Võ Ngọc Ánh
Việc Donald Trump trở thành Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ và cách lãnh đạo quốc gia, đặc biệt trong việc đối phó với dịch bệnh Covid-19, phong trào “Black Lives Matter” đã khiến nhiều người trẻ Mỹ quan tâm đến chính trị, bầu cử nhiều hơn.
Không ít người trẻ tự trả lời cho câu hỏi do chính mình đặt ra, “Tại sao nước Mỹ lại có một Tổng thống như Donald Trump?”.
Donald Trump khiến nhiều người trẻ quan tâm đến chính trị
Một trong những phản ứng đầu tiên của những người trẻ ở Mỹ là đăng ký tham dự buổi vận động tranh cử của Donald Trump tại thành phố Tulsa, tiểu bang Oklahoma nhưng không đến tham dự.
Một việc làm chưa hề có của những người trẻ từng xảy ra trong quá khứ tại Mỹ. Điều này khiến sự kiện được ban tổ chức thông báo đầy lạc quan có hơn triệu người tham dự, thực tế chỉ hơn 6.000 ngàn người.
Theo thống kê, qua các cuộc bầu cử trong quá khứ, chỉ có khoảng phân nửa người Mỹ thật sự tham gia bỏ phiếu trên tổng số người có quyền bầu Tổng thống. Trong đó, những người trẻ tham gia bỏ phiếu càng ít.
Chính Tổng thống thứ 45 của Mỹ đã làm cho nhiều người, đặc biệt những người trẻ thay đổi thái độ, quan tâm đến chính trị quốc gia. Một số bạn trẻ gốc Việt được sinh ra tại Mỹ cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, sự ủng hộ ứng viên, chính đảng đã khác nhiều so với thế hệ ông bà, cha mẹ họ.
Một bạn trẻ 24 tuổi, người Việt, sinh ở Mỹ, sống ở thành phố Tacoma, tiểu bang Washington, không muốn nêu tên vì sợ làm ba mẹ vốn là những người ủng hộ Donald Trump buồn, đã nói:
“Em không bỏ phiếu trong lần đầu tiên trong đời có quyền bỏ phiếu bầu Tổng thống vào năm 2016 vì nghĩ rằng việc bỏ phiếu sẽ không quan trọng, do em sống tại tiểu bang Washington. Đó là một lỗi và em hối hận vì việc thờ ơ của mình có thể đang gây ra quá nhiều tổn hại cho quốc gia. Do đó, lần này em sẽ đi bỏ phiếu”.
Henry Nguyễn, 23 tuổi, sinh ra tại Mỹ, có bằng kỹ sư và sống cùng gia đình tại thành phố Seattle đã trở thành một người quan tâm đến việc bầu cử sau khi Trump trở thành Tổng thống. Sau cuộc tranh luận giữa Phó tổng thống Mike Pence với bà Kamala Harris vào tối ngày 7/10, Henry đã gởi cho tôi hình ảnh về cái vĩ đập ruồi.
Anh còn nói thêm: “Hy vọng con ruồi dự báo đúng!” Henry nói điều này vì nhớ đến con ruồi ‘tiên tri’ đã đậu trên trán bà Hilary Clinton trong lần tranh luận với Donald Trump vào bốn năm trước và bà Hilary đã thất bại sau đó.
Họ lên tiếng
Một số bạn trẻ người Mỹ gốc Việt bày tỏ sự thất vọng với vị Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ trong cách ông xử lý dịch bệnh. Marilyn Thai, 23 tuổi, đang là giáo viên tại trường cấp ba Blackstone Valley Prep, ở thành phố Cumberland, thuộc tiểu bang Rhode Island, đã chia sẻ.
“Trước đại dịch Covid-19 đầy nguy hiểm, Trump gần như không làm gì để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh giữa lòng nước Mỹ. Những lời tuyên bố về dịch bệnh, thuốc chữa bệnh của ông có hại hơn là lợi.
Bất chấp dịch bệnh với con virus từ Trung Quốc chập chờn phủ xuống trên đầu người dân, ông Trump chỉ muốn hãng xưởng mở cửa, nhân viên tiếp tục đi làm để có lợi cho mình về kinh tế. Điều này cho thấy Tổng thống này không đặt sức khỏe của người dân lên trên hết.
Donald Trump không quan tâm đến mọi người, ông ấy chỉ quan tâm đến chính mình”.
Marilyn Thai. Nguồn: Marilyn gửi cho tác giả
Một người khác, Kenny, 21 tuổi, sinh ra tại Mỹ và đang theo đuổi ngành luật tại trường University of Washington, ở tiểu bang Washington cũng đồng quan điểm. Kenny nói: “Trump thất bại trọng việc xử lý các khủng hoảng ở Mỹ, từ dịch bệnh Covid-19 đến phong trào ‘Black Lives Matter’.”
Nước Mỹ có trong tay nền kinh tế, khoa học, kỹ thuật, công nghệ đứng đầu thế giới, nhưng không một tổng thống nào vận dụng, xử lý nó tồi tệ để đối phó với dịch bệnh Covid-19 như Donald Trump. Ông không đưa ra biện pháp nào hiệu quả, hoặc làm gương để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh. Sự xem thường này đã đưa đến bản thân ông cũng bị nhiễm Covid-19″.
Kenny nói thêm: “Dù Donald Trump là tỷ phú, nhưng không chắc ông ấy hiểu cách điều hành nền kinh tế của một quốc gia”.
Kenny, một cử tri gốc Việt sẽ ủng hộ ông Biden.
Cooking Dương, một bạn trẻ khác sống ở California đã thành lập trang mạng The Interpreter từ hồi tháng 5/2020 nhằm mục đích đưa thông tin đa chiều đến cộng đồng người Việt.
Mặc dù cô không nói rõ là sẽ bầu cho ai, nhưng qua những gì được dịch thuật và chia sẻ trên trang mạng này, chúng ta có thể thấy khuynh hướng nghiêng về những vấn đề xã hội hơn là chính sách ngoại giao.
Đỏ hay Xanh?
Đối với nhiều bạn trẻ, những quan tâm về chính trị thế giới sau thời kỳ Chiến tranh Lạnh đang nhường chỗ cho những quan tâm về các chính sách liên quan đến kinh tế, phúc lợi xã hội và bình đẳng giới tính và chủng tộc trong xã hội Mỹ.
Điều này cho thấy, giới trẻ người Mỹ gốc Việt có những quan tâm khác với thế hệ cha anh của họ, và điều này sẽ ảnh hưởng đến lá phiếu của họ trong mùa bầu cử này.
Marilyn cũng cho biết: “Đã gởi thông tin về phong trào ‘Back Lives Matter’ cho ba mẹ cô hiểu để thông cảm, chia sẻ với người da đen và những bất công đang tồn tại với họ”.
Theo Marilyn, vẫn đang có sự kỳ thị không chỉ với người gốc Phi mà cả với các sắc dân khác. Nhưng người gốc Phi chịu nhiều hơn. Phản đối những tư tưởng kỳ thị có cơ hội bộc phát cũng chính là bảo vệ những người nhập cư như mình. Bởi, với nhiều người Mỹ vẫn có tư tưởng, người da trắng ở đẳng cấp khác hơn các sắc dân còn lại.
Khác với ba mẹ, Marilyn sẽ bầu cho Joe Biden. Dù ông không phải người mang lại sức thuyết phục hoàn toàn. Nhưng với cô, nếu không bầu cho Biden mà bầu cho ứng viên khác chỉ có lợi cho Trump.
Kenny biết anh hoàn toàn khác với ba mẹ trong suy nghĩ về Tổng thống thứ 45 của Mỹ. Donald Trump lạm dụng quyền hạn trong việc đối phó với phong trào “Black Lives Matter”. Trump chọn cách đàn áp thay vì lắng nghe, giải quyết. Do ông ấy cũng là người phân biệt chủng tộc có hệ thống và gây chia rẽ.
Ông Trump cũng không làm cho nền kinh tế Mỹ tốt hơn thời Barack Obama như lời ông đã nói. “Nền kinh tế này trong nửa năm nay thì thật tồi tệ”. Tuy nhiên, anh cũng không có đủ ấn tượng để bỏ phiếu cho Joe Biden. Thay vào đó anh sẽ bầu cho Jo Jorgensen, một ứng viên tổng thống của đảng Tự Do.
Kenny đã có một chút kinh nghiệm về chính trị. Hai năm trước anh đã cộng tác cùng đội ngũ vận động cử tri bỏ phiếu cho bà Kim Schrier, hiện đang dân biểu của Hạ Viện.
Khác với số đông thế hệ đầu gắn bó với các ứng viên thuộc Đảng Cộng hòa, nhiều người trẻ gốc Việt được sinh ra tại Mỹ lại có xu hướng chọn Đảng Dân chủ. Điều này không gây ngạc nhiên vì tỷ lệ ủng hộ Đảng Cộng hoà giữa trong cộng đồng người Việt ở Mỹ đang thay đổi.
Nếu như năm 2008, 67% lá phiếu người Việt ủng hộ cho thượng nghị sĩ John McCain, chỉ có hơn 54% bầu cho Mitt Romney trong kỳ bầu cử 2012. Trong kỳ bầu cử năm 2016, chỉ còn 30% người Việt ủng hộ ông Donald Trump.
Nhiều người bỏ phiếu cho ông Trump vì không ưa đối thủ của ông là bà Hilary Clinton, chứ không phải bởi vì Đảng Cộng hoà. Thực tế cho thấy cả hai quận hạt là thành trì của người Việt theo Đảng Cộng hoà là Orange County, California và Harris County, Texas đã chuyển sang màu xanh vào năm 2016.
V.N.A.
Bài thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh hiện sống tại Tacoma, tiểu bang Washington.
Nguồn: BBC tiếng Việt