Thủ tướng Anh với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào: Cần bắt tay nhau chặt hơn?
Thủ tướng Anh, ông David Cameron trong chuyến thăm Trung Quốc đã kêu gọi có quan hệ thương mại chặt chẽ hơn giữa hai bên nhưng nói Anh Quốc vẫn “có lo ngại sâu nặng” về nhân quyền.
Ông nói với các sinh viên tại Bắc Kinh rằng “tự do kinh tế phải đi cùng nhịp với cải cách chính trị để đảm bảo sự thịnh vượng”.
Thừa nhận rằng xã hội Anh không phải là “hoàn hảo”, ông cho biết ông không hề tự coi Anh Quốc có “vị thế hơn về mặt đạo đức”.
Trong chuyến thăm hai ngày Trung Quốc bị một số báo Anh gọi là “chuyến đi bán hàng”, ông Cameron cũng đề cập đến hồ sơ nhân quyền của Trung Quốc.
Tuy thế, ông nói với BBC trước các cuộc họp với lãnh đạo Trung Quốc rằng ông sẽ không ‘rao giảng” về tự do chính trị ở Trung Quốc.
Thừa nhận người dân Trung Quốc ngày nay đã có nhiều tự do để lựa chọn nơi sống và làm việc, có quyền viết blog và gửi tin nhắn, ông nói những thay đổi đó cũng cần được nhìn nhận.
Nhưng ông Cameron, lãnh tụ đảng Bảo thủ Anh, cũng thêm rằng “Không phải là điều bí mật khi chúng ta bất đồng quan điểm về một số chủ đề, đặc biệt là về nhân quyền”.
Cách nêu ra vấn đề quyền con người ở Trung Quốc, một hồ sơ thường bị các tổ chức vì tự do ở Phương Tây chỉ trích, theo ông Cameron, cần được làm một cách thành thật:
“Chúng tôi không nêu những vấn đề đó để làm dáng, hay để tỏ ra phô trương rằng đã nói như thế. Chúng tôi nêu ra vì người dân Anh mong đợi chúng tôi làm điều đó – và vì chúng tôi có lo ngại thực sự và sâu nặng.”
Chủ đề nhân quyền dù sao cũng là đề tài khó khăn trong quan hệ hai nước.
Báo The Guardian nhắc rằng Trung Quốc đã xóa bỏ cuộc đối thoại về nhân quyền với Anh hồi đầu năm nay sau vụ Bắc Kinh xử tử hình ông Akmal Shaikh, công dân Anh từ London bị buộc tội đưa lậu ma tuý vào Trung Quốc.
Gia đình ông Shaikh và các tổ chức vì nhân quyền Anh nói bị can không phải là người có tâm thần ổn định nên cần được khám bệnh và xem xét ân giảm.
Ngoài chuyện thể chế độc đoán ở Trung Quốc, nhân dịp này báo Anh cũng nhắc Trung Quốc mỗi năm xử tử tới 10 nghìn người.
Chính quyền Trung Quốc luôn nói họ thi hành pháp luật để giữ gìn ổn định, đảm bảo sự thịnh vượng, tăng trưởng.
Tự do và thương mại
Thủ tướng Anh nói với sinh viên đại học Bắc Kinh:
“Tất cả các chính quyền đều phải tuân theo nguyên tắc nhà nước pháp quyền. Chính phủ phải bị kiềm chế và đôi khi điều đó có thể khiến người ta bực bội.
“Nhưng chúng tôi tin rằng các cơ chế giám sát khiến cho chính quyền vận hành tốt hơn và quốc gia mạnh hơn.”
Hai thủ tướng David Cameron và Ôn Gia Bảo 'chúc mừng quan hệ Anh và Trung Quốc'
Ông cũng thêm rằng nền truyền thông tự do đảm bảo cho người dân với ý kiến khác với chính quyền có thể tham gia cuộc tranh luận chung.
Các báo Anh đang tìm hiểu xem ông Cameron trong chốn riêng tư có nêu ra vụ nhà bất đồng chính kiến Lưu Hiểu Ba bị tù với lãnh đạo Trung Quốc hay không.
Về mặt công khai, ông không đả động đến đề tài tế nhị này.
Trong chuyến thăm, ông Cameron cũng đến siêu thị Anh Tesco ở Bắc Kinh như một động thái bày tỏ sự quan tâm đến xuất khẩu của Anh sang Trung Quốc.
Các báo Anh cho hay trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, luật pháp thì nhiều công ty của Anh đang làm ăn tốt tại Trung Quốc.
Nhưng trong ngành xuất khẩu, như tường thuật của phóng viên BBC, Robert Peston có mặt tại Trung Quốc thì nước này vẫn xuất nhiều sang Anh ba lần hàng nhập về.
Ông Cameron cam kết tăng giao thương hai bên lên gấp đôi vào năm 2015, làm sao đạt 100 tỷ USD một năm và trong đó, cố gắng để xuất khẩu từ Anh đạt 30 tỷ USD.
Trong lĩnh vực thương mại, ông cũng nêu ra vấn đề mất cân bằng kinh ngạch giao thương Trung – Anh và nói Trung Quốc cần phải có biện pháp chỉnh sửa.
Báo Anh tin rằng ông Cameron nêu ra chủ đề này trong “thời điểm tế nhị” ở Trung Quốc.
Hiện Bắc Kinh đang tìm mọi cách phản bác lại quan điểm chủ yếu do Mỹ đưa ra rằng nhiều quốc gia bị thiệt trong buôn bán với Trung Quốc vì tỷ giá đồng nhân dân tệ bị kiềm chế để xuất khẩu của Trung Quốc được lợi nhất.
Nguồn: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2010/11/101110_ukpm_china_trade_rights.shtml