Vũ khí hạt nhân Bắc Triều Tiên, căng thẳng tại Biển Đông, nhu cầu hợp tác chống khủng bố và tình trạng sắc tộc Rohingya-Miến Điện bị áp bức là những mối quan tâm lớn được thảo luận tại thượng đỉnh Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á và Úc tại Sydney, theo bản thông cáo chung công bố ngày 18/03/2018.
Theo AFP, Úc và các nước láng giềng Đông Nam Á mong muốn tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng, kinh tế và thương mại để đem lại phúc lợi cho dân chúng toàn khu vực trong bối cảnh Biển Đông căng thẳng và nguy cơ khủng bố Hồi giáo.
Trong lãnh vực an ninh chung, các nước Đông Nam Á và Úc họp tại Sydney trong hai ngày 17 và 18/03/2018 lưu ý mối đe dọa của Bắc Triều Tiên. Thông cáo chung thượng đỉnh ASEAN-Úc kêu gọi Bình Nhưỡng tôn trọng các nghị quyết của Hội Đồng Bảo An, chấm dứt chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân «đe dọa an ninh khu vực và thế giới».
Tuy nhiên, mối bận tâm nhất của Úc và các quốc gia Đông Nam Á vẫn là tình hình Biển Đông và nguy cơ khủng bố Hồi giáo trong bối cảnh Daech mất địa bàn hoạt động tại Trung Đông. Lãnh đạo các nước tham gia thượng đỉnh Sydney tuy không lên án đích danh Trung Quốc quân sự hóa khu vực tranh chấp, nhưng đã nhấn mạnh đến «nhu cầu duy trì và phát huy hoà bình, an ninh, tự do giao thông hàng không và hàng hải tại Biển Đông».
ASEAN và Úc cũng «đồng ý» phối hợp nỗ lực đương đầu với các phong trào cuồng tín, cực đoan đe dọa Đông Nam Á mà cuộc khủng hoảng Rohingya là một trong những chất xúc tác được Malaysia nêu lên.
Tình trạng người Rohingya được thảo luận trong cuộc họp thượng đỉnh, thông cáo chung kêu gọi phải bảo vệ «quyền sống của các dân tộc thiểu số». Theo thủ tướng Úc Malcolm Turnbull, lãnh đạo Miến Điện Aung San Suu Kyi đã giãi bày «cặn kẽ» vấn đề và thượng đỉnh đã thảo luận «tích cực». Tuy nhiên, thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho biết ASEAN, rất lo âu, nhưng không thể can thiệp vào chuyện của láng giềng.
Theo AFP, hồ sơ nhân quyền tại Miến Điện và một số nước ASEAN khác gây ra nhiều cuộc biểu tình, trong lúc diễn ra thượng đỉnh, với hàng ngàn người chống lãnh đạo Miến Điện Aung San Suu Kyi, thủ tướng Cam Bốt Hun Sen và thủ tướng Việt nam Nguyễn Xuân Phúc.
T.A.
Nguồn: http://vi.rfi.fr/chau-a/20180318-asean-uc-quan-ngai-cang-thang-o-bien-dong-va-so-phan-rohingya