Vừa qua trang Bauxite đăng bức thư của một bạn sinh viên Nhật “VIỆT NAM- NHÀ GIÀU VÀ NHỮNG ĐỨA CON CHƯA NGOAN” và thư hồi âm của bạn Tiểu My “LÀ MỘT NGƯỜI VIỆT-KHÓ LẮM! THẬT VẬY!”. Tôi xin có vài lời bình luận.
Bạn sinh viên Nhật chỉ ra một số nhận thức và việc làm đáng chê trách của chúng ta như : 1. Cho là rừng vàng biển bạc không bao giờ cạn nên khai thác bừa bãi; 2. Ích kỷ, chỉ lo bản thân mình, làm ô nhiễm đất đai, xả rác ra nơi công cộng; 3. Không biết xếp hàng; 4.Chửi hay hơn hát, đứng thẳng người để chửi đổng,cúi rạp trước quyền lực bất công; 5.Tìm cơ hội mánh mung, lừa lọc; 6. Một thế hệ trẻ không có niềm tin. Cuối cùng đưa ra lời than “vì sao nên nỗi”.
Bạn Tiểu My viết thư hồi đáp, nêu một số ý : 1- Việt nam có nhiều thứ để xây dựng đất nước nhưng thiếu tự do dân chủ; 2-Lịch sử VN là của một dân tộc buồn mà gần đây là 70 năm bị cộng sản đọa đày; 3- Tham vặt vì quá đói, quá thiếu trong chiến tranh; 5- Thượng bất chính, hạ tắc loạn; 6-Ruộng đất bị quốc hữu hóa, dân chưa thấy đất nước là của mình mà là của Đảng Cộng sản; 7-Tuổi trẻ được dạy để trở thành công cụ chứ không thành người sáng tạo; 8- Giới trẻ đang lạc lối.
Cám ơn hai bạn trẻ đã dũng cảm viết ra những nhận xét, những ý nghĩ nhằm thức tỉnh một số đông người Việt. Tuy vậy những điều các bạn kể ra chỉ mới là một phần của sự thật.
Nếu xem VN như một cơ thể thì thấy nó vẫn đang hoạt động bình thường, vẫn ăn, ngủ, làm việc, học tập, họp hành, lễ hội, thăm viếng v.v., mỗi lĩnh vực đều có thành tích. Nhưng cơ thể đó đang mắc một số bệnh tật. Những thứ mà bạn sinh viên Nhậtnêu ra chỉ là một vài bệnh ghẻ lở ngoài da, dễ thấy, chỉ gây ra sự ngứa ngáy khó chịu mà chưa đến mức ảnh hưởng lớn đến tính mạng. Những loại bệnh như vậy còn có thể kể ra rất nhiều: nạn gây ra nhiều dân oan, nạn thành tích dỏm, hàng lậu, hàng giả, hàng nhái, mất vệ sinh và nhiễm độc thực phẩm, vượt đèn đỏ, chen lấn làm tắc đường kéo dài, nạn trộm chó, nạn cướp giật và nhiều nạn khác. Phải kể ra những bệnh trầm kha từ trong đầu, trong ngực, trong bụng có tác dụng nguy hiểm cho sinh mệnh. Đó là sự độc quyền toàn trị dẫn đến nạn tham nhũng tràn lan, nạn mua bán quan chức, nạn dối trá trong mọi lĩnh vực, nạn đàn áp sự tự do tư tưởng và thông tin, nạn nhân dân mất lòng tin vào chính quyền. Những tệ nạn như vậy không những ảnh hưởng xấu đến phát triển kinh tế, văn hóa mà còn phá hoại đạo đức một cách trầm trọng, làm cho sự tụt lùi của VN so với các nước càng ngày càng xa.
Bạn Tiểu My nhìn thấy sự thiếu tự do dân chủ, thấy 70 năm cộng sản đọa đày, thấy thượng bất chính hạ tắc loạn, thấy ruộng đất bị quốc hữu hóa, thấy được đào tạo thành công cụ, thấy giới trẻ bị lạc lối. Bạn đã có cái nhìn tương đối sâu hơn, rộng hơn, có đề cập đến một số bệnh nhạy cảm từ trong tim óc như sự đọa đày của cộng sản, như thiếu tự do dân chủ, nhưng vẫn chưa đủ tầm bao quát. Để trả lời câu than “vì sao nên nỗi” không những của bạn sinh viên Nhật mà là của hàng chục triệu người dân Việt, Nhà nước cần chỉ đạo Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội tiến hành nghiên cứu, phân tích tình hình, truy tìm cho đến nguyên nhân gốc gác. Trong bài “Nguyên nhân gốc của nhiều tệ nạn” tôi mạo muội đưa ra nhận định “Nguyên nhân gốc nhiều tệ nạn của xã hội VN hiện nay là do sự kết hợp, sự cộng hưởng giữa những tật xấu trong nền văn hóa dân tộc và những độc hại của Chủ nghĩa Mac-Lênin”. Không có sự kết hợp đó thì cũng có thể có tệ nạn nhưng không thể phổ biến và trầm trọng như hiện nay. Để tạo thành xã hội cần có 2 lực lượng: nhân dân và lãnh đạo. Một bên có thói xấu mà bên kia không hùa theo thì có thể kiềm chế lẫn nhau. Còn khi một bên có thói xấu lại được bên kia hùa theo, cổ vũ, ca ngợi hoặc sợ không dám đụng vào thì thói xấu ngày càng phát triển.
Bảy mươi năm vừa qua dân tộc VN tự hào đã có nhiều chiến thắng vẻ vang nhưng chưa ai tổng kết là sự chiến thắng ấy phải trả bằng giá nào? Và các dân tộc khác, nguyên cũng là bị thực dân cai trị như Ấn độ, Malayxia, Singapo, Inđônêxia, Philippin, Xrilanca, Niudilân, không có các chiến thắng như vậy thì họ sống và xây dựng đất nước như thế nào? Chúng ta cho rằng dân tộc ta khôn ngoan hơn người, đã chọn đúng con đường vinh quang theo chủ thuyết cộng sản, không ngờ đã chọn nhầm đường. Biết chọn nhầm nhưng những người lãnh đạo không muốn sửa vì con đường đó mang lại đặc quyền đặc lợi cho họ. Đúng là cảnh “Nhất thất túc thành thiên cổ hận. Tái hồi đầu thị bách niên chung thân”.
Cám ơn hai bạn trẻ đã có những bức thư để tôi viết mấy lời bình luận này.
N.Đ.C.
Tác giả gửi BVN