Ông Ngô Sĩ Tồn (Wu Sichun), Viện trưởng Viện nghiên cứu Nam Hải của Trung Quốc – DR
Một học giả hàng đầu của Trung Quốc về Biển Đông cho rằng Bắc Kinh không nên đơn phương thiết lập Vùng nhận dạng phòng không ADIZ ở khu vực này.
Việc Trung Quốc ráo riết tiến hành các hoạt động bồi đắp đảo ở Biển Đông và xây các công trình quân sự trên một số đảo nhân tạo khiến quốc tế ngày càng lo ngại là Bắc Kinh sẽ thiết lập tại khu vực này một vùng nhận dạng phòng không tương tự như vùng đã được thiết lập ở biển Hoa Đông vào tháng 11/2013.
Việc thiết lập vùng nhận dạng phòng không sẽ là một hành động mới của Trung Quốc nhằm áp đặt chủ quyền của họ ở Biển Đông, vì như vậy là nó mở rộng không phận của Trung Quốc, buộc những phi cơ bay ngang qua khu vực này phải tuân thủ các quy định do Bắc Kinh đề ra.
Nhưng theo trang mạng The Diplomat, tuyên bố tại một hội nghị ở Washington vừa qua, ông Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện nghiên cứu Nam Hải ( Biển Đông ) của Trung Quốc, cho rằng Bắc Kinh không nên đơn phương tuyên bố thành lập ADIZ ở Biển Đông. Theo ông Ngô Sĩ Tồn, không thiết lập ADIZ sẽ là một cách để Trung Quốc chứng tỏ sự kềm chế và làm giảm căng thẳng ở Biển Đông.
Khuyến cáo nói trên của Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Hải là nằm trong danh sách những điều «nên làm và không nên làm» mà ông đề nghị cho cả Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông. Ngoài việc không nên đơn phương tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không, ông Ngô Sĩ Tồn còn đề nghị là phải bảo đảm quyền tự do lưu thông hàng hải ở Biển Đông, cũng như đẩy nhanh việc soạn thảo bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông COC với các nước ASEAN.
Theo The Diplomat, việc Bắc Kinh xây các đảo nhân tạo và trì hoãn việc soạn thảo bộ quy tắc ứng xử COC khiến không chỉ các nước trong khu vực mà cả ở bên ngoài lo ngại về cách áp đặt chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, cũng như lo ngại về ý đồ thật sự của nước này.
Đối với Hoa Kỳ, học giả Ngô Sĩ Tồn khuyến nghị là Washinton không nên tìm cách kềm chế Trung Quốc và nên giữ thái độ trung lập trên vấn đề Biển Đông. Ông nói rằng về vấn đề Biển Đông, Mỹ nên làm việc với Trung Quốc trên tinh thần “tôn trọng lẫn nhau” và hai bên cần thúc đẩy hợp tác quân sự theo tinh thần này.
Ngoài “danh sách những điều nên làm và không nên làm”, học giả Ngô Sĩ Tồn cũng đề xuất một cơ chế khu vực để tham vấn các vấn đề hàng hải. Tuy nhiên, ông không nói rõ cơ chế này sẽ hoạt động như thế nào bên cạnh nhiều cơ chế hiện hành để giải quyết an ninh hàng hải ở châu Á như Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM +) và Diễn đàn Hàng hải ASEAN.
Vị học giả Trung Quốc cũng bác bỏ điều mà ông coi là sự can thiệp của Nhật Bản vào tranh chấp Biển Đông, vì theo ông sự can thiệp này chỉ khiến cho tình hình càng xấu đi.
Trở lại khuyến nghị của ông Ngô Sĩ Tồn về việc không nên đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông, không chắc là Bắc Kinh sẽ nghe theo khuyến nghị đó. Trong trường hợp này, Hoa Kỳ chắc là cũng sẽ có phản ứng giống như khi Trung Quốc lập vùng ADIZ ở biển Hoa Đông, tức là cũng sẽ cho phi cơ bay ngang qua vùng nhận dạng phòng không mà không thèm báo trước cho Bắc Kinh, một cách để bác bỏ vùng này. Nóí chung, Washington sẽ không chấp nhận để cho Trung Quốc hạn chế quyền tự do lưu thông trên không cũng như trên biển ở khu vực Biển Đông.
Nguồn: http://vi.rfi.fr/viet-nam/20150723-hoc-gia-trung-quoc-khong-nen-thiet-lap-vung-phong-khong-o-bien-dong/