thường, không có tổn thương; thành não và cầu não bình thường.
2) Toàn bộ cơ xương, phủ tạng, vùng đầu không có dấu vết ngoại lực.
3) Cuống tim mặt trước có nhiều vết xuất huyết dọc vách liên thất, bờ phải có nhiều chấm xuất huyết, trong các buồng tim không có máu, trong tâm thất phải có nhiều mảng bán, thành thất phải dày 0,8 cm mềm nhẽo; thành thất trái dày 2,2 cm; động mạch chủ, động mạch vành trái có nhiều đám xơ vữa, chạy dọc theo chiều dài động mạch trái.
4) Thành động mạch trái sờ cứng chắc, tính đàn hồi giảm. Động mạch vành phải có nhiều đám xơ vữa…
Sơ bộ Hội đồng giám định pháp y nhận định nguyên nhân ông Trường tử vong do bệnh lý xơ vữa động mạch.
Như vậy trong tóm tắt báo cáo giảo nghiệm tử thi không tìm thấy được thương tổn nào có thể quy kết nguyên nhân chết ngay như chấn thương nặng não, tim phổi hay đa phủ tạng; ngộ độc, ngạt, đuối nước. Không tìm thấy các dạng bệnh lý có thể gây đột tử trong vòng 3 ngày như: bệnh lý não: nhồi máu não, xuất huyết não, bệnh lý tim mạch: nhồi máu cơ tim, vỡ động mạch chính; bệnh lý phổi như tắc mạch phổi; bệnh lý nhiễm trùng nặng như nhiễm trùng huyết kịch phát; bệnh lý chung: choáng phản vệ, choáng mất máu.
Giám định pháp y chỉ tìm thấy ở động mạch chủ và động mạch vành có nhiều đám xơ vữa và kết luận đó là nguyên nhân tử vong.
Những kết luận như thế này đưa ra có lẽ chỉ để dọa những người không làm trong nghề. Nhưng dưới mắt các nhà chuyên môn thực sự điều đó chẳng khác nào đưa ra một kết luận: “Chúng tớ bất lực, không biết tại sao bệnh nhân chết”.
Xơ vữa động mạch bản thân nó không phải là nguyên nhân tử vong. Nó chỉ là một yếu tố nguy cơ của các bệnh lý nguy hiểm chết người khác đó là nhồi máu cơ tim hay tai biến mạch máu não. Xơ vữa mạch vành làm cho lòng động mạch vành co hẹp lại, giảm lượng máu đến nuôi cơ tim, làm cho cơ tim thiếu máu mà sinh ra chứng nhồi máu cơ tim. Hoặc các miếng xơ vữa đó bị bong ra, rồi trôi theo dòng máu đến làm tắc nghẽn mạch máu não, mà từ đó mới sinh ra tai biến mạch máu não. Nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não do xơ vữa động mạch mới là nguyên nhân gây chết người.
Như đã đề cập, xơ vữa động mạch chỉ là một trong những yếu tố nguy cơ chứ bản thân nó không phải là nguyên nhân. Có nhiều nguy cơ khác để gây nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não đi kèm với xơ vữa động mạch như:
– tuổi phải kể đến trên 45 tuổi mới được gọi là có nguy cơ. Không có ai tính nguy cơ bị mắc bệnh tim mạch cho người dưới 45 tuổi;
– các bệnh lý đang mắc như tiểu đường, cao huyết áp, cao mỡ máu, bệnh lý mạch máu ngoại vi;
– lối sống thiếu lành mạnh như hút thuốc nặng đô;
– yếu tố gia đình có những người bị bệnh thiếu máu tim ở tuổi dưới 60;…
Dĩ nhiên, ông Nguyễn Quảng Trường chỉ mới 43 tuổi, chẳng có thấy đề cập có bệnh lý gì, và gia đình ông xác định ông hoàn toàn khỏe mạnh trước sự cố.
Trong khi đó việc đến đồn công an và chết đã xuất hiện với tần suất rất nhiều trong những năm qua tại Việt Nam. Cho nên “Bị giam giữ ở đồn Công An” có lẽ cần phải được coi là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến tình trạng đột tử ở các nạn nhân thì mới đúng. Xin đừng đổ tội cho ” xơ vữa động mạch”.
N. Đ. N.
Tác giả gửi BVN.