Berlin: Biểu tình cho quyền tự do biểu đạt ở Việt Nam trước trụ sở của Facebook

Tường An

2021-09-21

Vào ngày 21 tháng 9, tại thủ đô Bá Linh (Berlin) – Đức, trước trung tâm thương mại Sony, nơi đặt văn phòng của Facebook (FB) đã diễn ra một cuộc biểu tình để phản đối việc FB xoá những bài hoặc đóng tài khoản của một số người Việt trong và ngoài Việt Nam sử dụng mạng xã hội này để chuyển tải thông tin, đặc biệt những đề tài liên quan đến Tự do, Dân chủ và Nhân quyền tại Việt Nam.

Berlin: Biểu tình cho quyền tự do biểu đạt ở Việt Nam trước trụ sở của Facebook

Nhà báo Lê Trung Khoa tại cuộc biểu tình trước trụ sở Facebook ở Berlin, Đức hôm 21/9/2021. Photo: RFA

Nhà báo tự do Lê Trung Khoa, Giám đốc trang thoibao.de, sống tại Bá Linh, Đức quốc, người tổ chức cuộc biểu tình, cho biết từ đâu ông có ý tưởng này:

Trang thoibao.de hàng ngày sn xut rt nhiu tin tc v tình hình Vit Nam, tình hình trên thế gii. Chúng tôi truyn ti nhng thông tin đó trên YouTube, trên Facebook và các nn tng xã hi khác nhau. Đc bit trên FB, sc lan to ca nó rt là ln, nhưng nhà cm quyn Vit Nam dùng nhng bin pháp k thut, nhng sc ép đ bt FB phi khoá nhng bài báo ca chúng tôi ti Vit Nam. Điu này đem li nhng thit hi cho người xem, người ta không biết, không truy cp được nhng thông tin s tht và đi vi chúng tôi thì thông tin cũng b kém lan to hơn. Chính vì vy chúng tôi cùng vi T chc Phóng viên Không Biên gii kết hp đ t chc mt cuc biu tình ti Berlin, ngay trước tr s ca FB đ đưa tiếng nói ca nhng người viết và đc bit là đưa đến cho công lun Đc và quc tế biết v vic nhà cm quyn Vit Nam đang thúc ép, ép buc FB phi làm nhng vic không hp pháp đi vi phía Đc đ có th khoá nhng bài viết ca chúng tôi phía Vit Nam”.

Để cuộc biểu tình gây được tiếng vang quốc tế, nhà báo Lê Trung Khoa đã mời Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới cùng hợp tác. Ông Christian Mihr, Giám đốc điều hành Tổ chức Phóng viên Không Biên Giới tại Đức, cho biết lý do ông nhận lời tham gia biểu tình:

“Hôm nay chúng tôi đng đây, ngay trước tr s ca Facebook ti Berlin, vì Facebook đã ha rng h ng h t do báo chí trên toàn thế gii, nhưng đi vi Vit Nam thì điu này đã không được bo đm.

Chính ph cng sn đc tài ti Vit Nam đã lm dng Facebook đ khóa nhng bài viết mang tính ch trích, hành đng đó là không th chp nhn.

Hot đng báo chí đc lp trên Facebook hoc YouTube cn phi được đm bo, hôm nay chúng tôi có mt đây đ nhc nh Facebook điu h cn phi làm, h không được che giu điu đó.

H cũng không phi ch coi trng mi lut pháp ca Nhà nước Vit Nam và cũng không vin vào cái c ch là mt công ty tư nhân. Facebook là mt công ty hot đng trên toàn cu nên h cn tôn trng nhân quyn. T do báo chí, t do biu đt cũng là nhng quyn căn bn ca con người trên toàn thế gii nên Facebook cn đm bo cho điu đó.

Chính vì vy, chúng tôi có mt đây đ phn đi Facebook nhng điu h đã vi phm và nhc nh h cn phi lưu ý điu này”.

Christian Mihr.JPG

Christian Mihr, Giám đc điu hành T chc Phóng viên Không Biên Gii ti Đc và nhà báo Lê Trung Khoa ti cuc biu tình hôm 21/9/2021 Berlin, Đc

Chỉ số Tự do báo chí năm 2020 của Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới xếp Việt Nam vào thứ 175 trên 180 quốc gia trên toàn thế giới.

Năm 2021, tổ chức Freedom House cũng xếp tự do báo chí Việt Nam ở thang điểm 0/4. Freedom House cũng tố cáo việc Luật an ninh mạng tại Việt Nam năm 2019 bao gồm một số điều khoản hạn chế quyền truy cập vào thông tin chưa được kiểm duyệt của Nhà nước Việt Nam. Cũng theo Freedom House, Chính phủ Việt Nam cũng yêu cầu các công ty như Facebook và Google lưu trữ thông tin về người sử dụng, đồng thời cho phép Việt Nam chặn quyền truy cập vào những nội dung có thể được coi là nguy hiểm đối với an ninh quốc gia. Dưới áp lực của Hà Nội, Facebook đã đồng ý tăng cường xóa những nội dung bị cho là bất hợp pháp tại Việt Nam. Nhà cầm quyền Việt Nam cũng đe dọa sẽ chặn mạng xã hội này nếu họ không hạn chế thêm nội dung được cho là nguy hiểm với chế độ.

Trang thoibao.de của nhà báo Lê Trung Khoa hỗ trợ việc báo cáo cho những người viết bị FB xoá hay đóng tài khoản. Ông cho biết, ông đã có danh sách hàng trăm người sử dụng FB mà đa số là những FB có hàng chục ngàn người theo dõi, nhà báo Lê Trung Khoa nói:

“Vô vàn… S lượng Facebooker mà b khoá thì có hàng ngàn. Rt là nhiu người Vit Nam nước ngoài và ngay c trong Vit Nam cũng b rt nhiu là luôn luôn b khoá, đóng và b báo cáo dưới nhng hình thc t. Tht ra, phía sau lưng đó có th là đi ngũ dư lun viên ca đng Cng sn Vit Nam tìm mi cách đánh la «trí thông minh nhân to» ca FB đ khoá và xoá nhng bài viết ca người s dng FB. Chính vì vy mà chúng tôi phi đu tranh cho vic này”.

Cuộc biểu tình kéo dài từ 11 giờ sáng đến 1 giờ trưa, thu hút được nhiều cơ quan truyền thông lớn như DPA, Reuters… Tham gia cuộc biểu tình cũng có luật sư Nguyễn văn Đài, hiện đang định cư tại Đức. Ông cũng cho biết, ông cũng là nạn nhân của việc chặn bài viết cũng như những YouTube của ông:

Tôi biết chc chn 100% là nhng nhà hot đng Xã hi dân s hay nhng người s dng mng xã hi FB đ bày t nhng quan đim khác bit thôi ch chưa nói là đi lp, thì cũng đã b đóng FB ri. Tôi theo dõi tt c nhng người hot đng Vit Nam thì 100%, không phi là 99% na mà là 100%. Bn thân tôi thì trong vòng 8 tháng ca năm 2021 tôi b đóng bn ln/ tháng. Như vy là mt bn tháng ri. Nhng video ca tôi ch yếu và v Nhân quyn Vit Nam cũng như nâng cao nhn thc cho người dân Vit Nam v T do, Dân ch. Nhưng mà hu như tháng nào tôi cũng b chn t 15 đến 20, 30 video hoc là các bài viết. Anh Lê Trung Khoa, anh Bùi Thanh Hiếu cũng vy, thường xuyên b ngăn chn bài viết hay đóng FB. Chúng tôi là người hot đng nước Đc, chúng tôi tuân th lut pháp ca nước Đc cũng như là lut pháp quc tế, chúng tôi không dính dáng gì đến lut pháp Vit Nam c. Cho nên chúng tôi t chc biu tình trước tr s FB vi mc đích th nht là lên án nhng s vi phm Nhân quyn ca chính quyn cng sn Vit Nam, th hai là kêu gi Chính ph Đc cũng như các t chc quc tế cùng đng hành vi chúng tôi trong vic t cáo ti ác ca h. Còn đim th ba là chúng tôi khích l, kêu gi công ty FB, Google không nên chu áp lc ca chính quyn CSVN mà h cn phi gii thích cho phía Vit Nam biết rng tt c nhng gì h làm là tuân th lut pháp Quc tế”.

Những bằng chứng cụ thể về việc FB dưới sức ép của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam ngăn chặn quyền tự do biểu đạt của những người trong vả cả ngoài Việt Nam là những tin nhắn của FB đến người sử dụng được nhà báo Lê Trung Khoa in ra, phóng lớn và dán chung quanh địa điểm biểu tình để mọi người có thể nhìn thấy:

Hàng trăm bng chng khác nhau được chúng tôi phóng to lên, gn vào trên nhng cái ct rt là ln ngay ti trung tâm Sony Center, trước ca Facebook đ h nhìn thy d dàng, bng nhng tiếng Đc, bng nhng dòng ch tiếng Anh và c tiếng Vit do FB gi cho chúng tôi, gi cho lut sư Nguyn văn Đài, gi cho blogger Người Buôn Gió và nhiu người khác na, yêu cu FB phi đóng nhng status này ca chúng tôi ti Vit Nam, thì đy là nhng bng chng rt là rõ ràng”.

Cuộc biểu tình được bắt đầu với phần phát biểu của đại diện Phóng viên Không Biên Giới tại Đức, ông Christian Mihr. Ngoài ra, còn có sự tham gia của những người từng bị FB xoá bài tại Việt Nam cũng như một số chính trị gia tại Đức. Đặc biệt một vở kịch được diễn lại với ba nhân vật chính là Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an với trang phục công an, một nhân vật đại diện cho Facebook và một nhân vật nữa đại diện cho giới sử dụng Fabebook. Màn kịch diễn lại cuộc trao đổi thú vị giữa bên đàn áp tự do ngôn luận và người bị đàn áp, nhà báo Lê Trung Khoa cho biết thêm:

Chúng tôi t chc cuc biu tình dưới hình thc rt mi là chúng tôi đóng mt v kch là b công an và cng sn Vit Nam đã áp đt FB và YouTube như thế nào đ khoá và xoá nhng bài ca chúng tôi. Và thế gii, qua đây cũng biết được b mt tht ca Đng Cng sn và Nhà nước Vit Nam như thế nào khi h đàn áp t do báo chí, t do biu đt ti Vit Nam. Đc bit cũng s có nhng chính tr gia ca Đc, nhng t chc quc tế khác cũng đến tham d và h chng kiến và h s có nhng li phát biu v vn đ này”.

DSC_6546.JPG

V kch ti bui biu tình hôm 21/9/2021 Berlin.

Sau nhiều lần tiếp xúc trực tiếp với nhân viên FB, nhà báo Lê Trung Khoa cho biết, vấn đề hầu như không được giải quyết rốt ráo, vì thế ông nghĩ rằng phải tổ chức một cuộc biểu tình:

Ti tr s FB Berlin, tôi có nhiu ln đến làm vic, nhưng cách gii quyết vn đ ca h rt chm chp và đc bit là có th h né tránh v phía Vit Nam cho nên h không tích cc hp tác vi các bloggers, các người viết trong và ngoài nước đ gii to chuyn bài viết ca h luôn luôn b chính quyn Vit Nam yêu cu xoá hoc làm cho ít truy cp”.

Luật sư Nguyễn văn Đài cũng nói rằng, những báo cáo của ông không hề được phản hồi của FB:

Có nhng giai đon FB có nhng cơ chế đ phn hi li h. Thế nhưng mà nhng phn hi đó hu như không kết qu, Google thì cũng vy thôi, h cũng có cơ chế phn hi. Nhưng tôi chưa bao gi nhn được bt k mt hi đáp t hai công ty này. Rt là bt công cho nhng người s dng dch v ca h“.

Sau khi không có sự hợp tác từ văn phòng FB tại Bá Linh, nhà báo Lê Trung Khoa đã phải lên tiếng với các tổ chức quốc tế để đánh động về vấn đề của ông cũng như nhiều FB khác, việc này đã đem đến những kết quả nhất định:

“Nhiu năm qua, chúng tôi cũng liên tc có nhng trao đi vi t chc Phóng viên Không Biên gii, vi FB và nhng t chc khác đ h tác đng lên các công ty ln như Google đ h có s nhìn nhn đúng hơn và có thái đ rõ ràng hơn trước sc ép ca nhà cm quyn cng sn Vit Nam khi mà h bt buc phi xoá status ca chúng tôi ti Vit Nam. Thì vic đó cũng có tác dng rt nhiu, trong thi gian va qua, c th là sau khi làm vic xong thì chúng tôi thy khong 1-2 năm va qua tài khon ca tôi và nhng người mà tôi đã làm vic vi FB không b khoá na. Tc là FB biết chúng tôi đã lên tiếng mà s lên tiếng đó không ch ch có chúng tôi biết mà quc tế biết, Quc hi Đc cũng biết, Ngh vin Âu châu cũng biết và h cũng đã trc tiếp gi thư và h trao đi vi FB đ yêu cu FB tôn trng quyn t do ngôn lun, t do biu đt ca công dân sng ti Đc và Châu Âu, đó là nhng người viết và rt nhiu cng tác viên ca chúng tôi”.

Sau nhiều nổ lực vận động, và đặc biệt, qua cuộc biểu tình này, nhà báo Lê Trung Khoa hy vọng:

Sau cuc biu tình này thì tôi nghĩ rng, chc chn FB s phi có nhng phn ng, mt thái đ c th, rõ ràng và đúng hướng hơn đi vi nhng người viết như chúng tôi. Bi vì thông qua nhng bài báo, nhng bài viết ca nhng bloggers và ca nhng người khác đã làm phong phú hơn cho mng xã hi ca FB, qua đó h thu được rt là nhiu tin. Nhưng, h cũng phi bo v quyn t do ngôn lun, t do biết đt ca mi công dân sng ti Đc cũng như Châu Âu, k c ti Vit Nam. Và chc chn là FB phi tr li trước công lun, trước truyn thông, báo chí quc tế. Và hy vng rng FB cũng s có thái đ tích cc và hp tác hơn đi vi nhng người viết trong và ngoài Vit Nam”.

Riêng luật sư Nguyễn văn Đài thì không hy vọng nhiều ở ngắn hạn. Ông nghĩ rằng cần có sự đấu tranh bền bỉ, lâu dài thì mới đưa đến kết quả:

Thc s là tôi hoàn toàn không hy vng gì c vì chúng ta đã biết ri, doanh thu t qung cáo ca FB và Google ti Vit Nam rt là ln, khong t 300 đến 500 triu USD/năm. Cho nên đ gi được th trường Vit Nam thì h phi chp hành yêu sách ca nhà cm quyn Vit Nam. Cho nên chúng tôi t chc cuc biu tình này cũng ch là đ cho nước Đc cũng như Châu Âu thy rõ là nhng người đang s dng hai dch v này đu b vi phm quyn t do ngôn lun theo điu 19 ca công ước quc tế. Nhưng mà chúng tôi cũng hy vng các t chc quc tế cùng vi nhng nhà dân biu ca Đc, ca Châu Âu quan tâm và lên tiếng v vn đ Nhân quyn ti Vit Nam. Chúng ta hy vng vào mt tiến trình dài, ngn hn thì tôi không tin là s có s thay đi”.

Về dài hạn, nhà báo Lê Trung Khoa cho biết sẽ không dừng lại ở Bá Linh mà sẽ có những cuộc biểu tình được tổ chức thêm ở một số nước khác tại Âu Châu. Trong khi chờ đợi sự lan toả của các cuộc biểu tình ở hải ngoại, Luật sư Nguyễn văn Đài kêu gọi những người trong nước:

Nếu như tt c mi người Vit Nam, mi người viết mt tin nhn hay viết thư khích l Facebook hay Google là hãy can đm lên, hãy dũng cm đ không chp nhn nhng yêu sách phi lý, bt công cũng như vi phm lut pháp quc tế ca nhà cm quyn CSVN thì tôi tin rng tiếng nói ca chính người dân trong nước s có giá tr rt nhiu. Tôi mong tt c mi người cùng lên tiếng”.

T.A.

Nguồn: RFA Tiếng Việt

This entry was posted in Facebook, Tự do báo chí, Tự do ngôn luận. Bookmark the permalink.