RFA 2019-07-31
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN chụp hình chung tại Bangkok, Thái Lan hôm 31/7/2019. AFP
Tuyên bố chung của Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN công bố hôm 31/7 bày tỏ quan ngại về vấn đề Biển Đông tuy nhiên tránh không đề cập đến Trung Quốc.
Trong tuyên bố mới, các Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN cho biết vấn đề Biển Đông đã được thảo luận tại hội nghị và một số Bộ Trưởng đã bày tỏ quan ngại về việc xây lấp và các hành động nghiêm trọng trong khu vực làm xói mòn lòng tin.
“Chúng tôi tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường tin tưởng lẫn nhau, kiềm chế trong các hành động nhằm tránh làm phức tạp thêm tình hình, và theo đuổi giải pháp hòa bình cho các tranh chấp tuân thủ luật quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982”, tuyên bố viết.
Tuyên bố ASEAN cũng nhấn mạnh việc không quân sự hóa khu vực Biển Đông và yêu cầu các nước đòi chủ quyền ở Biển Đông phải kiềm chế hành động theo Tuyên bố chung về ứng xử ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc (DOC).
Trong tuyên bố lần này, ASEAN đã phải dùng đến tự “các sự việc nghiêm trọng” vốn không được đề cập đến trong các tuyên bố trước đây, cho thấy tình hình trong khu vực đang hết sức căng thẳng.
Trước đó, một bản thảo của tuyên bố có dòng chữ “quan ngại sâu sắc” nhưng cuối cùng tuyên bố chính thức không có sâu sắc mà chỉ có quan ngại.
Trong hội nghị giữa ASEAN và Trung Quốc diễn ra tuần này tại Bangkok, Thái Lan, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã phát biểu rằng tình hình ở Biển Đông đang có những tiến triển, và mặc dù có đôi lúc xảy ra những va chạm nhưng vẫn có sự đồng thuận cao giữa Trung Quốc và ASEAN.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN diễn ra vào giữa lúc Trung Quốc và Việt Nam đang có những đối đầu ở khu vực đặc quyền kinh tế của Việt Nam suốt hơn 1 tháng qua.
Từ khoảng giữa tháng 6, Trung Quốc đã điều nhiều tàu hải cảnh vào vùng biển Việt Nam, quấy nhiễu các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 19 và 25/7 đã chính thức lên tiếng yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.