(TuanVietnam) – Đại tướng Võ Nguyên Giáp vừa gửi thư đến Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, đề nghị “cho dừng triển khai các dự án khai thác bô-xít ở Tây Nguyên và báo cáo Bộ chính trị chỉ đạo tiến hành các nghiên cứu vĩ mô cần thiết làm căn cứ cho mọi quyết định”.
Để đảm bảo thông tin đa chiều, Tuần Việt Nam giới thiệu toàn văn bức thư này để độc giả tham khảo.
Kính gửi: Đồng chí Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng Chính phủ
Thời gian vừa qua báo chí đăng nhiều bài và ý kiến của các nhà khoa học và hoạt động xã hội cảnh báo nguy cơ nghiêm trọng đối với môi trường tự nhiên và xã hội của các dự án khai thác bô-xít trên Tây Nguyên.
Đầu tháng 11-2008 một số nhà khoa học và quản lý có tên tuổi đã gửi kiến nghị đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước đề nghị cho dừng các dự án này để nghiên cứu, xem xét lại, cân nhắc lợi hại một cách toàn diện.
Tuy nhiên, các dự án này vẫn đang được triển khai, trong tháng 12-2008 đã có hàng trăm công nhân Trung Quốc đầu tiên có mặt trên công trường (dự kiến cao điểm sẽ lên tới vài nghìn tại một dự án).
Cần nhắc lại rằng, đầu những năm 1980 Chính phủ đã đưa chương trình khảo sát khai thác bô-xít trên Tây Nguyên vào chương trình hợp tác đa biên với khối COMECON. Tôi được phân công trực tiếp theo dõi chỉ đạo chương trình này. Sau khảo sát đánh giá hiệu quả tổng hợp của các chuyên gia Liên Xô, khối COMECON đã khuyến nghị Chính phủ ta không nên khai thác bô-xít trên Tây Nguyên do những nguy cơ gây tác hại sinh thái lâu dài rất nghiêm trọng, không thể khắc phục được đối với dân cư chẳng những tại chỗ mà còn cả dân cư và vùng đồng bằng Nam Trung Bộ. Chính phủ khi đó đã quyết định không khai thác bô-xít mà gìn giữ thảm rừng và phát triển cây công nghiệp (cao su, cà phê, chè…) trên Tây Nguyên.
Ý kiến phản biện của các nhà khoa học nước ta vừa qua phân tích trên nhiều phương diện, trong các điều kiện kinh tế kỹ thuật hiện nay cũng đi tới kết luận như các nhà khoa học Liên Xô cách đây 20 năm. Với những cảnh báo nghiêm trọng như vậy, chúng ta cần xem xét các dự án này một cách khách quan – cần đánh giá lại quy hoạch khai thác bô-xít trên Tây Nguyên đến 2025.
Về quy mô, quy hoạch khai thác bô-xít Tây Nguyên từ nay đến 2025 là một kế hoạch lớn, giá trị ước tới gần 20 tỷ đô-la Mỹ, sẽ tác động sâu sắc nhiều mặt còn hơn cả các công trình kinh tế lớn đã có ở nước ta.
Vì vậy nên mời thêm các tư vấn chuyên ngành quốc tế có nhiều kinh nghiệm phối hợp với các nhà khoa học và nhà quản lý của nước ta cùng thẩm định cho khách quan, sau đó báo cáo Bộ Chính trị và Quốc hội xem xét, cân nhắc kỹ càng, không thể chỉ đưa vào đề xuất của các Bộ hay tập đoàn kinh tế.
Vừa qua đồng chí Thủ tướng đã quyết định bác dự án nhà máy thép lớn của Hàn Quốc tại vịnh Vân Phong, khẳng định quyết tâm của Chính phủ phát triển kinh tế bền vững, được đông đảo nhân dân và các nhà khoa học đồng tình, ủng hộ.
Việc xác định một chiến lược phát triển Tây Nguyên bền vững là vấn đề rất hệ trọng đối với cả nước về kinh tế, văn hóa và an ninh quốc phòng. Tôi đề nghị Thủ tướng cho dừng triển khai các dự án khai thác bô-xít ở Tây Nguyên và báo cáo Bộ chính trị chỉ đạo tiến hành các nghiên cứu vĩ mô cần thiết làm căn cứ cho mọi quyết định.
Chúc đồng chí mạnh khỏe,
Võ Nguyên Giáp
http://tuanvietnam.net/vn/thongtindachieu/5875/index.aspx
Đại tướng Võ Nguyên Giáp góp ý về dự án bô xít Tây Nguyên
Đại tá Nguyễn Huyên, trợ lý đại tướng Võ Nguyên Giáp xác nhận với SGTT rằng, đại tướng đã có thư gởi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng để góp ý về việc thực hiện dự án bô xít tại Tây Nguyên.
Trong thư, đại tướng nhắc lại: đầu những năm 80, Chính phủ lúc đó đã đưa chương trình khảo sát bô xít trên Tây Nguyên vào chương trình hợp tác đa biên với khối Comecon (hội đồng tương trợ kinh tế của các nước theo phe xã hội chủ nghĩa – PV). “Tôi được phân công theo dõi, chỉ đạo trực tiếp chương trình này”, đại tướng viết. Sau khi khảo sát đánh giá hiệu quả của các chuyên gia Liên Xô, khối Comecon đã khuyến nghị Chính phủ Việt Nam không nên khai thác bô xít trên Tây Nguyên do tác hại sinh thái lâu dài rất nghiêm trọng, không thể khắc phục được đối với dân cư tại chỗ, và cả dân cư vùng Nam Trung bộ. Chính phủ khi đó đã quyết định không khai thác bô xít, mà gìn giữ thảm rừng và phát triển cây công nghiệp trên Tây Nguyên.
Đại tướng cho biết, thời gian qua báo chí đăng nhiều bài và ý kiến các nhà khoa học phản biện, phân tích trên nhiều phương diện trong điều kiện kinh tế kỹ thuật hiện nay, cũng đi tới kết luận như các nhà khoa học
Liên Xô cách đây 20 năm. Với những cảnh báo như vậy, đại tướng cho rằng “chúng ta cần xem xét các dự án này một cách khách quan – cần đánh giá lại quy hoạch khai thác bô xít trên Tây Nguyên đến năm 2025”.
Đại tướng cũng đề nghị Thủ tướng cho dừng các dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên, báo cáo bộ Chính trị chỉ đạo tiến hành các nghiên cứu vĩ mô cần thiết để làm căn cứ cho mọi quyết định.
Duy Thông