Trung Việt biên dịch tin từ Reuters
HANOI, 30 tháng 5 – Samsung và các công ty nước ngoài khác đang hối thúc Việt Nam phải thực hiện cải cách thuế quy mô hàng triệu USD để bù đắp cho các khoản thuế cao hơn mà họ phải đối mặt từ năm tới do có một cuộc cải tổ toàn cầu về các quy định thuế, một nguồn tin tham gia vào các cuộc thảo luận này vừa cho Reuters biết.
Các cuộc thảo luận diễn ra trước thời điểm công bố mức thuế tối thiểu 15% đối với các công ty đa quốc gia lớn từ tháng 1/2024, là kết quả của một cuộc cải cách toàn cầu mang tính bước ngoặt do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) khởi xướng.
Việt Nam đã cam kết tuân thủ quy tắc của OECD, tăng thuế suất lên 15% đối với nhiều công ty đa quốc gia đang hoạt động trong nước và những công ty hiện đang bị đánh thuế ở mức thấp hơn nhiều nhờ nhiều điều kiện ưu đãi.
Quy định toàn cầu của OECD yêu cầu các công ty hiện chỉ chịu mức thuế thấp ở các địa phương phải đối mặt với khoản thuế bổ sung tại quốc gia gốc của họ.
Một khoản thuế bổ sung có nghĩa là các công ty nước ngoài có thể tận dụng chính sách thuế rút ngoại tệ ra khỏi Việt Nam để tuân thủ quy định này, và quyết định của Việt Nam tăng mức thuế lên đến 15% và kế hoạch bù thuế là nhằm giảm gánh nặng cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) khi họ phải nộp thuế bổ sung ở quốc gia gốc.
Việt Nam, vốn phụ thuộc nhiều vào đầu tư nước ngoài để thúc đẩy nền kinh tế, lo ngại quy tắc xuyên biên giới có thể làm giảm sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các công ty đa quốc gia lớn.
“Nếu vấn đề này không được giải quyết triệt để, khả năng cạnh tranh của Việt Nam sẽ giảm sút,” ông Hong Sun, Chủ tịch Phòng Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam, lưu ý rằng các nhà đầu tư Hàn Quốc đặc biệt nhạy cảm với những thay đổi đó.
Trong một cuộc họp với các quan chức Chính phủ vào tháng 4, các gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc Samsung Electronics và LG Electronics, nhà sản xuất chip Intel của Mỹ và Bosch của Đức nằm trong số nửa tá nhà đầu tư lớn đã thúc ép đòi Việt Nam trả các khoản bù thuế nói trên, nguồn tin Reuters cho biết.
Dưới áp lực này, Chính phủ Việt Nam đang soạn thảo một dự thảo nghị quyết có thể được Quốc hội thông qua vào tháng 10 nêu ra việc bù thuế một phần cho các công ty lớn, nguồn tin của Reuters cho biết, người này từ chối nêu tên vì các cuộc thảo luận nói trên là thông tin nội bộ.
Chưa có công ty nào trả lời khi Reuters đề nghị họ bình luận.
Các công ty này đã đầu tư hàng chục tỷ USD vào Việt Nam và là những nhà tuyển dụng nhiều người lao động. Ví dụ, Samsung là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam, sử dụng 160.000 người lao động và sản xuất ra một nửa số điện thoại thông minh của hãng tại Việt Nam, chiếm gần 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.
Thuế suất của Samsung khác nhau theo khu vực và nằm trong khoảng từ 5,1% đến 6,2% vào năm 2019 ở hai tỉnh miền Bắc nơi công ty này sản xuất điện thoại thông minh.
Theo nghị quyết bồi thường được đề xuất, dù vẫn có thể thay đổi, các công ty có khoản đầu tư lớn vào Việt Nam sẽ được phép nhận tiền mặt sau thuế hoặc tín dụng thuế được hoàn lại để hỗ trợ chi tiêu sản xuất hoặc nghiên cứu của họ.
Nguồn tin cho biết tổng chi phí của kế hoạch dự kiến ước tính khoảng vài trăm triệu đô la một năm, đồng thời lưu ý rằng ngân sách của Việt Nam cho kế hoạch này sẽ lên tới ít nhất 200 triệu USD mỗi năm.
Tuy nhiên, kinh phí này sẽ gần như tương ứng với nguồn thu bổ sung mà Việt Nam dự kiến sẽ có được từ việc áp mức thuế cao hơn đối với các công ty đa quốc gia lớn theo các quy định toàn cầu mới, nguồn tin cho biết.
Các công ty nhỏ hơn không nằm trong phạm vi của các quy định toàn cầu mới cũng có thể nhận được tiền hỗ trợ, nguồn tin cho biết. Điều này được kỳ vọng sẽ làm giảm những xung đột tiềm ẩn với các quy tắc của OECD.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam và OECD đã không trả lời khi Reuters đề nghị họ bình luận.
Nguồn: FB Cù Tuấn