Nguyễn Khắc Mai
Ông quê ở Truồi, huyên Phú Lộc, Thừa Thiên, Tôi người huyện Hương Trà cùng tỉnh, thành đồng hương của nhau. Hơn nữa ở Truồi, tôi có người anh rể, lấy người chị con Bác ruột của tôi. Trong nhà tôi, mọi người gọi anh ấy là anh Khóa Truồi (khóa sinh).
Người đồng hương của tôi có số phận rất kỳ lạ, tôi nghĩ là kỳ quặc. Ông học đến tiểu học, rồi đi làm “Cọp rằng” (caporal) cho một đồn điền cao su. Nhờ đó, ông biết cai quản, chỉ huy. Sau ngày 23-9, khi “Mùa thu rồi, ngày 23, ta ra đi theo tiếng sơn hà xao xuyến”, ông đưa cả đội công nhân của mình theo kháng chiến, ông đánh giặc, lập công rồi được cử làm tỉnh đội trưởng, mà ai cũng nghĩ là tỉnh đội trưởng nhất định phải là đảng viên. Mặc nhiên ông vào cấp ủy làm Tư lệnh Khu IX (Trần Bạch Đằng kể cho tôi), chưa bao giờ được kết nạp đảng. Nhưng TBT Đỗ 10 đã ký quyết định đặc cách hợp thức hóa tư cách đảng viên của ông. Tôi cũng có một người bạn, hồi kháng chiến hoạt động rất hăng hái, kể cả khi ở tù, anh được coi như đảng viên. Đi dạy, rồi về ĐHSP, anh được bầu vào đảng ủy. Sau anh bị xóa tên, anh không hưởng được ân huệ như ông 10 đối với 6 Nam (bí danh của ông Anh). Đó là điều kỳ thứ nhất, không cần kết nạp vẫn vào Bộ Chính trị.
Điều kỳ thứ hai mà tôi được biết, ông rất hăng hái đánh đuổi Pôn Pốt ở Cam Pu Chia, mà đó là sự chống Tàu rất tích cực! Vì Khơ-me đỏ chính là con nuôi của Tàu cộng. Chống Tàu hăng hái ông được thăng vượt cấp lên Trung tướng, rồi Đại tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Nhưng điều kỳ thứ 3, mới thật kỳ quặc. Khi ông ta trở cờ, quay lại thân Tàu cộng, làm kẻ liên lạc giữa Nguyễn văn Linh với Đại sứ Tàu, dàn xếp để có cuộc “quy hàng Bắc thuộc Thành Đô”, ông được thăng chức, làm Chủ tịch nhà nước.
Không ly kỳ sao được. Cứ mỗi lần ông bẻ quặt, thì leo lên một bậc thang danh vọng mới. Chống Tàu, được thăng tướng. O bế Tàu, đi đêm với Tàu, đẩy Đảng Cộng sản và nhà nước VN vào vòng nô dịch của Tàu, ông leo cao ngất ngưởng. Nói ngất ngưỡng là nói ngôi vị của ông. Chứ về nhân phẩm, ông làm sao sánh được cái “ngất ngưỡng” của cụ Nguyễn công Trứ!
Tôi viêt vài lời ai điếu, tiễn người đồng hương của tôi về cửu tuyền.
N.K.M.
Tác giả gửi BVN