Minh Hải
Cuộc chiến giữa hơn 100 hộ dân ở huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk do mâu thuẫn đất đai với một doanh nghiệp Nhà nước có tên là Buôn Ja Wầm (gọi chung là Công ty Buôn Ja Wầm) bước đầu đã có tín hiệu hy vọng, chí ít là đối với hộ gia đình ông Phan Xuân Lương. Tháng 7/2018 vừa qua, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng ra Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm đối với vụ án dân sự của hộ gia đình ông Lương…
Theo như chia sẻ của ông Phan Xuân Lương với Việt Nam Thời báo (VNTB), tháng 7/2018 vừa qua vụ án dân sự của hộ gia đình ông nằm trong số 13 vụ án liên quan đến việc mâu thuẫn đất đai giữa 100 hộ dân ở huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk với Công ty Buôn Ja Wầm và bị công ty này kiện ra các cấp Tòa án ở tỉnh Đắk Lắk, hiện đã nhận được Quyết định số:…/2018/QĐKNGĐT-VKS-DS do Viện rưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng ký về việc Kháng nghị Giám đốc thẩm đối với bản án dân sự phúc thẩm số 39/2018/DSPT ngày 09/02/2018 cùa Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk. Trước đó, hầu hết các vụ án dân sự này khi đưa ra xét xử đều bị Tòa án xử phần thua thuộc về người dân và phần thắng thuộc về Công ty Buôn Ja Wầm kể cả vụ án dân sự của hộ gia đình ông Lương.
“Đối với vụ cá nhân mình, trong đó có 13 vụ thì có 5 vụ được lên cấp phúc thẩm, 8 vụ nữa, thì có vụ qua cấp sơ thẩm rồi và còn mấy vụ nữa thì chưa xử. Nói chung qua các cấp tòa, các vụ án, dân đều bị xử thua. Vụ của nhà tôi thì tôi có làm đơn kháng nghị Giám đốc thẩm để gửi ra Viện kiểm sát và Tòa án cấp cao tại khu vực miền Trung, trụ sở tại Đà Nẵng. Hiện nay tôi đã nhận được văn bản Quyết định yêu cầu kháng nghị Giám đốc thẩm của Viện kiểm sát cấp cao tại Đà Nẵng, bây giờ đang chờ quyết định Giám đốc thẩm của Tòa án cấp cao tại Đà Nẵng. Kháng nghị của Viện kiểm sát cấp cao tại Đà Nẵng là yêu cầu hủy bỏ hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm của các tòa án ở Đắk Lắk.”- Ông Lương chia sẻ.
Cuộc chiến giữa hơn 100 hộ dân ở huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk do mâu thuẫn đất đai với Công ty Buôn Ja Wầm được VNTB đưa ở nhiều bản tin trước, xuất phát từ sau năm 1975 cho đến những năm 1980, một số người dân ở các tỉnh thành phía Bắc di cư vào lập nghiệp theo diện kinh tế mới hoặc di dân tự do. Ngoài số ít hộ dân được cấp diện tích đất để làm nhà ở thì có một số mua lại đất của đồng bào địa phương và số còn lại thì tự khai hoang đất rừng hoặc dọn đất trống đồi trọc để trồng trọt chủ yếu là trồng hoa màu và các loaị cây công nghiệp đặc biệt là cà phê.
Còn Công ty Buôn Ja Wầm. Tiền thân là Lâm trường Buôn Ja Wầm được thành lập từ năm 1980, đến năm 1996 thì đổi tên thành Công ty đầu tư và phát triển Buôn Ja Wầm, năm 2010 đổi thành Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Buôn Ja Wầm. Ngành nghề hoạt động của Công ty này là: Trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng; trồng, chăm sóc Cà phê, Cao su và một số dịch vụ khác…
Năm 1986, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk có quyết định về dự án “Nghiên cứu khả thi trồng và kinh doanh Cà phê”. Năm 1996,Công ty Buôn Ja Wầm dựa vào dự án của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk lập dự án trồng và sản xuất, kinh doanh cà phê trên diện tích 400ha, tiến hành ký kết hợp đồng kinh tế giao khoán với 460 hộ dân trên địa bàn nhận chăm sóc, thu hoạch và đòng sản lương nông sản cho công ty.
Đến năm 2003, toàn bộ diện tích 400 ha cà-phê này được Ủy ban nhân dân tỉnh ĐắK Lắk cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo các số W866995, W866980, W866982 có phần diện tích đất trùng với diện tích đất của các hộ dân.
Vì lý do cho rằng người dân chậm hoặc không chấp hành hợp đồng “giao khoán” nông sản là cà phê từ năm 2016 đến nay nên Công ty Buôn Ja Wầm đã kiện các hộ dân ra tòa. Hầu hết các phiên xử, Tòa án đều tuyên Công ty Buôn Ja Wầm thắng kiện và các hộ dân có trường hợp bị Tòa ra quyết định phải thực hiện đúng hợp đồng “giao khoán” hoặc trả lại đất cho công ty Buôn Ja Wầm. Đơn cử như trường hợp của hộ gia đình ông Phan Xuân Lương. Ông Lương bị Tòa án dân sự các cấp ở tỉnh Đắk Lắk ra quyết định yêu cầu trả 6 ha đất cho công ty Buôn Gia Wầm và đổi lại Công ty Buôn Ja Wầm bồi hoàn tiền hoa lợi trên đất cho hộ gia đình ông Lương.
Ông Lương không chấp nhận các bản án dân sự do Tòa án các cấp ở Đắk Lắk tuyên nên sau đó bị Cơ quan Thi hành án Dân sự huyện Cư M’gar ra quyết định cưỡng chế vào ngày 15/6/2018 và chuyển đổi sang ngày 19/6/2018. Tuy nhiên, đến ngày 19/6 thì hộ gia đình ông Lương nhận được tờ giấy thông báo đến từ cơ quan Thi hành án Dân sự huyện Cư M’gar là hoãn việc cưỡng chế.
Ông Lương đã làm đơn gửi Viện Kiểm sát và Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng để Giám đốc thẩm các bản án dân sự do Tòa án các cấp ở Đắk Lắk tuyên đối với hộ gia đình ông. Như đã nói trên, Viện Kiểm sát cấp cao tại Đà Nẵng đã ra Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm với nội dung:
1. Kháng nghị toàn bộ Bản án dân sự phúc thẩm số 39/2018/DAPT ngày 09/02/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk.
2. Đề nghị Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xét xử giám đốc thẩm, hủy Bản án dân sự phúc thẩm nêu trên và Bản án dân sự sơ thẩm số 39/2017/DSST ngày 02/10/2017 của Tòa án nhân dân huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.
3. Tạm đình chỉ thi hành Bản án phúc thẩm nêu trên cho đến khi có Quyết định Giám đốc thẩm.
Được biết thêm, ngay sau Công ty Buôn Ja Wầm kiện các hộ dân ra tòa vì lý do cho rằng người dân chậm hoặc không chấp hành hợp đồng “giao khoán” nông sản, thì người dân kiện ngược lại Ủy ban nhân dân tỉnh ĐắK Lắk ra Tòa vì đã cấp 03 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào năm 2003 cho Công ty Buôn Ja Wầm. Ông Lương nói thêm về điều này:
“Vụ công ty kiện người dân như lúc nãy tôi nói, riêng cá nhân tôi thì đã có Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao yêu cầu hủy bỏ hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm đã xử tôi buộc trả nợ công ty, trả đất cho công ty thì Viện kiểm sát tối cao đang kháng nghị yêu cầu Tòa án cấp cao xử theo kháng nghị trên.”
“Còn việc 13 hộ dân kiện Ủy ban nhân dân tỉnh thì hiện nay đang vào giai đoạn đầu. Giai đoạn hòa giải, đối thoại công khai chứng cứ.”
Hộ gia đình ông Lương chính là hộ dân đầu tiên nhận được Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm vụ án từ Viện Kiểm sát cấp cao tại Đà Nẵng. Theo ông Lương, trước mắt thấy có khả quan, hy vọng trong cuộc chiến giữ đất.
“Hiện tại theo tôi được biết có 4 hộ chưa làm đơn kháng nghị Giám đốc thẩm vì hộ của tôi nằm trong số vụ của bà con, trước mắt hãy theo dõi cái hộ của tôi cái đã, và đã thấy có chút khả quan từ quyết định của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao yêu cầu kháng nghị như nêu trên.”
Đổng thời, số các vụ dân bị Công ty Buôn Ja Wầm kiện ta Tòa, thì Tòa án cấp sơ thẩm buộc phải đình chỉ việc thi hành án, do hiện nay mười mấy hộ dân này đang kiện Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk liên quan đến việc cấp quyền sử dụng đất cho Công ty Buôn Ja Wầm.
M.H.
VNTB gửi BVN