Nguyễn Hiền lược dịch
Lời người dịch:
Sau một thời gian thờ ơ trước chiến lược tuyên truyền vận của Bắc Kinh về đường chín đoạn (còn gọi là đường lưỡi bò, đường chữ U) đến mức các bản đồ phục vụ cho mưu đồ giành hết chủ quyền Biển Đông còn xuất hiện trong các cơ quan và văn phòng nhà nước tại Việt Nam, gần đây, Hà Nội đã có những chỉ đạo siết sao liên quan đến rà soát và ngăn cấm sự xâm nhập của đường chín đoạn này. Điều này diễn ra khi mà cuộc chiến chống lại yêu sách chủ quyền của Trung Quốc sau một thời gian nhân nhượng không đạt được kết quả tốt mà ngược lại càng khiến cho nỗ lực ‘cắm chốt’ của Trung Quốc tại vùng Biển Đông tiếp tục diễn ra trắng trợn. Thậm chí, Bắc Kinh còn công khai khảo sát địa chất trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam kéo dài 3 tháng liền, trong khi COC – văn bản pháp lý điều chỉnh các tranh chấp Biển Đông đang được Bắc Kinh thúc đẩy ký kết nhanh chóng trên cơ sở có lợi cho hợp thức hóa các hành vi trái phép nhằm phục vụ yêu sách chín đoạn của nước này. Hà Nội mở cuộc tấn công ‘yêu sách sai trái’ của Bắc Kinh được đánh giá là muộn, tuy nhiên nhìn hướng tích cực thì ‘muộn còn hơn không’ theo quan điểm của rất nhiều Facebooker.
Việt Nam tiếp tục đấu tranh với các ‘yêu sách chủ quyền’ của Trung Quốc trên áo phông, bộ phim, điện thoại, xe hơi…
Hà Nội có kế hoạch kiểm tra các ứng dụng điều hướng được cài đặt sẵn trên điện thoại thông minh Trung Quốc như Huawei và Xiaomi để đảm bảo các bản đồ được sử dụng bởi các ứng dụng điều hướng không bao gồm đường chín đoạn gây tranh cãi. Báo Bloom Bloomberg đưa tin gần đây, trích dẫn tờ Tuổi Trẻ, kể từ tháng 10/2019, Việt Nam cũng đã cấm các mẫu xe hơi Trung Quốc được bán kèm theo các ứng dụng điều hướng hiển thị đường hoạt họa đó, đường mà Trung Quốc sử dụng để đưa ra yêu sách đối với các vùng biển lớn và tài nguyên tại Biển Đông.
Tại một cuộc họp báo của chính phủ tuần trước, các quan chức Hà Nội cho biết đã ra chỉ thị đối với các doanh nghiệp và trường đại học khi đường chín đoạn được tìm thấy trong một giáo trình nhập khẩu phục vụ trong giảng dạy tiếng Trung. Việt Nam cũng sẽ tăng cường kiểm tra để đảm bảo các sản phẩm có chứa bản đồ không được đưa vào Việt Nam, theo Hải quan Việt.
Thứ trưởng Bộ Thương mại cho biết các cơ quan Hải quan đã được lệnh kiểm tra chặt chẽ các bản đồ và phần mềm trong ô tô nhập khẩu. Nhà sản xuất ô tô Trung Quốc Hanteng Autos với 7 mẫu xe hơi của họ gần đây bị Việt Nam phát hiện sử dụng bản đồ có đường chín đoạn.
Đường chín đoạn, còn được gọi là lưỡi bò bò ở Trung Quốc vì hình dạng của nó, lần đầu tiên xuất hiện trên bản đồ chính thức của Trung Quốc vào những năm 1940 và được chế độ Trung Quốc hiện tại thông qua. Năm 2016, một tòa án quốc tế ra phán quyết, coi đường chín đoạn về cơ bản là bất hợp pháp. Bất chấp phán quyết, Bắc Kinh vẫn tìm cách duy trì đường ‘chủ quyền lãnh thổ’ này, vốn bao vây cả vùng chủ quyền mà Đài Loan, Philippines, Việt Nam và Malaysia tuyên bố.
Vào tháng trước, Việt Nam cũng đã cấm chiếu bộ phim hoạt hình Dreamworks Abominable vì đường chín đoạn. Trong khi Thành Long, ngôi sao điện ảnh nổi tiếng Hồng Kông, đã phải hủy một sự kiện từ thiện tại Việt Nam vào tuần trước, khi hàng ngàn người dùng Việt Nam tức giận và cáo buộc ông ta ủng hộ các yêu sách của Trung Quốc mặc dù ông chưa bao giờ lên tiếng ủng hộ đường này một cách rõ ràng.
Một số doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam đã bắt đầu thiết lập sàng lọc đường chín đoạn. Một nhà phân phối ô tô Việt Nam, chuyên bán ô tô Trung Quốc bao gồm Haima, Geely, Zotye và Baic cho biết tháng trước họ sẽ bắt đầu xóa bản đồ điều hướng mặc định trên những chiếc xe bao gồm đường chín đoạn.
Việc rà soát lần này khiến các công ty Trung Quốc rơi vào một tình huống khó khăn, khi họ cố gắng để làm hài lòng người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Hiện tại, các công ty đang xử lý tình huống này bằng cách sử dụng các dịch vụ khác nhau ở Trung Quốc và nước ngoài. Trong trường hợp của Huawei, các ứng dụng điều hướng mà điện thoại của họ đi kèm ở Trung Quốc là từ công cụ tìm kiếm khổng lồ Yahoo hoặc nhà cung cấp dịch vụ điều hướng trong bản đồ của các nhà cung cấp Trung Quốc (vốn bao gồm đường chín đoạn).
Trong khi đó, tại Việt Nam, hai công ty sử dụng bản đồ Google sẽ không chứa đường chín đoạn, theo đại diện Xiaomi và Huawei. Cả hai thương hiệu này đều xuất hiện nhiều tại thị trường điện thoại thông minh Việt Nam, mặc dù một nhà sản xuất điện thoại thông minh khác của Trung Quốc, Oppo, là thương hiệu lớn thứ hai sau Samsung.
Có các hoạt động khác nhau ở Trung Quốc và ở nước ngoài, không có nghĩa là các công ty Trung Quốc an toàn trước chính quyền Bắc Kinh. Vào tháng 8, Huawei đã bị tẩy chay vì liệt kê “Đài Bắc, Đài Loan”, trong trình lựa chọn ngôn ngữ. Bắc Kinh, luôn coi Đài Loan là một tỉnh của Trung Quốc. Sau khi người dùng internet Trung Quốc chủ trương tẩy chay Huawei, công ty đã nhanh chóng sửa đổi thành Đài Bắc để thể hiện nó là một phần của Trung Quốc cho người dùng đại lục.
Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết đường chín đoạn sẽ không bao giờ được phép xuất hiện trên bản đồ lãnh thổ Việt Nam, báo cáo của Hua Daily News. Ông nói rằng chính phủ Việt Nam sẽ nghiên cứu thêm về vấn đề này và báo cáo về những phát hiện gần đây đến người đứng đầu chính phủ – ông Nguyễn Xuân Phúc.
N.H.
Nguồn https://qz.com/1746061/vietnams-war-on-chinas-south-china-sea-map-has-turned-to-maps/