Đề đốc (*) cao cấp Trung Quốc đã phát biểu “huênh hoang” trong ba phút trước 65 viên chức Hoa Kỳ đang viếng thăm Bắc Kinh hồi tháng trước, ông nói rằng Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan đã chứng tỏ Washington xem Trung Quốc như kẻ thù.
Từ đó, các nhà ngoại giao Mỹ và Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ, ông Robert Gates cố gắng làm rõ những nhận xét kỳ quặc của Đề đốc Quan Du Phi với suy nghĩ [của các nhà lãnh đạo] còn lại của Chính phủ Trung Quốc.
Nhưng trong bài báo trên tờ Washington Post đăng tải hôm thứ Ba, phóng viên John Pomfret phỏng vấn một loạt các chuyên gia, các viên chức và sĩ quan quân đội Trung Quốc, những người cho rằng bài phát biểu của ông Quan ngày 24 tháng 5 là một phần trong Đối thoại Kinh tế chiến lược Trung – Mỹ hai ngày, đại diện cho các quan điểm chính thống của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Lần đầu tiên, điều này đã được tường thuật ở Hoa Kỳ.
“Có lẽ những người thật sự đứng bên ngoài là những người trong Chính phủ Trung Quốc muốn đứng cùng bên với Hoa Kỳ”, bài báo cho biết.
“Bài phát biểu của ông Quan nhấn mạnh rằng, 31 năm sau khi Hoa Kỳ và Trung Quốc bình thường hóa quan hệ, vẫn còn sự nghi ngờ sâu sắc ở Bắc Kinh. Rằng Hoa Kỳ đang cố gắng để giữ không cho Trung Quốc đi lên chính là trung điểm giáo lý của Đảng và là nền tảng về việc tuyên bố tính hợp pháp của mình”, bài báo viết.
Bất chấp những nỗ lực, ông Gates đã không thể có được lời mời đến thăm Bắc Kinh khi ông ở châu Á tuần qua và đổ lỗi cho các yếu tố bên trong Quân Giải phóng nhân dân (PLA) ngăn chặn một lời mời, điều mà lãnh đạo dân sự [Trung Quốc] muốn giữ lời hứa.
Nhưng một tướng PLA giấu tên, đã nói với tờ Washington Post rằng: “Thật là ngớ ngẩn để nói về phe phái khi nói đến quan hệ với Hoa Kỳ. Quân đội đứng sau Đảng. Bạn có thực sự nghĩ rằng ông Quan đã đơn phương làm điều này”?
Lặp lại lời của ông Quan, Thiếu tướng Chu Thành Hổ nói với ông Gates: “Các ông, người Mỹ, đang xem Trung Quốc như là kẻ thù”.
Ông Chu nổi tiếng ở Trung Quốc trong năm 2005 khi ông cảnh báo rằng nếu Hoa Kỳ giúp Đài Loan trong chiến tranh với Trung Quốc, Bắc Kinh sẽ bỏ học thuyết “không sử dụng trước” về vũ khí hạt nhân và sẽ tấn công Hoa Kỳ, báo Washington Post cho biết.
Trung Quốc đã tiến hành “chiến dịch phối hợp” để thay đổi mối quan hệ an ninh của Hoa Kỳ với Đài Loan, bài báo viết.
“Ít nhất, các viên chức Trung Quốc nói, họ muốn Chính phủ Obama lặp lại cam kết trong thông cáo chung với Trung Quốc vào năm 1982, [trong đó Hoa Kỳ hứa] giảm số lượng vũ khí bán cho Đài Loan”, bài báo cho biết.
Các nhà phân tích Trung Quốc cảnh báo rằng, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama bỏ qua “lợi ích quốc gia hàng đầu” – đặc biệt là về vấn đề Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan – với “sự liều lĩnh” – bài báo viết.
Hãng tin AP dẫn lời ông Thôi Lập Như, người đứng đầu Viện Quan hệ quốc tế đương đại Trung Quốc, nói rằng: “Trong nhiều năm qua Trung Quốc đã phản đối việc bán vũ khí cho Đài Loan cùng với những phản đối khác, nhưng chúng ta chưa bao giờ đủ mạnh để làm bất cứ điều gì về vấn đề đó.
Nhưng sức mạnh quốc gia của chúng ta đã phát triển. Đã đến lúc Hoa Kỳ phải chú ý. Đây là điều mà [Hoa Kỳ] phải xử lý hoặc sẽ thiệt hại nghiêm trọng đến quan hệ [giữa hai nước]”, ông Thôi nói.
Điều này xảy ra khi Đảng Cộng hòa và các thành phần bảo thủ ở Washington đang thúc đẩy Nhà Trắng bán máy bay F-16C/D cho Đài Bắc.
Báo Wall Street Journal đã ca ngợi ông Gates trong một bài xã luận hôm thứ Ba về việc ông nói thẳng trong vấn đề Trung Quốc mở rộng quân sự, đe dọa hòa bình và an ninh như thế nào.
Trong Đối thoại Shangri-La hàng năm tại Singapore, ông Gates nói rằng, có sự quan ngại ngày càng tăng về thái độ của Trung Quốc ở Biển Đông và rằng Lầu Năm Góc phản đối bất kỳ nỗ lực nào nhằm đe dọa các công ty Hoa Kỳ hay “những công ty của bất cứ quốc gia nào tham gia vào các hoạt động kinh tế hợp pháp”.
Báo Wall Street Journal cho biết: “Những lời chỉ trích của ông Gates làm cho Lầu Năm Góc suy nghĩ, đã đến lúc đưa ra các giới hạn sáng sủa hơn về loại hành vi sai trái này. Điều đó sẽ đến như là sự trợ giúp các đồng minh trong hiệp ước của Hoa Kỳ như Đài Loan và Nhật Bản, phụ thuộc vào chiếc dù an ninh của Hoa Kỳ chống lại việc gia tăng quân sự của Trung Quốc”.
Ghi chú:
(*) Đề đốc (Rear admiral): còn được gọi là Chuẩn Đô đốc, là cấp bậc sĩ quan hải quân cao cấp, dưới cấp bậc Phó Đô đốc (Vice admiral). Cấp bậc Đề đốc tương đương với cấp Thiếu tướng.
Ngọc Thu dịch
Dịch từ: http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2010/06/10/2003475134