Nguyễn Hữu Liêm
Nếu có một dự đoán về nhân sự cho Đại Hội 13 của Đảng CSVN, căn cứ theo thông tin rò rỉ trong những ngày qua, thì rất nhiều khả năng GS Nguyễn Phú Trọng sẽ chấp nhận chính mình là trường hợp đặc biệt và ở lại ít ra thêm nửa nhiệm kỳ trong cương vị Tổng Bí Thư (TBT).
Ai có thể đảm nhiệm cả hai chức vụ Tổng bí thư và Chủ tịch nước?Ảnh Getty Images
Đại hội lần trước, ông Trọng cũng nói là sẽ ở lại nửa nhiệm kỳ nhằm chấn chỉnh Đảng, nhưng cuối cùng Ông không những đã ở suốt nhiệm kỳ cho đến hôm nay, mà còn tiếp nhận thêm chức vụ Chủ tịch nước.
Kỳ này, ông Nguyễn Phú Trọng lại càng nóng ruột và cương quyết tiếp tục cương vị TBT, dù việc đó có thể gây ra tai tiếng về tham vọng quyền lực bất chấp vấn đề sức khỏe.
Sự nôn nóng và cương quyết ở lại của ông tuy thế phát xuất từ một nhận định và đánh giá tình trạng rất bấp bênh và nguy khốn mà con tàu Đảng Cộng sản VN đang trải qua.
Ý chí quyền lực nầy của ông thể hiện một niềm tin thật tâm vào chính nghĩa và sứ mệnh liên tục cho Đảng. Ông nhìn chính mình như là người cứu thế cho Giáo hội Đảng khi cả gia sản lịch sử của đảng và cố Chủ tịch Hồ Chí Minh đang bị không ít đảng viên bỏ rơi và về mặt lịch sử thì đã trên đường tan hủy.
Khi nhìn vào tập thể nhân sự Đảng CSVN trong Bộ Chính trị hiện nay, GS Trọng không thấy ai có vóc dáng và tư tưởng lãnh đạo – nhất là niềm tin vững chắc vào đảng và chủ nghĩa Mác-Lê. Mấy năm trước, khi ông Trọng dự định “trao ấn tín” cho ông Đinh Thế Huynh, nhưng ông đã thất vọng – vì ông Huynh không phải là mẫu người cộng sản mà ông muốn có.
Ông Trọng sau đó đã nhìn đến ông Trần Quốc Vượng và mang nhiều kỳ vọng. Nhưng rồi, với ông Vượng, ông có thể lại cũng thấy có điều gì không ổn. Nhìn lại dàn lãnh đạo hiện nay, từ ông Nguyễn Xuân Phúc đến bà Nguyễn Thị Kim Ngân, hẳn ông Trọng cũng thất vọng. Vấn đề không phải là họ như thế nào, mà là ở cái nhìn của Tổng Bí thư. Chắc ông Trọng đang tự hỏi, người cộng sản chân chính, với tài năng, nhân cách và vóc dáng xứng đáng lãnh đạo Đảng, nay đang ở đâu?
Ông Trọng sẽ tiếp tục còn thất vọng và trăn trở bức xúc về ván bài nhân sự cho Đại Hội XIII nầy. Vì sao? Vì thực tế thời đại, con người và phong hóa chính trị hiện nay, người cộng sản chân chính đã ra đi hết rồi. Rất có thể ông Trọng là người Cộng sản Việt Nam cuối cùng trong niềm tin thành thật, với những ảo tưởng xã hội chủ nghĩa Mác-Lê cứng nhắc, niềm tin đó đã từng đạt đỉnh cao dưới thời lãnh đạo của ông Lê Duẩn khi chiến tranh vừa chấm dứt và bộc lộ bất cập, buộc phải đổi thay và cũng đã bắt đầu tàn lụi.
Après moi, le déluge – Sau ta sẽ là Hồng thuỷ
Ông Trọng là người lãnh đạo trung kiên duy nhất còn lại vốn tin tưởng cao độ vào giáo điều chủ nghĩa Mác-Lê cũng như vai trò của Đảng cho tương lai Việt Nam.
Tôi thực sự tin ông đã thành thật nghĩ rằng Đảng sẽ tồn tại mãi mãi, như ông có lần nói, nhân dịp kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Đảng (3/2/1930 – 3/2/2015), khi trả lời phỏng vấn của TTXVN, chia sẻ về những thành quả đã đạt được, cũng như những việc còn băn khoăn, trăn trở, cần phải làm tốt hơn để đất nước phát triển nhanh, bền vững – theo lời ông – để “Đảng ta mãi trường tồn cùng dân tộc.”
Xin phép thử phân tích tư duy của vị lãnh đạo cao niên. Bên trong người ông Trọng mang hai lớp tâm thức. Một lớp là niềm tin vào ý thức hệ Mác-Lê như là một vị giáo hoàng La Mã tin vào tín lý Giáo hội Đảng. Lớp kia là của một vị Hoàng đế vốn nghe quen khẩu hiệu “Vạn tuế, vạn vạn tuế’ và tưởng như là sẽ trở thành chân lý vượt thời gian.
Một chút về lịch sử. Từ cuối thế kỷ XVIII, vua Louis XV, dân Pháp vốn tôn vinh là “Bệ hạ kính yêu,” cũng như trước 1963 ở miền Nam, ông Ngô đình Diệm cũng đã tự cho mình có vai trò lịch sử không ai thay được. Khi Louis XV đang ngồi cho họa sĩ vẽ chân dung quốc gia, cũng như khi ông Diệm nghe bài ca “Suy tôn Ngô Tổng thống muôn năm,” cả hai đã từng buột miệng nói lên lời nguyền từ Kinh Cựu Ước, “Après moi, le déluge – Sau Ta sẽ là Hồng thủy.” Họ tin rằng chỉ có họ mới giữ được cơ đồ. Ngày hôm nay, ông Trọng nhìn vào cơ đồ của Đảng chắc ông đang phải than, “Sau Ta sẽ là Hồng thủy.”
Mà Hồng thủy chính trị cho Đảng sẽ chắc chắn đến. Đây không còn là một tiên đoán – mà là một dự báo. Ông Trọng đang biết điều này. Tinh thần cách mạng trên làn sóng yêu nước nguyên sơ và trong sáng từ Hồ Chí Minh đến Lê Duẩn nay không còn. Chí khí đảng viên, và với họ, cái văn hóa kỷ luật, hy sinh bản thân, niềm tin sùng tín vào lý tưởng Độc lập, Tự do, Hạnh phúc nay đang không còn, hoặc đã khác. Cho dù ông Trọng có bắt đảng viên phải tôn vinh hương linh ông Hồ Chí Minh bao nhiêu, ông cũng không có khả năng khai sáng lửa thiêng của nền chính trị hoàn toàn mới. Nhất là khi ai cũng thấy ý thức quốc dân Việt đang dần sáng tỏ ra như ánh Mặt Trời.
Sẽ không còn ai là đảng viên cộng sản chân chính kiểu xưa nữa – vì con người là sản phẩm của thời đại, đây là điều mà ông Trọng nên nhận thức ra. Người mà ông đang đi tìm hôm nay là chính ông. Chỉ có một mình Nguyễn Phú Trọng đang đi tìm một Nguyễn Phú Trọng và càng loay hoay tìm người kế vị, ông chỉ nhìn thấy chiếc bóng của mình.
Quốc gia và dân tộc đi theo qui luật khách quan
Khi mặt trời ý thức thời đại càng lên cao, càng tỏa sáng, thì chiếc bóng GS Trọng sẽ càng ngắn lại và đậm nét hơn. Chiếc bóng từ con người ông – người Cộng sản Việt Nam cuối cùng – đang che khuất hết tầng lớp lãnh đạo hiện nay. Từ nhân cách thành tâm với chủ nghĩa, cho đến đầu tóc trắng bạc phau, cái vóc dáng nhân hậu nhưng cương quyết với cặp kính trắng trên khuôn mặt thông thái của một vị giáo sư triết học, giọng Bắc Hà Nội chuẩn, ông Trọng xứng đáng là một vị lãnh đạo “vạn tuế” cho Đảng.
Chúng ta hãy cầu mong ông Trọng nhận ra nguy cơ này để chính ông sẽ can đảm và sáng suốt đi tìm một con lộ khác – hợp thời, hợp nhân tâm và mong mỏi của nhân dân – cho cơ đồ tổ quốc Việt Nam. Được như thế thì thì cảnh báo Hồng thuỷ sẽ không tới. Nhưng nếu ông vẫn khư khư, còn cứ nghĩ rằng chỉ có ông là duy nhất mới cứu được quốc gia thì hãy nhớ đến điều mà nhân gian hay nói, “Mưu sự tại nhân thành sự tại thiên.”
Tôi nghĩ cái “ước mơ trường tồn cùng dân tộc” cho Đảng CSVN không phải là điều mà nhân dân Việt Nam mong mỏi. Xin ông Trọng hãy đừng suy nghĩ “Chính ta là quốc gia” – mà trái lại, không ai là là Quốc gia cả. Quốc gia và vận nước sẽ đi theo lòng dân với những quy luật khắt khe của chúng.
Đại hội 13 sắp tới sẽ là một cơ hội lớn cho đảng và cá nhân ông Trọng dám tiến hành một cách mạng thể chế, đem vận hội nước nhà vào bước ngoặc mới nhằm sang trang lịch sử cho dân tộc Việt Nam. Được như thế, nó sẽ là gia sản lớn cho lý tưởng và cuộc đời ông Trọng và của Đảng Cộng sản Việt Nam oai hùng.
N.H.L.
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Luật sư, tiến sĩ triết học Nguyễn Hữu Liêm từ San Jose, California. Trong số các sách của ông đã có cuốn ‘Thời tính, Hữu thể và Ý chí: Một luận đề siêu hình học” được xuất bản ở Việt Nam năm 2018.
Nguồn: BBC Tiếng Việt