(Con lại khóc để chờ “Mẹ” GT cho bú)
Nguyễn Huy Cường
Thông thường, xuất phát từ nhu cầu của cuộc sống, một cơ quan chức năng, một hội đoàn xã hội đề cập một quy định mới để điều chỉnh theo hướng có lợi cho cuộc sống. Sau đó cơ quan chuyên môn (có thể là Bộ, Ngành, Quốc hội sẽ thiết kế ra quy định đó (nghị định, quy định, luật) rồi QH thông qua (hay không thông qua) Luật ấy.
“Thông thường” thì như thế.
Nhưng hình như ở ta, quy trình lập pháp không hẳn như thế.
Trong status hôm nay tôi xin làm rõ một câu chuyện điển hình thôi, còn thì nhiều lắm.
Ta hãy bắt đầu từ tấm ảnh sau:
Đó là tấm ảnh chụp vào tháng Tám năm 2024 gần cầu Phú Cường, tỉnh Bình Dương.
Đó là một tiệm buôn bán xe tải. Họ trưng bày một loạt xe … tải ra bán.
Đọc đến đây có lẽ bạn tưởng tôi nhầm lẫn vì thấy trong hình toàn xe khách, phần lớn được sản xuất tại Nhật Bản.
Những chiếc xe này là loại xe chở khách loại nhỏ, tuổi đời khoảng trên dưới 20 năm. Cần biết, tuổi thọ thực của loại xe này, khi được quản lý bằng doanh nghiệp, cá nhân như hiện nay thì tuổi thọ của nó có thể dùng khoảng 40 năm hoặc hơn nữa, vẫn tốt.
Hiện nhiều nước như Nga, Trung Quốc, Malaysia, Nhật, Thái Lan vẫn dùng chở người bình thường.
Nhưng ở Việt Nam, ông Đăng kiểm buộc người dân phải làm một việc gọi là “Hạ tải” xuống thành xe chở … hàng mới được dùng tiếp.
Chắc phải mượn câu thơ của Bút Tre vĩ đại để mô tả tâm trạng của giới kinh doanh xe:
Tin đâu như sét đánh ngang
Cái xe chở khách chuyển sang chở hàng…
Hiện nay (và tới đây) trên toàn quốc phải có cả trăm ngàn xe có số phận như thế này.
Ngay trong bài này tôi cũng chưa bàn đến nội dung sâu hơn của cái nghị định đã tạo nên tình cảnh này mà chỉ bàn đúng hai khía cạnh chính.
Thứ nhất.
Vì số xe còn rất tốt này bị “bức tử” nên xã hội sẽ phải đầu tư mua xe mới trong lúc xe cũ còn dùng tốt.
Một nguồn lực quốc gia không nhỏ sẽ được điều động từ túi người lao động ra để chơi trò xa xỉ này. Số tiền mua xe mới phải là nhiều ngàn tỷ VND, người dân có thể phải vay nợ của ngân hàng hay bán tống bán tháo tài sản khác để đáp ứng nhu cầu kinh doanh nuôi sống gia đình hoặc bảo đảm cho cơ quan vận hành.
Lại có hình bóng của cuộc xuất khẩu tiền mặt, tạo “Cầu” cho các nhà “Cung” bên ngoài biên giới.
Nên nhớ hiện nay, nhu cầu vận tải dân dụng còn rất thiếu ở nhiều vùng miền và người ta còn phải dùng rất nhiều xe chở người tàn tệ hơn để chở học sinh, người lao động, thậm chí đi cấp cứu bệnh nhân (xem ảnh dưới) trong khi hàng chục ngàn xe như trên đến hẹn lại biến thành … xe tải!
Thứ hai là vấn đề An Toàn. Xin nhấn mạnh điều này.
Một điều nực cười là chiếc xe này sau khi gỡ bỏ mấy băng ghế sau ra, thành xe tải thì vẫn được dùng … vài chục năm nữa.
Hình như, người làm luật nghĩ rằng trong ý nghĩa an toàn, thì xe tải … an toàn hơn xe khách.
Tôi có thể nêu một ví dụ khó tranh cãi là trong ba năm qua, số xe vận tải gây tai nạn là tỷ lệ áp đảo so với các loại xe khác, phải là hàng ngàn vụ.
Khi nó gây tai nạn, thậm chí chết người, không hẳn là chết tài xế chính cái xe tải đó mà nó gây thương tổn cho bất cứ ai, ngồi trên xe nào mà nó gây nên.
Gần đây nhất, một chiếc xe tải gây tai nạn khủng khiếp cho cả chục chiếc xe … đẹp, xe chở người khác trên cầu Phú Mỹ là một minh chứng!
Trên thực tế không thiếu hình ảnh một chiếc xe tải không làm chủ tay lái, cướp làn đường khiến chiếc xe khách đối diện buộc phải đánh lái gấp lăn xuống vệ đường hoặc húc vào hàng chục người đang dừng xe chờ đèn xanh nơi ngã tư đường phố.
Rõ ràng, việc “Hạ tải” này không mảy may giảm áp lực gây tai nạn cho cộng đồng.
Khả năng xe tải gây tai nạn “bình đẳng” với xe chở người. Có thể tài xế xe chở người còn thận trọng hơn khi lái xe chở hàng hoá.
Vậy thì, xe trên 09 chỗ đem chở hàng không giới hạn khả năng xấu nếu người lái bất cẩn hoặc phương tiện khác gây ra liên hoàn.
Để củng cố cho quan điểm này, để khỏi gây tranh cãi, chúng ta cùng quan sát ảnh:
Chiếc xe như thế trong tấm ảnh trên vẫn được phép chở người, trong khi chiếc Toyota trong ảnh 1 thì không!
Thật rõ ràng.
Đến đây ta có thể thấy mục tiêu của việc “Ra” cái định chế hạ tải xe khách trên 9 chỗ xuống thành xe tải rất ấm ớ, thiếu cơ sở khoa học và gây hại cho xã hội như thế nào.
Nhưng nó vẫn được thông qua và được áp dụng!
Chỉ còn biết kêu trời hoặc …viết FB!
21/8/2024
N.H.C.
Nguồn: FB Nguyễn Huy Cường