về vụ GS Nguyễn Huệ Chi bị cấm xuất cảnh và thu hộ chiếu
Giáo sư Nguyễn Huệ Chi là nhà nghiên cứu văn hóa, văn học Việt Nam Cổ, Trung đại nổi tiếng, là một trong những người sáng lập trang Bauxite Việt Nam, một trang báo điện tử phản biện của giới trí thức Việt Nam. Ngày 18 tháng 5 năm 2015, Giáo sư Nguyễn Huệ Chi đang làm thủ tục xuất cảnh tại sân bay Tân Sơn Nhất để đi Hoa Kỳ thăm gia đình, thì bị nhân viên an ninh thu hộ chiếu và thông báo không được xuất cảnh theo đề nghị của Công an thành phố Hà Nội.
Theo Nghị định 136/2007/NĐ-CP, thì GS Nguyễn Huệ Chi chỉ có thể bị cấm xuất cảnh nếu thuộc vào một trong ba trường hợp sau đây:
- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có liên quan đến công tác điều tra tội phạm.
- Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án hình sự.
- Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án dân sự, kinh tế; đang chờ để giải quyết tranh chấp về dân sự, kinh tế.
Cũng theo tinh thần Nghị định trên, khi quyết định cấm xuất cảnh, Công an Hà Nội có trách nhiệm thông báo bằng văn bản cho GS Nguyễn Huệ Chi biết, trừ trường hợp vì lý do đảm bảo bí mật cho công tác điều tra tội phạm và lý do an ninh (và trong trường hợp này người có thẩm quyền quyết định là Bộ trưởng Bộ Công an (điểm b, khoản 1 điều 22 của nghị định) chứ không phải Công an Hà Nội).
Như thế, phải chăng khi bị cấm xuất cảnh mà không được cơ quan hữu trách thông báo trước, có nghĩa GS Nguyễn Huệ Chi bị bí mật điều tra hay vì lý do an ninh?
Bất kể lý do nào, điều luật nào cơ quan công an hữu trách sẽ nại ra để biện minh cho việc cấm GS Nguyễn Huệ Chi xuất cảnh cũng không thể che giấu động cơ thực của việc làm tồi tệ này: đó là nhằm sách nhiễu, trả đũa, trấn áp, răn đe những trí thức trung thực, dũng cảm lên tiếng phản biện những chính sách sai lầm của chính quyền.
Trong bối cảnh Thủ tướng Chính phủ vừa mới ban hành Quyết định số 501/QĐ-TTg khuyến khích tham gia phản biện và giám định xã hội và Việt Nam đang nỗ lực tham gia vào TPP, việc ngăn cản xuất cảnh đối với GS Nguyễn Huệ Chi – một người phản biện hàng đầu của đất nước – cùng với hàng loạt vụ khác như mạo danh hoặc dung túng côn đồ hành hung những người yêu nước, đóng tài khoản ngân hàng của trí thức phản biện, … vừa giáng một đòn vào chính sách của Chính phủ, vừa giáng một đòn khác vào những nỗ lực của Việt Nam để hội nhập quốc tế sâu hơn. Tất cả hành vi đáng xấu hổ đó cung cấp cho nhân dân trong nước và thế giới thêm bằng chứng về sự bóp nghẹt những tiếng nói trái chiều đối với quan điểm chính thống và về tình trạng chà đạp nhân quyền đang diễn ra nghiêm trọng tại Việt Nam.
Chúng tôi đòi:
- Chính quyền Việt Nam phải chính thức giải trình về trường hợp GS Nguyễn Huệ Chi;
- Người quyết định cấm GS Nguyễn Huệ Chi xuất cảnh phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định sai trái của mình;
- Nhà nước phải bồi hoàn những tổn thất do vụ cấm xuất cảnh gây ra cho GS Nguyễn Huệ Chi;
- Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an phải trả lại hộ chiếu cho GS Nguyễn Huệ Chi vô điều kiện;
- Chính quyền Việt Nam phải chấm dứt việc ngăn cản xuất cảnh đối với những người phản biện, tranh đấu ôn hòa.
Ngày 21 tháng 5 năm 2015
Những người ký Tuyên bố:
- Nguyễn Quang A, TS, Hà Nội
- Bùi Tiến An, cựu tù chính trị Côn Đảo, nguyên cán bộ Ban Dân vận Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, TP HCM
- Nguyễn Văn An, cán bộ hưu trí, TP HCM
- Nguyễn Khoa Thái Anh, một người cầm bút, Hoa Kỳ
- Vũ Hồng Ánh, nghệ sĩ đàn Cello, TP HCM
- Bùi Xuân Bách, giáo viên về hưu, Hoa Kỳ
- Trần Văn Bang, kỹ sư, cựu chiến binh chống Tàu, TP HCM
- Huỳnh Kim Báu, nguyên Tổng Thư ký Hội Trí thức Yêu nước Thành phố Hồ Chí Minh (nay là Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh), TP HCM
- Nguyễn Nguyên Bình, nhà văn, Hà Nội
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Nguyễn Thị Thanh Bình, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Thái Văn Cầu, chuyên gia Khoa học Không gian, Hoa Kỳ
- Bùi Chát, nhà xuất bản Giấy Vụn, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Nguyễn Thị Kim Chi, Nghệ sĩ Ưu tú, Hà Nội
- Nguyễn Phương Chi, biên tập viên chính tạp chí Nghiên cứu Văn học, Viện Văn học (đã nghỉ hưu), Hà Nội
- Nguyễn Trung Chính, blogger, Pháp
- Tống Văn Công, nguyên Tổng Biên tập báo Lao động, TP HCM
- Nguyễn Đình Cống, giáo sư trường Đại học Xây dựng (đã nghỉ hưu), Hà Nội
- Ngô Thị Kim Cúc, nhà văn, nhà báo, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Trần Ngọc Cư, Hoa Kỳ
- Tiêu Dao Bảo Cự, nhà văn tự do, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Đà Lạt
- Nguyễn Đắc Diên, bác sĩ, TP HCM
- Nguyễn Xuân Diện, TS, Hà Nội
- Phạm Chí Dũng, TS, Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Hoàng Dũng, PGS TS, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Nguyễn Duy, nhà thơ, TP HCM
- Phạm Kỳ Đăng, làm thơ, viết báo, dịch thuật, CHLB Đức
- Nguyễn Đình Đầu, nhà nghiên cứu, TP HCM
- TS Phùng Liên Đoàn, Chủ tịch Hội từ thiện giúp người Việt Nam VASF-CESR, Hoa Kỳ
- Huy Đức, nhà báo, TP HCM
- Trịnh Hoài Giang, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hải Phòng
- Hoàng Lại Giang, nhà văn, TP HCM
- Nguyễn Thanh Giang, TS, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Nguyễn Ngọc Giao, nhà giáo về hưu, Pháp
- Lê Công Giàu, nguyên Phó Bí thư thường trực Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Thành phố Hồ Chí Minh, nguyên Phó Giám đốc Tổng công ty Du lịch Thành phố (Saigontourist), TP HCM
- Đỗ Đăng Giu, nguyên Giám đốc Nghiên cứu CNRS, Đại học Paris Sud, Pháp
- Lê Minh Hà, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, CHLB Đức
- Khương Việt Hà, nghiên cứu viên, Hà Nội
- Phạm Đông Hải, kỹ sư, TP HCM
- Phan Tấn Hải, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Nguyễn Văn Hải (blogger Điếu Cày), Hoa Kỳ
- Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Hà Nội
- Trần Việt Hải, Hoa Kỳ
- Đặng Thị Hảo, TS văn học cổ, Hà Nội
- Võ Thị Hảo, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, CHLB Đức
- Vũ Thư Hiên, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Paris
- Phạm Duy Hiển, dịch giả, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Vũng Tàu
- Hồ Hiếu, nguyên Chánh văn phòng Ban Dân vận Thành ủy TP HCM, cựu tù Côn Đảo, TP HCM
- Dư Thị Hoàn, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hải Phòng
- Ngô Kim Hoa, nhà báo tự do, TP HCM
- Từ Quốc Hoài, nhà thơ, TP HCM
- Quách Thanh Hoàng, Hoa Kỳ
- Trần Văn Học, Hoa Kỳ
- Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Giáo phận Vinh
- Lê Anh Hùng, blogger, Hà Nội
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, nguyên GSTS, Đại học Laval, Canada
- Trần Mạnh Hùng, Hoa Kỳ
- Võ Thanh Hùng, doanh nhân, Gia Lai
- Vũ Mạnh Hùng, nguyên giảng viên trường Cao Đẳng Ky thuật Kinh tế Thương mại, Hà Nội
- Nguyễn Thế Hùng, GS TS, Phó Chủ tịch Hội Cơ học Thủy khí Việt Nam, Đà Nẵng
- Phan Văn Hùng, cựu giáo viên trường THPT Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội
- Vũ Văn Hùng, cựu giáo viên trường THCS Thạch Bích, Hà Nội
- Hà Thúc Huy, PGS TS, giảng dạy đại học, TP HCM
- Cao Chính Hưng, Hoa Kỳ
- Nguyễn Đăng Hưng, giáo sư Danh dự Đại học Liège, Bỉ, TP HCM
- Hoàng Hưng, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Nguyễn Quốc Hưng, Hoa Kỳ
- Phạm Khiêm Ích, nguyên Phó Viện trưởng Viện Thông tin Khoa học Xã hội, Hà Nội
- Trần Thiện Kế, dược sĩ, Hà Nội
- Nguyễn Văn Kết, nguyên Phó Phòng PA25 Sở Công an TP HCM, nguyên thư ký của Bí thư Thành uỷ Mai Chí Thọ, TP HCM
- Vũ Nhật Khải, PGS TS, Hà Nội
- Lê Phú Khải, nguyên phóng viên thường trú Đài Tiếng nói Việt Nam, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Vũ Trọng Khải, PGS TS, chuyên gia nông nghiệp, nông thôn, TP HCM
- Phan Trọng Khang, thương binh, Hà Nội
- Uông Đình Khiêm, Hoa Kỳ
- Lê Xuân Khoa, nguyên Chủ tịch Trung tâm Tác vụ Đông Nam Á (SEARAC), Hoa Kỳ
- Thụy Khuê, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Pháp
- Tương Lai, nguyên thành viên Tổ Tư vấn của Thủ tướng Võ Văn Kiệt, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học Việt Nam, TP HCM
- Quản Mỹ Lan, Pháp
- Ngô Thị Hồng Lâm, thành phố Vũng Tàu
- Đoàn Thanh Liêm, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Thuỳ Linh, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Vũ Linh, nguyên cán bộ giảng dạy Đại học Bách Khoa Hà Nội, Hà Nội
- Mai Thái Lĩnh, nhà nghiên cứu triết học, văn hóa, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Đà Lạt
- Lê Khánh Luận, TS, nhà thơ, nguyên giảng viên trường Đại học Kinh tế TP. HCM
- Phạm Ngọc Luật, viết văn, viết báo, Hà Nội
- Phan Đắc Lữ, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Nguyễn Khắc Mai, Giám đốc Trung tâm Minh Triết, Hà Nội
- Huỳnh Tấn Mẫm, bác sĩ, nguyên Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (trước 1975), Đại biểu Quốc hội khóa 6, Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, TP HCM
- GB Huỳnh Công Minh, linh mục Giáo phận Sài Gòn, TP HCM
- Phan Đình Minh, Hoa Kỳ
- Phạm Gia Minh, Hà Nội
- Phạm Phú Minh, nhà văn, Hoa Kỳ
- Trần Đình Nam, Trưởng phòng biên tập, Nhà xuất bản Kim Đồng (đã nghỉ hưu), Hà Nội
- Kha Lương Ngãi, nhà báo, nguyên Phó Tổng biên tập báo Sài Gòn giải phóng, TP HCM
- Nguyên Ngọc, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hội An
- Phùng Hoài Ngọc, Ths, dạy đại học (đã nghỉ hưu), An Giang
- Hạ Đình Nguyên, nguyên Chủ tịch Ủy ban Hành động thuộc Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (trước 1975), cựu tù chính trị Côn Đảo, TP HCM
- Nguyễn Đình Nguyên, TS, Bác sĩ, Australia
- Trần Đức Nguyên, nguyên Trưởng Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Phan Văn Khải, Hà Nội
- Phạm Xuân Nguyên, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội, Hà Nội
- Ý Nhi, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Hồ Ngọc Nhuận, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hồ Chí Minh, nguyên Giám đốc chính trị nhật báo Tin sáng, TP HCM
- Nguyen Van Ninh, sinh viên, TP HCM
- Phan Thị Hoàng Oanh, TS Hoá học, TP HCM
- Hà Sĩ Phu, TS Sinh học, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Đà Lạt
- Huỳnh Sơn Phước, nhà báo, Hội An
- Chân Phương, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Nguyen The Phuong, Canada
- Nguyễn Đăng Quang, Đại tá Công an (đã nghỉ hưu), Hà Nội
- Đỗ Trung Quân, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Thục-Quyên, nha sĩ, CHLB Đức
- Bùi Minh Quốc, nhà thơ, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Đà Lạt
- André Menras Hồ Cương Quyết, nhà giáo, cựu tù chính trị chế độ cũ, Pháp
- Đặng Văn Sinh, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hải Dương
- Tô Lê Sơn, kỹ sư, TP HCM
- Nguyễn Ngọc Sơn, nguyên Phó Tổng biên tập tạp chí Thế giới trong ta, Hà Nội
- Nguyễn Văn Tạc, giáo học hưu trí, Hà Nội
- Nguyễn Trọng Tạo, nhà thơ – nhạc sĩ – nhà báo, Hà Nội
- Võ Văn Tạo, nhà báo, Nha Trang, Khánh Hòa
- Đỗ Huy Tấn, nhà giáo, Hải Dương
- Nguyễn Quốc Thái, nhà báo, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Phạm Thành, nhà báo, nhà văn, Hà Nội
- Nguyễn Quốc Thành, Hoa Kỳ
- Trần Minh Thảo, viết văn, Lâm Đồng
- Thanh Thảo, nhà thơ, Quảng Ngãi
- Lê Thân, cựu tù chính trị Côn Đảo, nguyên cán bộ phong trào đấu tranh của nhân dân, sinh viên, học sinh tranh thủ dân chủ Thành phố Đà Lạt, TP HCM
- Đào Tiến Thi, ThS, Ủy viên Ban chấp hành Hội Ngôn ngữ học Việt Nam, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Phạm Tư Thanh Thiện, nhà báo về hưu, Pháp
- Trần Quốc Thuận, luật sư, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, TP HCM
- Hà Văn Thùy, nhà văn, TP HCM
- Trần Văn Thủy,đạo diễn, Hà Nội
- Trương Anh Thụy, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hoa Kỳ
- Nguyễn Tường Thụy, Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Vũ Ngọc Tiến, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Chu Tất Tiến, Hoa Kỳ
- Đỗ Quý Toàn, dạy học, viết báo, Hoa Kỳ
- Phạm Toàn, nhà giáo, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Nguyễn Thị Khánh Trâm, nghiên cứu viên văn hóa, TP HCM
- Larry Tran, bác sĩ, Hoa Kỳ
- Phạm Đình Trọng, nhà văn, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Hà Dương Tuấn, chuyên gia Công nghệ Thông tin, Pháp
- Phạm Quang Tuấn, Associate Professor, University of NSW Sydney, Australia
- Dương Tùng, Bình Dương
- Hoàng Tuỵ, giáo sư, Viện Toán học, Hà Nội
- Phan Thị Trọng Tuyến, viết văn, làm báo, Pháp
- Hà Dương Tường, nguyên giáo sư Đại học Công nghệ Compiègne, Pháp
- Nguyễn Đức Tường, nguyên giáo sư Đại học Ottawa, Canada
- Nguyễn Thị Văn, ThS Xã hội học, Hà Nội
- Lưu Trọng Văn, nhà báo, thành viên Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam, TP HCM
- Vũ Quang Việt, TS, chuyên viên thống kê kinh tế Liên Hợp Quốc, Hoa Kỳ
- J.B. Nguyễn Hữu Vinh, Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, Hà Nội
- Trần Vũ, phân tích viên điện toán, Pháp
- Nguyễn Đắc Xuân, nhà nghiên cứu Huế, Huế
- Phạm Xuân Yêm, GS TS, Giám đốc Nghiên cứu CNRS, Đại học Paris 6, Pháp
Lời thưa: Chúng tôi không chủ trương kéo dài việc ghi danh nên đã khép lại sau khi công bố bản Tuyên bố này. Xin cảm ơn các tấm lòng tri kỷ và mong bạn đọc xa gần thông cảm.