BBC Tiếng Việt
Việc cơ quan an ninh điều tra thuộc Công an TP Hà Nội mới thông báo kết thúc giai đoạn điều tra với bị can Phạm Thị Đoan Trang, mở đường cho các luật sư bào chữa có thể bắt đầu đăng ký bảo vệ thân chủ.
Hôm 03/9/2021, từ Hà Nội, luật sư Lê Văn Luân nói với BBC Công an Thành phố Hà Nội đã thông báo hoàn tất điều tra vụ án với bà Phạm Thị Đoan Trang.
“Trước kỳ nghỉ Quốc khánh 2/9 vài ngày, tôi và các luật sư đã đăng ký liên quan vụ án Phạm Thị Đoan Trang ở giai đoạn điều tra, đã nhận được thông báo về kết thúc giai đoạn điều tra và hồ sơ được chuyển sang Viện Kiểm sát để thực hiện việc truy tố bà Phạm Thị Đoan Trang theo tội danh 117 đối với Bộ luật Hình sự năm 2015 và tương ứng với điều 88 của Bộ luật cũ năm 1999.
“Sự kiện này có ý nghĩa thông báo về việc kết thúc một giai đoạn tố tụng thuộc về cơ quan điều tra, trong các vụ án liên quan an ninh chính trị tại Việt Nam, trong giai đoạn điều tra những vụ án như vậy, hầu hết các luật sư sẽ bị từ chối tham gia từ đầu vụ án, bởi vì họ đưa ra lý do giữ bí mật điều tra theo quy định của điều 74 Bộ luật Tố tụng hình sự.
“Khi nhận được thông báo này, các luật sư, như chúng tôi, sẽ có cơ sở để thực hiện các thủ tục đăng ký bào chữa cho bị can và đương nhiên cơ quan tố tụng đang thụ lý vào giai đoạn tiếp theo là Viện Kiểm sát.
“Chuyển sang giai đoạn mới này, các luật sư hiện tại mới bắt đầu thực hiện thủ tục và chưa một ai được đăng ký về mặt thủ tục tiếp theo đối với cơ quan tố tụng là Viện Kiểm sát cả, vì vậy sau kỳ nghỉ lễ 2/9 này, chúng tôi mới tiếp tục hoàn thiện thủ tục đó và từ đó mới có thể thăm gặp được bị can Phạm Thị Đoan Trang.
“Tôi cũng nói thêm là hiện tại chúng tôi chưa có tiếp cận về phía gia đình của bà Đoàn Trang, nhưng trong thời gian tới, khi hoàn thành thủ tục, các luật sư, chúng tôi sẽ trao đổi với thân nhân của bà và hy vọng khi hoàn tất sớm nhất có thể các thủ tục và được chấp nhận, chúng tôi sẽ dựa vào đó để gặp gỡ thân chủ và có được các thông tin về sức khỏe, tinh thần, nơi giam giữ, v.v. và các tình trạng khác của bà Đoan Trang, điều mà ở giai đoạn trước có thể được chính quyền liệt vào là các thông tin bí mật trong giai đoạn điều tra”.
Chụp lại hình ảnh: Nhà báo, nhà hoạt động xã hội Phạm Đoan Trang cùng các ấn phẩm do NXB Tự Do phát hành
Chia sẻ quan điểm với BBC về vụ án và tội danh cũng như cáo buộc mà chính quyền và cơ quan điều tra đưa ra đối với nhà báo tự do Phạm Thị Đoan Trang, luật sư Lê Văn Luân nói:
“Để giữ sự khách quan, tôi không muốn đưa ra dự đoán nào về vụ án và kết quả cuối cùng của việc xét xử vụ án, tuy nhiên trước câu hỏi liệu bà Phạm Thị Đoan Trang có phạm tội như đã bị cáo buộc hay không, tôi có thể nói rằng đương nhiên về nguyên tắc suy đoán vô tội thì chưa ai bị kết tội cả cho đến khi bản án có hiệu lực pháp luật.
“Hiện tại bà Đoan Trang mới đang chỉ là bị cáo buộc và theo quan điểm về mặt pháp lý và kể cả về mặt thực tế, thì tất cả nội dung về cáo buộc và tội danh này đều đang tỏ ra là những bất cập của luật pháp tại Việt Nam, nhưng hiện tại đó lại là những điều luật có hiệu lực thi hành, do đó những việc cáo buộc mà dựa trên những điều luật đang có hiệu lực, cần phải dựa trên tố tụng.
“Tất nhiên rằng qua các vụ án như vậy, các luật sư sẽ có trách nhiệm liên quan việc yêu cầu phải bãi bỏ hoặc thay đổi những bất cập đó.
“Nhân đây về góc độ nhân quyền, tôi muốn nói thêm rằng gần đây và hiện nay, trong các đối thoại nhân quyền Mỹ – Việt, chính phủ Mỹ vẫn quan tâm và cho rằng nhân quyền, dân chủ là một mối bận tâm liên quan Việt Nam đối với Mỹ và đó là mối quan tâm khá lớn.
“Vừa qua bà Phó Tổng thống Mỹ và phái đoàn cấp cao chính phủ Mỹ đã tới thăm Việt Nam, tôi nghĩ rằng một chính phủ của Mỹ mà tỏ ra luôn quan tâm tới nhân quyền và đặt ra đó là mối quan tâm đối với Việt Nam, thì đó là điều thúc đẩy tốt nhất cho các vấn đề trên ở Việt Nam và rất tốt cho các công dân Việt Nam.
“Trong đó, tôi cũng hy vọng rằng bà Phạm Thị Đoan Trang, một nhân tố điển hình, sẽ nhận được sự quan tâm lớn lao từ phía chính phủ Hoa Kỳ, và không chỉ từ phía chính phủ Hoa Kỳ mà còn từ các quốc gia và khối khác ở quốc tế và khu vực, trong đó có EU và các quốc gia tiến bộ phương Tây, tuy mối quan tâm của Hoa Kỳ về nhân quyền, dân chủ theo tôi luôn sâu sắc, nhiều và trực diện hơn là một số nước hay khối quốc gia khác”.
Khi được hỏi bao giờ vụ án của bà Phạm Thị Đoan Trang sẽ được đưa ra xét xử, Luật sư Lê Văn Luân đáp:
“Theo kinh nghiệm của chúng tôi, thường trong các vụ án này, Viện Kiểm sát của Việt Nam sẽ khá nhanh trong việc ban hành cáo trạng truy tố và chuyển sang Tòa án để truy tố và xét xử, tuy nhiên trong thời gian dịch bệnh Covid-19 này, tôi cũng không chắc lắm về việc liệu họ có giãn lịch ra không.
“Nhưng tôi đoán tối đa trong vòng khoảng ba hay bốn tháng nữa cũng đưa ra xét xử đối với vụ án của bà Phạm Thị Đoan Trang, tuy nhiên đấy cũng chỉ là một dự đoán trên cơ sở một số vụ án trước, nhưng chưa có gì chắc chắn là vụ án này có xảy ra hay không như thế.
“Nhưng điều mà tôi chắc chắn là ngay sau kỳ nghỉ 2/9 này, chúng tôi, nhóm các luật sư đăng ký hiện tại gồm tôi Lê Văn Luân, Luật sư Phạm Lệ Quyên và Luật sư Đặng Đình Mạnh, sẽ tiến hành các thủ tục đăng ký tham gia bào chữa, tuy nhiên về số lượng các luật sư tham gia bảo vệ trong danh sách cuối cùng của các luật sư đăng ký hoàn thành mà còn có thể thay đổi trước đó, thì cần đợi tới sau cùng sẽ rõ”.
Cơ quan An ninh điều tra Công an Hà Nội vào tháng 10/2020 đã thông báo việc khởi tố vụ án với bà Phạm Đoan Trang để điều tra cáo buộc ‘có hành vi Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, theo Điều 88 Bộ luật Hình sự 1999 và tội Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam’ theo Điều 117 Bộ luật Hình sự 2015.
Thiếu tướng Tô Ân Xô, đại diện cho Bộ Công an Việt Nam hôm 7/10/2020 cho hay quyết định tố tụng này đã được Viện Kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội phê chuẩn.
Bà Phạm Thị Đoan Trang bị bắt ở Sài Gòn hôm 06/10/2020 và bị di lý về Hà Nội để phục vụ điều tra, theo Bộ Công an Việt Nam.
“Quá trình bắt giữ, khám xét, Cơ quan An ninh điều tra thu giữ một số tài liệu, thiết bị, tài liệu liên quan vụ án”, tướng Tô Ân Xô nói với truyền thông khi thông báo về vụ việc.
Bà Phạm Thị Đoan Trang, sinh năm 1978 tại Hà Nội, là nhà báo tự do, và nhà hoạt động xã hội dân sự, một trong những người thành lập trang web Luật Khoa tạp chí với tư cách là một hình thức báo chí độc lập tại Việt Nam.