Vũ Kim Hạnh
Phải nói là càng ngày mình càng thương người dân Sài Gòn đứt ruột. Dù nhỏ lớn mình sinh ra và vẫn sống ở đây. Những con số tử vong lạnh lùng không làm mình đau đớn và tím tái trong lòng bằng những câu chuyện thật về những trường hợp ra đi của nhiều người thân và quen.
Cách đây hơn tuần, khi mình vào còm ở trang một bằng hữu về vaccine, có một ông thầy giáo dạy đại học nhảy vô bình một câu: “Thôi, chị phải biết, đã đến bước đường cùng rồi, có vaccine cứu mạng là may, kén cá chọn canh chi nữa”. Mình kiên nhẫn với cái anh này đã lâu, đụng tới Sina xa gần anh ta đều nhảy ra nói lê thê thiếu điều chiếm luôn trang nhà người ta. Thế là sau câu “bước đường cùng” đó, mình block luôn anh ta. Vì nói như vậy, khác gì xúi người ta hỏi tiếp: ai đẩy tui tới bước đường cùng, anh và gia đình anh chích thuốc gì…
Gần đây mình không nói chuyện vaccine nữa vì biết là FB nó sẽ bóp cổ mình tức thì (nó đã làm 2 trận liên tiếp rồi, dù mình chỉ nhắc qua). Còn nhiều chuyện khác cần nói và mình tin dân SG không ngu không hèn, nên mình lãng sang chủ đề khác. Nhưng hôm qua, nghe chuyện ở ngay SVĐ Tao Đàn quận 1. À, thế đấy, lại có một viên chức cầm loa tay nói “Giờ có thuốc chích là may rồi, muốn đòi hỏi gì nữa?”, đúng y chang câu khó nghe ở trên …
Không phải người dân bỏ về vì nghe câu chối tai đó, đừng tưởng dân “nhạy cảm” thôi, không, đó chỉ là giọt nước cuối cùng tràn một cái ly đã đầy. Đó là chữa cháy bằng xăng.
Làm nghề thông tin, mình thường “khảo sát” cách đưa tin các báo, nhất là mấy báo “ngoan” để đoán ra sự thực.
TP nhận được 44.000 liều vaccine chuẩn bị tiêm cho dân. Báo nào cũng nói thế, giấu tiệt tên vaccine, trong khi có Pfizer thì là cứ dí sát mặt người đọc? Rồi sao lại có tới mấy chỗ nửa chừng hết thuốc Astra? Chuẩn bị kiểu gì bất cẩn vậy, vô tình sao cùng nửa chừng hết thuốc giống nhau vậy? Mình nghĩ, báo chí muốn ngoan cũng phải khôn, và luôn phải liệu hồn.
Có tin đưa từ chính sách tiêm chủng quốc gia Singapore, mình nghi sai, phải tra cứu lại, thì báo đăng không đúng thật, hay ít nhất là không cập nhật. Dân họ không ngu ngơ đâu, nhất là dân Sài Gòn siêng đọc, nên cứ đưa tin không đúng, coi chừng “nghiệp quật”.
Ngay sau hôm qua, ông bí thư Nguyễn văn Nên đã phải nói với dân. Ít nhất là như vậy. Phải nói trước với dân là tiêm thuốc gì và người dân nghe rõ rồi thì tùy ý lựa chọn. Bằng một số kênh riêng, tôi biết các anh lãnh đạo TP biết hết, dự báo được hết lòng dân Sài Gòn và cả lựa chọn của họ. Tính mạng họ, họ phải biết quý hơn bất kỳ ai chứ? Và minh bạch với dân vậy là chọn lựa đúng.
Tôi có biết một group chuyên đi tuyên truyền cổ cũ vaccine tàu, có cả các nhà báo quen tên và họ viết bài gần đây đều theo hướng đó. Người khéo léo thì nói (không loại trừ có người không liên quan group cũng nghĩ vậy) “mũi tiêm tốt nhất là mũi tiêm sớm nhất”. Và trong nội bộ group, cũng có những kiểu sỗ sàng: “thì tại mấy đứa KOL cứ xúi dân đừng tiêm, phải cấm cửa bọn đó”. Lại thòi ra cái đuôi khinh dân rồi. Cứ đến hỏi mấy người dân quận 1 hôm qua, có ai bỏ về vì bị FB xúi bẩy không? Theo tôi thì trái lại, sự không minh bạch, không tôn trọng dân mới chính là một cách xúi họ “dị ứng” với vaccine tàu mạnh nhất.
Nên mình thông cảm sau đợt chần chừ ngần ngại vừa rồi, hình như vì bị dân phản ứng dữ quá, nhưng, như gặp phải trò chơi “ô tô đụng”, vòng quanh một hồi, rồi cuối cùng cũng tới đích. Cạn ao thì bèo tới đất. Trời không chịu đất thì đất phải chịu trời, chứ biết sao?
Vì vậy, mình muốn nói lại một điều xưa cũ, mà vì nó khó thực hiện nên dù xưa cũ vẫn phải nói “dai như giẻ rách”: Hãy minh bạch và thực thà với dân. Có công khai mới có công bằng và công tâm. Hãy biết tôn trọng dân, cũng là biết tự trọng, vậy thôi.
Hơn lúc nào hết, người dân đã đủ thông tin để lựa chọn cái sống cái chết cho chính họ và gia đình họ. Thấy thông tin nào hay, thậm chí chuyện những nơi tiêm chủng vaccine tàu rất “êm”, thì kể cho họ nghe, lý giải cho họ biết, mà phải rất thực thà.
Ai đó sẽ bật cười, bà này điên, làm chính khách mà xúi họ thật thà. Thì “điên” mới nói vậy, nghe hay không thì tùy.
Mấy hôm nay, nhiều tin nhắn đã inbox cho tôi hỏi rất thấy thương. Em suy nghĩ kỹ rồi, em chích vaccine tàu rồi, nhưng mai mốt có điều kiện, em chích thứ khác của Âu Mỹ cho chắc ăn hơn, được không cô? Cô ơi, thông tin minh bạch về vaccine nhập, phân bổ cho các nơi, Bộ Y tế đang đăng ở đâu, con cần đọc để thuyết phục cả nhà con đi tiêm. Phường con dọa sẽ bắt nhốt nếu không đi tiêm (tiêm gì lúc này, cô biết rồi), họ nói vậy mà dám làm thiệt không cô? Cô có biết trường hợp nào lãnh đạo chích thuốc tàu không cô, chắc có mà sao không ai nói hết?
Tôi tin còn nhiều câu hỏi thắc mắc nữa. Dân Sài Gòn “có sao nói vậy”. Đó, những thắc mắc đó, quý vị đối đáp đi, đừng tung hỏa mù, hay nói nửa sự thật với dân nữa.
Lãnh đạo TP đã có những lời nói minh bạch với dân. Và ai nói thật, dân cũng biết hết chứ. Hãy luôn là như vậy, cố gắng dần dần là như vậy.
Một tấm bảng ghi rõ loại vaccine được tiêm tại một trường học.
Thông báo rõ với dân (ảnh báo Thanh Niên).
V.K.H.
Nguồn: FB Vu Kim Hanh