Trình bày Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương, Thủ tướng cho rằng, đất đai là chủ đề khó, phức tạp, nhạy cảm, liên quan tới quá khứ, hiện tại, tương lai, liên quan tới nhiều lĩnh vực khác nhau như kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, tôn giáo, dân tộc, các vấn đề an ninh phi truyền thống, các vấn đề đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…, được quốc tế quan tâm.
Tỷ lệ các vụ khiếu kiện liên quan đến đất đai trong giai đoạn 2014-2020 chiếm từ 60-70%, trong đó 60-70% là liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư… “Đây là vấn đề rất lớn đặt ra cần giải quyết trong đổi mới chính sách pháp luật đất đai”, Thủ tướng nói.
Gần như tất cả các tính từ rất mạnh trong mọi lĩnh vực đã được ông sử dụng khi nói về đất đai.
Kể từ cải cách ruộng đất, đất đai đã trở thành vấn đề gây xung đột, gay gắt, chia rẽ bậc nhất trong xã hội VN. Biết bao các vụ án đau lòng liên quan đến đất đai đã liên tiếp diễn ra, lớp sau khốc liệt hơn lớp trước.
Dưới danh nghĩa sở hữu toàn dân, thị trường đất đai chưa bao giờ được vận hành theo quy luật thị trường, hay quy luật giá trị thuận mua vừa bán. Đất đai không được coi là nguồn lực, là tài sản; thay vào đó, đất đai được coi là công cụ sản xuất, bị định giá rẻ mạt.
Vì lẽ đó, cách ứng xử với nó là “thu hồi đất”, “giải phóng mặt bằng” – những khẩu hiệu đầy bạo lực và máu me. Nguồn lực quan trọng nhất được phân phối theo cơ chế xin – cho đã mang lại sự bất công, mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt. Lớp người giàu lên không tưởng tượng nổi toàn liên quan đến đất đai.
Xã hội chúng ta ra nông nỗi này có phần không nhỏ từ chính sách đất đai.
Hy vọng những giải pháp mang tính thị trường, nhân văn hơn sẽ được đưa ra khi thiết kế Luật đất đai sửa đổi tới đây, giúp nguồn lực lớn nhất của đất nước thực sự được khơi thông, được sử dụng hiệu quả, giúp nhà nước và người dân đều có tiền và giúp xã hội trở nên hài hòa hơn.
H.T.G.
Nguồn: FB Hoàng Tư Giang