Nguyễn Đình Cống
GS Đặng Hùng Võ là một trí thức đáng kính phục. Ông có trí tuệ, giỏi nghiên cứu. Nhiều ý kiến của ông về xã hội và chính trị được đông đảo quan tâm và đánh giá cao. Tuy vậy, bài viết “CHỌN NHỮNG NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU” của ông làm tôi phải suy nghĩ và thấy cần trao đổi vài điều (bài đăng trên VnExpress và Viet-Studies ngày 4/6/2020).
GS Võ rất đúng khi kết luận: ”Đánh giá con người theo định lượng là cách khoa học và hiệu quả nhất để có cán bộ đủ năng lực điều khiển nhà nước tại mọi vị trí. Việt Nam sẽ trở nên thịnh vượng nếu không thất bại trong khâu chọn cán bộ”.
Ngoài ra ở phần thân bài ông viết: “Thành hay bại là ở việc lựa chọn cán bộ đúng hay sai. …. lựa chọn cán bộ là chìa khóa quan trọng nhất”. Rồi ông dẫn ra “Đường lối chung về công tác cán bộ đã có. Để thực hiện, chỉ cần cụ thể hóa thành các tiêu chí định lượng để tạo nên bộ lọc cán bộ”, và ông cho rằng:“Trung ương có thể khảo sát tín nhiệm những vị trí lãnh đạo cần thiết theo ý kiến của đại biểu Quốc hội, của một số tổ chức xã hội, một số chuyên gia và người dân”.
Tôi tán thành với ông trong đoạn về sự quan trọng của cán bộ (điều này nhiều người thấy rõ, không cần gì có trí tuệ cao) và phản bác ông trong đoạn về cách làm.
Ông viết: VN sẽ trở nên thịnh vượng nếu không thất bại trong khâu chọn cán bộ”. Ông dùng một từ “nếu” trong khí rõ ràng là không thể có điều kiện giả định đó. Còn tôi sẽ viết rằng: Trong tương lai gần VN sẽ thất bại trong khâu chọn cán bộ theo đúng đường lối của ĐCS.
GS Võ dẫn ra rằng “Đường lối chung về công tác cán bộ đã có”. Tôi cho rằng đường lối ấy tuy có nêu ra vài tiêu chuẩn, vài cách làm nghe vui lỗ tai, nhưng lại chứa đựng một số điều phản dân chủ, phản khoa học, phản tiến bộ. Cứ theo đường lối ấy thì chỉ chọn lựa được chủ yếu là những kẻ cơ hội có nhiều mưu ma chước quỷ mà kém trí tuệ. Những người có thực tài đã bị loại ngay từ vòng đầu. Tôi không hiểu, người thông minh như Đặng tiên sinh có thấy được tính chất tam phản trong đường lối cán bộ của ĐCSVN không, hay là ông có thấy rõ nhưng tạm lờ đi?
GS Võ quá tin tưởng vào Trung ương và Quốc hội mà cho rằng: “Trung ương có thể khảo sát tín nhiệm những vị trí lãnh đạo cần thiết theo ý kiến của đại biểu Quốc hội”. Theo tôi cả hai tổ chức này đều không đáng tin cậy. Trong số các UVBCH TƯ, các ĐBQH có thể có vài chục người có trí tuệ, trung thực, nhưng họ thiếu chỗ dựa để phát huy trí tuệ và lòng dũng cảm. Một vài tiếng nói của họ tuy có giá trị, nhưng rồi bị lạc lõng, bị vô hiệu hóa nhanh chóng.
Vậy “Để có cán bộ đủ năng lực điều khiển nhà nước tại mọi vị trí” thì lãnh đạo chóp bu của ĐCSVN cần làm gì. Trước hết cần nhận thức rằng vai trò lãnh đạo cách mạng lật đổ đã xong, bây giờ cần xây dựng một đảng chính trị cầm quyền. Phải thay đổi đường lối cán bộ, loại bỏ những điều phản dân chủ, phản tiến bộ, phản khoa học. Trong bầu chọn cán bộ, đặc biệt là những người đứng đầu cần nêu cao việc tranh cử công khai. Không có tranh cử công khai thì rất khó chọn được người có thực tài, Những tiêu chuẩn nêu ra dù có hay ho đến đâu cũng chỉ là phù phiếm. Không có cách gì lượng hóa được những tiêu chẩn định tính. Hình như tại mọi nước dân chủ và phát triển trên khắp thế giới không có nước nào đề ra tiếu chuẩn về tài và đức khi bầu Nguyên thủ quốc gia. Tài đức của mỗi ứng viên sẽ được cử tri đánh giá thông qua tranh cử.
GS Đặng Hùng Võ băn khoăn: “Trước thềm Đại hội Đảng XIII, công tác nhân sự Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa mới cũng như phương hướng bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ tới đang được tiến hành. Tổng bí thư, Chủ tịch nước đã bày tỏ trăn trở về công tác cán bộ”.
Đúng là ông Tổng chủ rất trăn trở về công tác cán bộ, nhưng ông đã phạm một sai lầm rất lớn mà những người thân cận không có ai chỉ ra cho ông thấy. Hình như bị bao vây bởi tầng tầng lớp lớp những kẻ nịnh hót, những kẻ thiếu trung thực nên ông không hề biết những điều phản biện về phản dân chủ, phản tiến bộ, phản khoa học trong công tác cán bộ do ông nghĩ ra. Ông quá cố chấp, quá bảo thủ, không hề muốn nghe ý kiến phản biện. Những người thân cận chỉ tâng bốc ông, nói những điều ông thích nghe. Mà ông đang làm trưởng ban lo về công tác nhân sự. Thế thì ĐH 13 của ĐCSVN không cách gì tìm được người thật sự tinh hoa để lãnh đạo đất nước.
Mong ước của GS Võ và nhiều người về việc ĐCSVN chọn được người thực sự có tài năng sẽ sớm tan thành mây khói.
N.Đ.C.
Tác giả gửi BVN