Nguyễn Ngọc Chu dịch
Trả lời câu hỏi của phóng viên:“Vậy ông quan tâm như thế nào về những gì đang xẩy ra tại Ukraine?”, cựu Tổng thống Bill Clinton cho biết:
“Vâng, Tôi đã biết rằng Tổng thống Putin không ủng hộ thoả thuận mà Tổng thống Yeltsin đã làm là không bao giờ xâm phạm vào biên giới lãnh thổ của Ukraine, một thoả thuận mà ông ta (Yeltsin) đã làm vì ông ta muốn Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân của họ. Họ (Ukraine) sợ phải từ bỏ chúng (vũ khí hạt nhân) vì họ nghĩ đó là thứ duy nhất bảo vệ họ khỏi một nước Nga bành trướng. Vì vậy ông ta (Putin) đã từ bỏ chúng (thoả thuận của Yeltsin).
Lời nói của Yeltsin là tốt, ông ấy giữ lời hứa, nhưng ông ta không thể chuyển nó cho Duma. Vì vậy, khi nó thuận tiện với mình, Tổng thống Putin phá bỏ nó và trước tiên là chiếm Crimea.
Và tôi cảm thấy kinh khủng về điều đó vì Ukraine là một quốc gia rất quan trọng. Và tôi cảm nhận có phần trách nhiệm cá nhân vì tôi đã khiến họ đồng ý từ bỏ vũ khí hạt nhân và không ai trong số họ tin rằng Nga sẽ làm điều lật lọng này nếu Ukraine vẫn còn vũ khí của họ.
Vì thế tôi nghĩ rằng những gì ông Putin đã làm là rất sai. Và tôi tin châu Âu và Hoa Kỳ nên tiếp tục ủng hộ Ukraine. Có thể sẽ đến một thời điểm khi mà Chính phủ Ukraine tin rằng họ có thể nghĩ về một thoả thuận hoà bình mà họ chung sống được với nó. Nhưng tôi không nghĩ rằng những người còn lại trong chúng ta nên cắt ngắn và gây áp lực lên họ”.
Nguyên bản tiếng Anh lời Bill Clinton ghi từ video:
So how concerned are you about what’s happening in Ukraine?
Well, I knew that President Putin did not support the agreement President Yeltsin made never to interfere with Ukraine’s territorial boundaries, an agreement he made because he wanted Ukraine to give up their nuclear weapons. They were afraid to give them up because they thought that’s the only thing that protected them from an expansionist Russia. So he gave them up.
Yeltsin word was good, he kept his word, but he couldn’t pass it to the Duma. So, when it became convenient to him, President Putin broke it and first took Crimea.
And I feel terrible about it because Ukraine is a very important country. And I feel a personal stake because I got them to agree to give up their nuclear weapons and none of them believe that Russia would have pulled this stunt if Ukraine still had their weapons.
So I think what Mr. Putin did was very wrong. And I believe the Europe and the United States should continue to support Ukraine. There may come a time when the Ukrainian government believes that they can think of a peace agreement they can live with. But I don’t think the rest of us should cut and run on them.
(https://www.facebook.com/100008198379386/videos/137353365964218/)
Tác giả gửi BVN