Thảm họa bùn đỏ tại Kolontar, Hungary ngày 10/10/2010. Reuters
Bùn đỏ, chất thải của quá trình khai thác quặng bauxite, rất độc hại bởi có chứa kim loại nặng. Ngày 4/10 rồi, một hồ chứa hàng triệu tấn bùn đỏ ở Hungary đã bị vỡ. Hậu quả là 9 người chết và 150 bị thương, những làng lân cận bị ô nhiễm nghiêm trọng. Qua bài viết: «Bùn đỏ dưới kính hiển vi của Criirad», nhật báo Libération cung cấp một thông tin đáng chú ý: Bùn đỏ có chứa chất phóng xạ.
Libération cho biết người ta đã tiến hành nhiều phân tích, nhưng chưa quan tâm đến vấn đề bùn đỏ có chứa phóng xạ. Vì thế, Libération đã đến lấy mẫu bùn đỏ tại hiện trường và gửi đi phân tích ở Ủy ban Nghiên cứu Độc lập về Phóng xạ (Criirad).
Kết quả: Trong bùn đỏ, người ta tìm thấy chất phóng xạ uranium 238 ở mức cao gấp 3 lần độ phóng xạ trung bình của vỏ trái đất (40 bq/kg), và chất thorium 232 ở mức cao hơn 4 lần so với độ phóng xạ trung bình của vỏ trái đất.
Đánh giá về kết quả này, ông Bruno Chareyron, Trưởng phòng thí nghiệm của Criirad cho biết: «Độ nhiễm phóng xạ ở vùng này còn thấp, thế nhưng cần nên tiến hành đánh giá xem mẫu phân tích có đủ tính đại diện không, và xem người dân vùng lân cận và công nhân trong nhà máy bị phơi nhiễm đến mức độ nào». Đặc biệt đối với công nhân nhà máy, ông này đề nghị «nên xác định lượng tích tụ khí hiếm phóng xạ Radon (sản phẩm phân rã của uranium và thorium) trong khuôn viên nhà máy và khu trữ bùn đỏ”.
Hiện tượng nhiễm phóng xạ này không có gì mới mẻ, bởi khi tiến hành khai thác quặng nhôm, người ta đã hiểu rằng đang xử lý một quặng có chứa phóng xạ, như uranium và thorium. Vấn đề quan trọng là xác định được mức nhiễm hai chất phóng xạ này để chọn phương thức khai thác hợp lý. Libération cũng cho biết, năm 2005, Pháp đã ra quy định về những hoạt động sử dụng nguyên liệu có đặc tính phóng xạ, trong đó có ngành công nghiệp khai thác quặng nhôm.
L. P.
Nguồn: http://www.viet.rfi.fr/quoc-te/20101028-bun-do-o-hungary-co-chua-chat-phong-xa