“Trước kia, Tổng thống Pháp là ông Mitterrand, trước khi lên làm tổng thống, ông là một dịch giả có tiếng. Nhưng chẳng có nhà xuất bản nào ở Pháp chịu in các tác phẩm của ông. Khi ông trúng cử tổng thống rồi, các nhà xuất bản bu lấy xin in các tác phẩm dịch của ông. Tổng thống đã từ chối. Ông đã không mắc bệnh vĩ cuồng hoang tưởng. Thiệt là may mắn cho nhân dân Pháp.”
Tác giả bức thư phân tích:
“Theo tôi, đây là một câu không chính xác, đúng hơn là hư cấu 100%. Tôi không hiểu tác giả lấy thông tin từ đâu nhưng những người sống và theo dõi thế sự ở Pháp đều biết là cựu TT Mitterrand CHƯA bao giờ là dịch giả của bất kỳ tác phẩm nào. Điều này cũng có thể kiểm tra trên google. Còn tiểu sử của ông Mitterrand trên Wikipedia thì cho biết thời trẻ ông rất ghét các môn toán, vật lý và tiếng Anh! Sau này, làm chính khách, nói chuyện với các nguyên thủ quốc tế ông luôn luôn cần phiên dịch (không phải như Macron hiện nay).
Mitterrand nổi tiếng là “homme de culture”, và ông viết cũng nhiều, nhưng đã xuất bản nhiều trước khi lên làm tổng thống, thành thử nói rằng tác giả LPK nhầm “tác gia” thành “dịch giả” cũng không đúng.
Tôi đề nghị quý tòa soạn liên lạc với tác giả để làm rõ sai lầm này, và xin lỗi bạn đọc. Người ta không thể viết về một chính khách quan trọng như cựu TT Mitterrand trên chính trường quốc tế mà sai 100% như vậy. Sai lầm này khiến người đọc mất tin tưởng về những thông tin khác trong bài.”
Tòa soạn BVN đã trao đổi với nhau xung quanh lá thư nói trên và quyết định giao GS Nguyễn Huệ Chi thay mặt GS điều hành Phạm Xuân Yêm chuyển đến cộng tác viên Lê Phú khải để ông xem xét (nhưng do không tìm ra địa chỉ email của ông Lê Phú khải nên việc chuyển thư có bị chậm). Chỉ trong vòng một ngày sau khi nhận thư, ông Lê Phú Khải đã có thư trả lời, nhận trách nhiệm về sai sót đáng tiếc trong bài Tùy bút về Putin của mình.
Xin công bố nguyên văn kèm ảnh chụp lá thư:
Kính gửi Giáo sư Huệ Chi,
Tôi viết thư này xin lỗi độc giả Bauxite Việt Nam và tường trình về chi tiết ông Mitterrand. Số là, khi tôi là phóng viên thường trú cho Đài Tiếng nói Việt Nam tại Đồng bằng Sông Cửu Long, đóng tại Mỹ Tho, mỗi lần vô Sài Gòn, bác sỹ Nguyễn Khắc Viện thường xuống Mỹ Tho chơi, có khi ở lại cả tuần lễ. Tôi xem bác Viện là thầy, nên bác nói gì tôi đều ghi chép vào một cuốn sổ. Khi dọn nhà lên Sài Gòn, tôi làm thất lạc mất cuốn sổ đó. Khi viết bài Putin, tôi nhớ đến lời bác Viện, có một vị tổng thống Pháp trước khi lên làm tổng thống là một dịch giả… nhưng không nhớ tên vị tổng thống đó. Tôi đã suy diễn một cách hồ đồ và sai lầm rằng, người có văn hoá cao làm tổng thống Pháp phải là Mitterrand.
Vì thế mới có chi tiết Tổng thống Mitterrand là dịch giả trong bài viết. Đó là một sai lầm không thể tha thứ với một người cầm bút.
Tôi thành thật xin lỗi độc giả Bauxite Việt Nam và mong được các độc giả của Bauxite Việt Nam… tha thứ.
Kính thư,
Lê Phú Khải
Sài Gòn 4.4.2022
Mọi chuyện đến đây chắc đã có thể tạm dừng, nhường quyền tối hậu cho Người Đọc. Xin được nói lời tri ân sâu sắc đối với vị độc giả đã chủ động viết thư góp ý cho bài viết của nhà báo Lê Phú Khải, cũng xin cảm ơn nhà báo Lê Phú Khải đã hồi âm chóng vánh. Nhân sự việc này, tòa soạn chúng tôi chân thành mong mỏi quý độc giả khắp bốn phương, trong khi đọc các bài viết trên trang BVN nếu có phát hiện những sai sót nào đó dù lớn hay nhỏ, về bất kỳ phương diện nào, cũng kịp thời báo giúp đến tòa soạn để chúng tôi liên lạc ngay với tác giả tìm mọi cách khắc phục.
Hết lòng đa tạ.
Bauxite Việt Nam