Vũ Ngọc Yên
Trong cuộc bầu cử nghị viên cho hội đồng các quận của thành phố Hồng Kông, phe Dân chủ đã đại thắng. Báo “South China Morning Post” loan tin cuộc bầu cử kết thúc hôm Chủ Nhật, 22/11/2019 với một tỷ lệ tham gia bầu kỷ lục khoàng 71,2%. Hơn 2,94 triệu công dân trên tổng số 4,1 triệu cử tri đã bỏ phiếu. Phe Dân chủ đã nhận được 388 trong số 452 ghế trong các hội đồng quận. Cuộc bầu lần này được giới truyền thông quan tâm và đánh giá là một cuộc trưng cầu dân ý về những biến cố xảy ra trong các tháng qua.
Vì sự tham gia bầu cử kỷ lục, việc kiểm phiếu đã kéo dài lâu hơn so với cuộc bầu cử vào năm 2015 chỉ đạt 47,01%. Nhưng đến nửa đêm Chủ Nhật 22/11, các kết quả đầu tiên công bố đã được cử tri hỗ trợ phe Dân chủ ở nhiều quận chào mừng hoan hô.
Quyền lực của hội đồng quận còn giới hạn
Trong cuộc bầu cử 2015 phe trung thành Bắc kinh đã chiếm ¾ tổng số nghị viên và kiểm soát hầu hết 18 hội đồng các quận. Nhưng cuộc bầu cử 2019 đã mang thắng lợi cho phe đối kháng dân chủ. Phe này bây giờ kiểm soát ít nhất 12 trong số 18 hội đồng quận. Phe thân Bắc Kinh thất bại và đã quy trách nhiệm cho Đặc khu trưởng Carrie Lam.
Theo Hiến pháp Hồng Kông, các cuộc bầu cử hội đồng quận chỉ mang ý nghĩa biểu tượng. Quyền lực chính trị của nghị viên rất giới hạn. Hội đồng quận không có quyền ban hành luật và có ít ảnh hưởng vào cuộc bầu Đặc khu trưởng. Hội đồng quận chỉ có chức năng tư vấn chính quyền thành phố và đề xuất đề nghị các biện pháp cải thiện lãnh vực dân sinh ở các quận. Đặc ủy trường sẽ được một ủy ban bầu cử gồm 1200 thành viên bầu cho nhiệm kỳ 5 năm. Ủy ban này đến nay chỉ bầu ứng viên đã được Bắc Kinh chấp thuận trước.
Nghị viên dân chủ đòi cải cách
Dù biết rõ những hạn chế thẩm quyền của các Hội đồng quận, phe Dân chủ vẫn quyết tâm đẩy mạnh cuộc đấu tranh tự do, tự chủ cho Hồng Kông. Ứng viên dân chủ Kelvin Lam thắng cử tuyên bố cuộc bầu cử là tín hiệu rõ ràng đối với chính quyền Hồng Kông và lãnh đạo Bắc Kinh. “Nhân dân đã biểu lộ bất bình về những hành vi của chính quyền bù nhìn và bạo lực đàn áp của cảnh sát qua các cuộc phản kháng trong năm tháng qua. Nhân dân Hồng Kông sẽ sử dụng kết quả bầu cử là áp lực nhằm đạt nhiều dân chủ trong tương lai”.
Luật sư dân chủ Albert Ho đã nhắc lại yêu sách phải nhanh chóng thành lập lập ủy ban điều tra bạo lực cảnh sát. Ramon, ứng viên dân chủ tái đắc cử đòi xúc tiến ngay các cải cách chính trị.
Tất cả nhửng yêu cầu chính đáng của phe phản kháng dân chủ đến nay đã bị chính quyền Trung Cộng bác bỏ. Sở dĩ Bắc kinh chấp nhận bầu cử vì hy vọng dân chúng mệt mỏi qua các cuộc biểu tình phản kháng sẽ ít tham dự bầu cử và phe bù nhìn Hồng Kông nhờ đó sẽ duy trì đa số trong các hội đồng quận. Nhưng cuộc bầu cử đã diễn ra với tỷ lệ tham dự bầu cử kỷ lục và phe phản kháng dân chủ đại thắng.
Chiến thắng dân chủ cổ vũ cho phong trào tự trị
Nhân dân Hồng Kông đã xuống đường chống đối sự lệ thuộc Trung Cộng của chính quyền thành phố và các hành động trấn áp của cảnh sát. Hơn 7 triệu người dân Hồng Kông rất lo sợ các quyền tự do đang được thừa hưởng kể từ khi Anh chuyển giao Hồng Kông cho Trung Cộng sẽ bị giới hạn. Sự tham gia bầu cử kỷ lục và lòng nhiệt thành hỗ trợ các ứng viên Dân chủ đã nói lên ý nguyện nhân dân Hồng Kông muốn dân chủ và cải cách chính trị.
Trong thời gian qua dư luận quốc tế theo dõi những diễn biến hiện tại ở Hồng Kông với sự quan ngại lớn. Chính quyền nhiều nước trong Liên minh Âu châu và Mỹ đã lên tiếng cảnh cáo Trung Cộng và chính quyền bù nhìn Hồng Kông phải tôn trọng nhân quyền, dân quyền và quyền tự chủ của nhân dân Hồng Kông theo tinh thần Tuyên bố chung Trung-Anh năm 1984 về Hồng Kông. Thế giới rất phấn khởi về kết quả bầu cử hội đồng các quận và nhận xét sự chiến thắng của phe Dân chủ không chỉ hỗ trợ cho nhân dân Hồng Kông trên đường xây dựng một Hồng Kông thật sự dân chủ và tự chủ mà còn cổ vũ cho các phong trào tự chủ ở Tây Tạng, Tân Cương, Ma Cao và Đài Loan.
V.N.Y.
Tác giả gửi BVN