Không còn gì để nói
Thái Bá Tân
Không thể nào tin nổi.
Các bác hãy nhìn đây.
Nhìn và đọc cho kỹ
Tấm bằng khen lạ này.
Bằng khen Sài Gòn nhé.
Chủ tịch Lê Hoàng Quân
Ký tặng người nào đấy,
Cũng được gọi là “dân”.
Vì thành tích chống Mỹ?
Thi đua và lập công?
Vì dũng cảm bắt cướp,
Hay cứu giúp cộng đồng?
Không! Vì đã “xuất sắc”
Trấn áp người biểu tình
Chống dàn khoan Trung Quốc
Xâm phạm lãnh hải mình!
Các bác đọc rồi chứ?
Kẻo lại mắng oan tôi.
Đúng, Thời Đại Đồ Đểu
Và Phản Động lên ngôi.
Công khai và minh bạch.
Thế là rõ, ô-kê.
Chính quyền và dân chúng
Đã trở thành hai phe.
Không còn gì để nói.
Không còn gì để bình.
“Thời đại ta đang sống
Là tột đỉnh quang vinh!”
T.B.T.
Nguồn: FB La Khắc Hòa
Nhà hát Thủ Thiêm: Mộ táng nhân
tâm
Trân Văn
Sao đến nông nỗi này?
Gã bần thần nhói sâu lồng ngực ở cái tuổi lẽ ra phải tránh xa nỗi buồn tủi và nước mắt.
Sao lại đến nông nỗi này? Những người thực ra cũng lương thiện và biết giá trị của cái đẹp đang nặng lời bới móc nhau, chửi nhau vì chuyện xây một nhà hát có thể sẽ là thánh đường của cái đẹp.
Gã không ba phải. Gã vốn ghét kẻ lươn lẹo uốn lưỡi làm vừa lòng cơn phấn khích dù rất có lý của số đông. Nhưng gã cũng không thể đồng lòng cả những người gã trân trọng về tài năng và nhân cách khi ghét thì chửi bới thậm tệ phủ nhận tất cả giá trị của ai đó mà họ nói lên ý kiến của minh về một sự kiện nào đó, ở góc độ của họ, họ cho là đúng.
Dân tộc này bị tàn phá bởi muôn thứ ngu muội chưa đủ ư mà chính chúng ta những người không quá tốt nhưng không đến nỗi xấu, không quá tài năng nhưng không đến nỗi tầm thường và cùng chung một tình yêu dân tộc không đến nỗi cuồng nhiệt nhưng sẵn sàng cầm súng ra đi khi bờ cõi bị lâm nguy, tiếp tục nhục mạ nhau chỉ vì bất đồng một quan điểm nào đó có sự nhạy cảm khốn khổ của phận người.
Thủ Thiêm!
Cái vùng đất bên sông SG khi Nguyễn Hữu Cảnh khai phá, khi Huỳnh Văn Nghệ hào sảng câu thơ: ”Từ thuở mang gươm đi mở nước – ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long” đã thành một vết cứa dân tộc.
Thăng Long – biểu tượng dân Việt con cháu Lạc Hồng khát vọng hội tụ, thống nhất, tự cường, hùng cường.
Và, Thủ Thiêm đâu ngờ lúc này khi nhắc đến lại là vùng đất của nước mắt, phân ly, rời rã đức tin. Mà lẽ ra vùng đất tươi đẹp ấy phải là nơi vang lên bản giao hưởng vĩ đại của Đất Phương Nam hào sảng Tình Người Đại Việt dựng nước, mở nước ngàn ngàn lần Thương nước – Nước ơi!
Sao đến nông nỗi này?
Nhưng trên tất cả, việc xây hay không xây nhà hát Thủ Thiêm đã cho tất cả chúng ta một bài học rất lớn:
Hãy đừng đùa với sự căm giận của người dân?
Hãy đừng đùa với ngọn lửa âm ỉ vì quá sức chịu đựng sự bị tước đoạt giá trị cuộc sống của người dân?
Hãy đừng giỡn mặt khi niềm tin đã vấy đáy bùn?
Bất cứ ai dù từng là anh hùng, tài năng tên tuổi, chính khách uy quyền nhất cũng có thể bị tơi bời ném đá khi chỉ chút vô tình hoặc vô cảm đụng đến cơn phẫn nộ của nhân dân.
Khu đất ở Thủ Thiêm dự kiến dành cho việc xây nhà hát 1.500 tỷ đồng.
Dư luận lại bị khuấy động. Lần này là vì quyết định của 105 đại biểu Hội đồng nhân dân TP.HCM khóa chín: Tại một phiên họp bất thường diễn ra vào sáng 8 tháng 10, họ nhất trí chi 1.508 tỉ đồng để xây “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm.
***
Theo Tờ trình mà chính quyền TP.HCM trình cho Hội đồng nhân dân TP.HCM khóa chín, thành phố này hiện có ba Nhà hát nhưng cả ba (Nhà hát Lớn – 406 ghế, Nhà hát Hòa Bình – 2.500 ghế, Nhà hát Bến Thành – 1041 ghế) đều đã xây từ lâu, quy mô nhỏ, không đủ để tổ chức những chương trình tầm cỡ, chưa kể còn xuống cấp trầm trọng. Cũng vì vậy, cần phải xây “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” với hai khán phòng: Lớn (1.200 ghế), Nhỏ (500 ghế), sảnh có thể dùng làm sân khấu ngoài trời để biểu diễn các chương trình nghệ thuật phục vụ công chúng. Cũng theo Tờ trình vừa kể, chi phí xây dựng “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” là tiền bán đấu giá khu đất số 23 Lê Duẩn, quận 1 – nơi từng là trụ sở Công ty Xổ số kiến thiết TP.HCM – nên không ngại thiếu.
Chuyện Hội đồng nhân dân TP.HCM thông qua Nghị quyết về “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm đã làm hàng chục triệu người phẫn nộ vì cho tới giờ, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại TP.HCM nói riêng và tại Việt Nam nói chung vẫn chưa xác định giải pháp để hàng chục ngàn gia đình ở Thủ Thiêm được sống ổn định sau hai thập niên vất vưởng không ra hồn người vì việc tổ chức – thực hiện quy hoạch bán đảo Thủ Thiêm. Rất nhiều facebooker xem Nghị quyết về “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm là quyết định “nhảy múa trên oan khiên”, “hoan ca trên những xác người”. Nguyễn Tiến Tường giải thích, khó có thể gọi nghị quyết ấy bằng tên khác vì Thủ Thiêm là nơi có những người chết trong uất hận, có những người sống không bằng chết, đến giờ Thủ Thiêm vẫn là nơi đẫm nước mắt và đầy những mảnh đời rách nát, chưa thấy ánh sáng công lý.
Sự kiện 100% đại biểu Hội đồng nhân dân tán thành đề nghị dành 1.508 tỉ đồng xây “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm trong bối cảnh Sài Gòn cứ mưa là ngập, giao thông tắc nghẽn, thiếu đủ loại công trình công cộng, từ bãi đậu xe trở đi, trường học và bệnh viện quá tải, bệnh nhân, kể cả bệnh nhi phải nằm ở hành lang, cầu thang, kể cả nằm dưới gầm giường làm thiên hạ căm giận. Xuân Sơn Võ nhấn mạnh, nếu cần cải thiện khả năng thụ cảm nghệ thuật của dân chúng, trước hết, hãy giúp họ sống bớt chật vật, hãy để cho tâm hồn họ tự do, tự do tư duy, tự do biểu đạt. Nếu cần hãnh diện với thế giới, trước tiên, hãy cải thiện vị trí của quốc gia này trên các bảng xếp hạng của thế giới, đừng vội cạnh tranh với những Con sò, Philharmonie de Paris… Một năm, sân khấu của những nhà hát, nhà văn hóa ở TP.HCM có bao nhiêu đêm sáng đèn? “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm dành cho ai mà cần xây dựng cấp bách đến như vậy? Tầng lớp cai trị đã có hệ thống chăm sóc sức khỏe riêng, nghĩa trang riêng, lăng tẩm chiếm hàng héc ta đất, bấy nhiêu chưa đủ nên phải có nhà hát riêng cho mình nữa sao?
Chẳng riêng mạng xã hội, hệ thống truyền thông chính thức cũng không giấu diếm sự bất bình, Nghị quyết về “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm là nguyên nhân khiến VTC nêu thắc mắc: Hình như các vị không thấu nỗi đau, nỗi khổ của dân (3)? Tại sao TP.HCM đang thiếu tiền để giải quyết những vấn đề cấp bách liên quan đến dân sinh mà lại xây nhà hát? Tại sao không tu sửa các nhà hát hiện hữu mà phải xây mới? Đã có những facebooker như Ly Doi bỏ thời gian làm một thống kê để so sánh, Sài Gòn vốn không thiếu những trung tâm đáp ứng nhu cầu văn hóa – nghệ thuật của công chúng. Từ 1975 đến nay, đa số các loại rạp (hát, chiếu phim) ở Sài Gòn bị biến đổi công năng và đó là một kiểu chiếm đoạt công sản mà chẳng ai bận tâm. Chẳng riêng những trung tâm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa – nghệ thuật của công chúng, công thổ – công sản như các doanh trại của quân đội cũng đã trở thành nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại, biệt thự,… Theo Ly Doi, lõi của vấn đề là những khuất tất, thiếu minh bạch trong quản lý, thiếu viễn kiến trong điều hành (lúc đầu, dự tính xây nhà hát ở 23 Lê Duẩn rồi đổi ý, chuyển qua Công viên 23 tháng chín, nay quyết định chọn Thủ Thiêm) và chọn sai thời điểm biều quyết đã biến ý tưởng xây xây “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm thành một trái bom.
Đã có không ít facebooker như Nguyễn Hồng Lam nhấn mạnh họ không phản đối ý tưởng xây dựng một nhà hát cho giao hưởng, vũ kịch tại Sài Gòn. Vấn đề là thời điểm và địa điểm. Vào lúc này, Thủ Thiêm đang là tâm của oán thán. Đồng ý chi 1.508 tỉ đồng để xây “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm là bằng chứng về sự kém cỏi cả trong nhận thức lẫn khả năng chính trị thực tiễn và tỉ lệ đồng thuận 100% chứng tỏ đó là sự yếu kém có hệ thống và của cả hệ thống. Phải chăng quyền lợi chính trị đã khiến ý thức trách nhiệm trong từng cá nhân đại biểu bị hóa thạch? Chỉ trích của công chúng đối với ý tưởng xây dựng “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm không phải vì đúng – sai mà bởi ý tưởng đó vô đạo. Chẳng khác gì chưa xây đã sụp vì nền móng giữa lòng dân mục ruỗng. Vội vàng chỉ để tạo thêm một vết nhơ đồ sộ. Không thể xem 100% đồng thuận là hợp lý. Tỉ lệ đó chỉ khẳng định một sự thật cay đắng: Các đại biểu không nhận thấy giá trị của lòng dân, chỉ nhìn ra cơ hội mà không thấy đạo lý.
Giữa trận bão của dư luận, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm – Phó Bí thư Thành ủy TP.HCM kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân TP.HCM – đã góp thêm gió khi thản nhiên bảo rằng, “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm là một công trình “vì dân”, và quyết định thực hiện công trình này là do “nhu cầu và nguyện vọng của nhân dân”. Phạm Hoài Nhân đã khái quát nỗ lực góp gió cho bão thành đại cuồng phong như thế này: Bây giờ ở Sài Gòn bây giờ mà bạn nghe hô “Quyết Tâm” thì có nghĩa là… quyết tâm nếu người hô là quan chức. Còn nếu người hô là dân – nhất là dân Thủ Thiêm – thì đó là tiếng chửi thề, là khốn nạn, là vô lương tâm! Dẫu khéo léo hơn nhưng ông Nguyễn Thành Phong – Chủ tịch TP.HCM – cũng không thoát ra khỏi sự lúng túng khi biện giải rằng, “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm nằm trong qui hoạch và là một công trình thuộc loại không thể không có đối với một đô thị tầm vóc như TP.HCM. Song song với việc xây dựng nhà hát này, chính quyền TP.HCM sẽ xây thêm… vài bệnh viện. Thật ra thì ông Phong không đơn độc. Đã có một số văn nghệ sĩ, trí thức phụ họa rằng TP.HCM cần một nhà hát cho nghệ thuật có tính hàn lầm như giao hưởng, vũ kịch.
Đến mức này thì các Kiến trúc sư nhập cuộc, trong đó có Lê Quang đang sống tại Đức. Qua bài viết khoảng 3.500 chữ đăng trên facebook của mình, Quang nêu hàng loạt dẫn chứng cả xưa lẫn nay để chứng minh, với thiên hạ, dẫu nhà hát gia tăng giá trị của đô thị nhưng nhà hát chỉ hình thành khi đô thị đã đạt đến độ chín trong các khoản đầu tư dài hạn (cơ sở hạ tầng, không gian công cộng). “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm là trường hợp ngược lại: Chưa có đầu tư dài hạn, chưa có, chưa có kế hoạch (kế hoạch từng được lập trong quá khứ không thực hiện được cho thấy đó không phải là kế hoạch tốt). Bên cạnh đó, cưỡng chế – thu hồi đất đã tạo ra khủng hoảng và điều này cho thấy thêm một lần nữa, quyết định xây dựng “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm thể hiện sai lầm một cách cố hữu của hệ thống công quyền. Giả sử quyết định xây dựng “Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch” tại Thủ Thiêm không xuất phát từ dã tâm (công cộng hóa các khu vực đang có tranh chấp để đẩy những người đang khiếu nại vào thế yếu, cô lập họ) thì trí tuệ và năng lực của hệ thống công quyền vẫn… có vấn đề.
Theo Quang, phải lưu ý đến một khía cạnh khác của nhà hát, đó là tương tác của nhà hát đối với cộng đồng. Các công trình dành cho văn hóa – nghệ thuật ở Việt Nam không chú trọng đến yếu tố này và Bảo tàng Hà Nội với chi phí xây dựng 6.000 tỉ chính là một trong những bằng chứng. Quang nêu hàng loạt câu hỏi: Sau bảy năm từ ngày khánh thành, nơi này tổ chức được bao nhiêu triển lãm nghệ thuật, bao nhiêu sự kiện văn hóa? Đơn vị vận hành lưu trữ thêm được bao nhiêu hiện vật? Bộ sưu tập các tác phẩm tăng thêm bao nhiêu? Thực hiện được bao nhiêu dự án bảo tồn? Kết nối được với bao nhiêu cơ sở nghệ thuật trên thế giới? Bao nhiêu nghệ sĩ trẻ nhận được tài trợ để phát triển sự nghiệp? Đào tạo ra được bao nhiêu curator (nhà định hướng nghệ thuật)? Tổ chức được bao nhiêu cuộc đấu giá tác phẩm? Bán được bao nhiêu tác phẩm? Khả năng tự tạo ra của cải và khả năng sinh lãi là bao nhiêu?… Chắc chắc các thông số đó đều tiệm cận với số “0”. Thứ duy nhất không gần với số “0” chính là chi phí vận hành và bảo trì công trình, chắc chắn không ít hơn mười chữ số mỗi năm. Đối chiếu với một số nơi khác trên thế giới, Quang khẳng định, những công trình trị giá ngàn tỉ không thể quyết định môi trường thực hành văn hóa, nghệ thuật của một thành phố. Môi trường ấy được định hướng và dẫn dắt bởi các cơ chế và chính sách. Văn hóa – nghệ thuật luôn đòi hỏi cơ chế cởi mở, tự do, khuyến khích tất cả các thành phần của nó hoạt động hết khả năng. Nếu cho rằng chỉ cần xây những công trình trị giá ngàn tỉ là có nền văn hóa – nghệ thuật phát triển thì suy nghĩ ấy còn thua cả suy nghĩ của một đứa trẻ. Có xây vài công trình ngàn tỉ mà vẫn còn tồn tại Sở Văn hóa với chất lượng nhân lực như hiện nay thì xây xong cũng chỉ để tổ chức tiệc cưới, Đại hội Công nhân – Viên chức thôi!
Quang thắc mắc, xây các công trình văn hóa – nghệ ngàn tỉ để làm gì khi những “nghệ sĩ” vẫn im re trước những bất công, sai trái, vẫn co ro, khúm núm, bợ đỡ cường quyền? Xây các công trình văn hóa – nghệ ngàn tỉ để làm gì khi còn “phê duyệt” nghệ thuật và tất cả những thứ đã được “phê duyệt” chỉ là nghệ thuật nửa vời, được tạo ra bởi những người tự xưng là “nghệ sĩ” – đang dò dẫm trong đêm tối và phó mặc cho sự may rủi sẽ đưa mình đến với nơi vốn dĩ chỉ dành cho những kẻ can đảm và có đức tin? Quang đã dẫn một ý kiến của William Ralph Inge để kết bài viết đang được rất nhiều facebooker và diễn đàn điện tử chia sẻ: Nhà hát? Hẳn nhiên, nó là phản chiếu của cuộc đời và có lẽ chúng ta nên cải thiện cuộc đời của chúng ta trước khi nghĩ đến việc chúng ta có thể cải thiện bất kỳ nhà hát nào hay không
T.V.
Nguồn: https://www.voatiengviet.com/a/nha-hat-thu-thiem-mo-tang-nhan-tam/4610948.html
Đọc thêm:
TPHCM xây nhà hát Trần Hữu Trang
rồi bỏ trống, nay lại “đòi” xây nhà
hát giao hưởng
Huân Cao
Nhà hát Trần Hữu Trang xây xong nhưng không sử dụng được vì lỗi thiết kế. Chịu trách nhiệm chính về sai phạm này là Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình (thuộc Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM). Nay chính Ban này lại được giao làm chủ đầu tư nhà hát 1.500 tỷ đồng.
Ô hô!
Nhà hát Trần Hữu Trang (TPHCM) được bàn giao vào tháng 4.2017, tuy nhiên nhà hát này luôn đóng cửa. Nguyên nhân là công trình có nhiều sai phạm so với thiết kế nên không đáp ứng được nhu cầu biểu diễn. Vụ việc chưa được giải quyết xong, thì thành phố lại “đòi” xây nhà hát giao hưởng 1.500 tỷ, gây nên sự phản đối của nhiều người dân.
Xây nhà hát nhưng không hoạt động vì lỗi thiết kế
Nhà hát Trần Hữu Trang được xây mới hoàn toàn trên nền rạp hát Hưng Đạo trước đây. Công trình có số vốn đầu tư ban đầu là 60 tỷ đồng được rót từ ngân sách, nhưng sau đó bị đội vốn hơn gấp đôi là 132 tỉ đồng.
Nhà hát được khởi công xây dựng vào tháng 4.2013, đến tháng 5.2017 thì bàn giao. Tuy nhiên, kể từ ngày khánh thành và đưa vào sử dụng đến nay, nhà hát Trần Hữu Trang rất ít khi được sáng đèn, luôn trong tình trạng cửa đóng then cài.
Khi khánh thành đưa vào sử dụng, nhà hát bị lỗi thiết kế nên không thể sáng đèn.Sáng 13.10, trao đổi với PV báo Lao động, NSND Trần Ngọc Giàu, Giám đốc Nhà hát Trần Hữu Trang cho biết, do lỗi về thiết kế chưa đáp ứng được nhu cầu hoạt động biểu diễn nghệ thuật, nên nhà hát không thể sáng đèn hằng đêm dẫn đến doanh thu không có.
Vì vậy, kinh phí để duy trì hoạt động của nhà hát và bộ máy nhân sự đều được rót từ ngân sách thành phố. “Thành phố có dự tính là sẽ xây một nhà hát mới để thay thế cho nhà hát Trần Hữu Trang hiện tại, lúc đó chúng tôi sẽ bàn giao lại công trình nhà hát này cho thành phố quản lý” – NSND Trần Ngọc Giàu nói với PV.
Chủ đầu tư có nhiều sai phạm lại được giao làm chủ đầu tư nhà hát 1.500 tỷ đồng.
Trước sự việc nhà hát Trần Hữu Trang xây xong nhưng không sử dụng được, UBND TPHCM đã chỉ đạo Thanh tra thành phố vào cuộc. Thanh tra Thành phố đã tiến hành thanh tra dự án và có kết luận số 17/KL-TTTP-P3, công bố cụ thể những sai phạm ở dự án Nhà hát Trần Hữu Trang.
Chịu trách nhiệm chính về những sai phạm này là Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình (thuộc Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM).
Nằm ngay vị trí trung tâm thành phố, ngay ngã ba Trần Hưng Đạo và Nguyễn Cư Trinh nhưng nhà hát Trần Hữu Trang không hút được các đoàn nghệ thuật, nhất là cải lương đến diễn.
Thế nhưng, đến nay việc xử lý những cá nhân, đơn vị liên quan dường như vẫn dậm chân tại chỗ. Điều này đồng nghĩa thành phố vẫn đang nợ nhân dân về bài toán sử dụng ngân sách, khi hơn 130 tỷ đồng tiền thuế của dân đổ vào xây nhà hát nhưng không sử dụng.
Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình (thuộc Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM) là chủ đầu tư công trình nhà hát Trần Hữu Trang đã có nhiều sai phạm, nay lại được chọn làm chủ đầu tư công trình nhà hát giao hưởng 1.500 tỷ đồng, liệu có thuyết phục được lòng dân?
NSUT Kim Tử Long trao đổi với PV báo Lao động. Xây nhà hát Trần Hữu Trang rồi bỏ không, giờ lại “đòi” xây nhà hát giao hưởng 1500 tỷ
Trao đổi với PV báo Lao động, NSƯT Kim Tử Long tỏ ra bức xúc khi một nhà hát được đầu tư cả trăm tỷ đồng nhưng không phục vụ được gì cho nghệ thuật. “Tôi không nghĩ đấy là một nhà hát, không hiểu họ thiết kế, thi công và xây dựng nên công trình này với mục đích là gì?” – NSƯT Kim Tử Long nói với với PV.
Nhà hát Trần Hữu Trang khi xây dựng bị đội vốn từ 60 tỷ đồng lên hơn 132 tỷ đồng, xây xong bỏ đó rồi lại tính phương án xây nhà hát khác thay thế. Vụ việc chưa được giải quyết ra ngô ra khoai, thì chính quyền TPHCM lại “đòi” xây nhà hát giao hưởng hơn 1.500 tỷ đồng là không phù hợp cả về tình và lý.
H.C.
Nguồn: https://laodong.vn/xa-hoi/tphcm-xay-nha-hat-tran-huu-trang-roi-bo-trong-nay-lai-doi-xay-nha-hat-giao-huong-635871.ldo