Việc xây dựng hai nhà máy alumin Tân Rai và Nhân Cơ đã trở thành chuyện quốc gia đại sự; thỉnh thoảng quốc dân đồng bào lại được tin hết vị lãnh đạo này đến vị lãnh đạo kia, toàn vào hạng cao nhất nước, đi kinh lý hai nhà máy này. Tất nhiên, bao giờ lãnh đạo cũng đưa ra vài lời huấn thị vàng ngọc. Vấn đề là đề án bauxite được triển khai vội vã, chưa cân nhắc kỹ lưỡng tất cả hệ lụy về môi trường, văn hóa, quân sự, kinh tế, cho nên ngay trong những lời vàng ngọc ấy vẫn cho thấy nhà nước thật sự lúng túng. Đầu tháng 9 năm ngoái, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng tuyên bố bất chấp sự thật: “Cho đến lúc này, dư luận trong nước cũng như trên thế giới, kể cả những người khó tính, còn ai nói đến vấn đề khai thác bô-xít ở Tây Nguyên nữa. Điều đó cho thấy, khai thác bô-xít ở Tây Nguyên là đúng đắn và đang gặp thuận lợi.” (http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/867107/). Có cần nhắc lại không lời cảnh báo chỉ cách đây vài ngày của PGS TS Nguyễn Khắc Vinh, Chủ tịch Tổng hội Địa chất Việt Nam về việc khai thác khoáng sản, trong đó có bauxite: “Đánh giá quá cao vai trò của chúng trong phát triển kinh tế đất nước sẽ phải trả giá” (https://boxitvn.online/bai/2981)? Còn lần này từ lời chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải người ta té ngửa khi biết một chuyện động trời khó tin: cho đến nay, hai nhà máy này vẫn chưa có phương án về kiến trúc, về cảnh quan môi trưởng. Chưa hết, nhà máy alumin Tân Rai đã triển khai thi công đạt 85% tổng khối lượng công trình và dự kiến đến tháng 11-2010 sẽ chạy thử có tải toàn bộ nhà máy, nhưng phương án vận chuyển alumin vẫn chưa chưa xác định! Vẫn chưa hết, cái thời hạn xác định phương án vận chuyển gấp rút một cách nghiệt ngã: hai tuần tới phải xong!
Một đại dự án đánh động trí tuệ và lương tâm của tất cả những ai nặng lòng vì đất nước, sao lại phải triển khai theo kiểu “bắc nước đuổi gà” như thế?
Bauxite Việt Nam
TTO – Đó là nhận định của Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải trong buổi làm việc ngày 22-4 với Tập đoàn Công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam, sau khi kiểm tra thực địa tại hai nhà máy alumin Tân Rai và Nhân Cơ.
Công trường thi công Nhà máy alumin Tân Rai
Công trường thi công Nhà máy alumin Tân Rai
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải cho rằng chủ đầu tư, ban quản lý dự án, địa phương hai tỉnh Lâm Đồng và Đắk Nông cùng các bộ, ngành liên quan đã triển khai đúng theo kết luận của Thủ tướng Chính phủ.
Riêng dự án tổ hợp bôxit – nhôm Tân Rai, các bước của dự án đến thời điểm này cơ bản đáp ứng được yêu cầu, nhất là về tiến độ thi công, xây dựng các hạng mục công trình. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng, quản lý lao động trong và ngoài nước, công tác quản lý môi trường, quy hoạch, thiết kế… cũng được thực hiện nghiêm túc.
Gói thầu EPC Nhà máy sản xuất alumin Nhân Cơ công suất 650.000 tấn/năm khởi công hồi cuối tháng 2 năm nay, nhưng hiện chủ đầu tư và nhà thầu vẫn đang đàm phán, điều chỉnh một số nội dung như: lùi thời gian tính tiến độ bắt đầu từ 18-10-2010, thống nhất chi tiết xuất xứ thiết bị.
Với chung cả hai dự án Tân Rai và Nhân Cơ, Phó thủ tướng cho rằng chủ đầu tư, các đơn vị thi công cần tăng cường phối hợp, sao cho thật đồng bộ, nhất là việc thống nhất phương án vận chuyển alumin, thuộc dự án cảng Kê Gà (Bình Thuận) một cách hợp lý, tránh lãng phí vốn đầu tư để việc triển khai dự án đạt kết quả cao nhất, bởi đây là động lực chính nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của cả khu vực Tây Nguyên.
Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải kiểm tra thực địa, tiến độ thi công Nhà máy alumin Tân Rai
Đồng thời, yêu cầu Bộ Giao thông vận tải hai tuần tới phải hoàn thành và trình phương án vận chuyển tối ưu nhất [sic! – BVN], cùng với những đề xuất về phương thức triển khai với chủ đầu tư. Ngoài ra, Phó thủ tướng còn nhắc nhở cần phải xây dựng phương án chung và thống nhất về kiến trúc, cảnh quan môi trường trong quá trình xây dựng hai nhà máy Alumin Tân Rai và Nhân Cơ nhằm đảm bảo một cách tối ưu nhất các giải pháp về môi trường.
Dự án tổ hợp bôxit – nhôm Tân Rai (Lâm Đồng) có tổng vốn đầu tư trên 11.300 tỉ đồng. Đến nay giá trị xây dựng của dự án đã đạt 46% tổng mức đầu tư. Riêng gói thầu Nhà máy alumin Tân Rai đã triển khai thi công đạt 85% tổng khối lượng công trình. Dự kiến đến tháng 11-2010, Nhà máy alumin Tân Rai sẽ chạy thử có tải toàn bộ nhà máy.
QS