Luật sư Nguyễn Văn Thân
Từ xa xưa, các cụ ta đã có câu: “Thứ nhất sợ kẻ anh hùng – Thứ nhì sợ kẻ cố cùng liều thân”. Nay, chưa nói tới những kẻ ở tận đẩu tận đâu như Kim Chính Ân mà ngay tại Việt Nam cũng có hàng triệu kẻ cố cùng liều thân. Hơn 6 năm trước, chứng kiến hành động của chúng, nhà văn lão thành Nguyên Ngọc đã phải thốt lên: “Có gì như là dấu hiệu của sự tận cùng”.
Bauxite Việt Nam
Vào năm 1969, sau 8 tháng đầu bước vào nhiệm kì, Tổng thống Nixon muốn hoàn tất đàm phán để chấm dứt cuộc chiến Việt Nam, thực thi lời hứa khi tranh cử nhưng các cuộc hòa đàm giữa Kissinger và Lê Đức Thọ tại Paris không đi tới đâu trước thái độ ngoan cố của Bắc Việt. Vào cuối tháng 10 năm đó, Nixon ra lệnh tiến hành chiến dịch Giant Lance mà theo đó, 18 chiếc B52 mang bom nguyên tử từ căn cứ tại California và Washington trực chỉ Moscow nhưng rồi bay nhào lộn qua các tảng băng đá ngoài không phận của Liên bang Xô-viết. Mục đích là muốn cho Moscow nghĩ rằng Nixon là một tổng thống điên và nếu họ không nhượng bộ và kiềm chế Bắc Việt thì Nixon có thể sử dụng bom nguyên tử. Nixon nói với Chánh văn phòng H.R Haldman rằng: ”Tôi gọi đó là thuyết ”lãnh tụ điên”, Bob. Tôi muốn lãnh đạo Bắc Việt nghĩ rằng tôi có thể làm bất cứ điều gì để chấm dứt chiến tranh. Tôi muốn gửi một thông điệp là ”quý vị biết Nixon bị ám ảnh bởi chủ nghĩa cộng sản thế nào. Chúng tôi không ngăn cản được khi ông ta tức giận – và ông ta có thể nhấn nút hạt nhân” rồi Hồ Chí Minh sẽ phải có mặt tại Paris trong vòng 2 ngày để van xin được ban cho một hiệp ước hòa bình”. Nixon cũng ra lệnh cho Ngoại trưởng Henry Kissinger gặp và nói với Đại sứ Liên Xô rằng ”như quý vị biết, Nixon đang bị rất nhiều áp lực và đôi lúc ông ta uống rượu nhiều vào buổi tối, do đó quý vị nên thận trọng. Ông ta có thể làm bất cứ chuyện gì. Tôi không cản được”.
Chiến thuật của Nixon có hiệu quả thế nào? Thật ra rất là giới hạn và không đạt mục tiêu là làm cho Xô-viết và Bắc Việt hoảng sợ. Nhiều lắm là họ cảm thấy khó hiểu chuyện gì đang xảy ra nhưng rồi cũng nhận thức được đó là chiến thuật ”cảnh sát tốt, cảnh sát xấu” (good cop, bad cop) mà Nixon và Kissinger lần lượt thủ vai.
Sau 8 tháng nhậm chức, hình như Tổng thống Trump đang diễn lại tuồng ”tổng thống điên” với Bắc Hàn. Có điều là lần này không phải Trump độc diễn. Tức là không chỉ có một mà có tới hai lãnh tụ ”giả điên” (hoặc có thể điên thật) là Donald Trump và Kim Chánh Vân. Do đó, màn kịch này có thể dẫn đến một thảm họa tàn khốc là chiến tranh hạt nhân diễn ra trên bán đảo Triều Tiên với hàng chục triệu sinh mạng chìm trong biển lửa.
Trong bài diễn văn dài 41 phút trước Đại hội đồng Liên hiệp quốc vào ngày 19-9-2017 vừa qua, Trump gọi Kim Chánh Vân là ”gã tên lửa đang thi hành sứ mệnh tự sát” và dọa sẽ xóa sổ Bắc Hàn cùng với 26 triệu dân nếu Bình Nhưỡng tấn công Mỹ hoặc đồng minh của Mỹ. Người Mỹ đã quen với lời lẽ cộc cằn, thô lỗ của Trump gửi qua twitter vào 3 giờ sang nhưng đây là một bài diễn văn đã được chuẩn bị kĩ lưỡng và đọc từ máy nhắc (teleprompter). Khi Trump thốt lên những lời này thì người ta cũng nhìn thấy tướng John Kelly phải dùng tay che mặt như đang muốn độn thổ. Nếu như người cố vấn thân cận nhất mà còn bị sốc thì không có ai đoán được Trump đang suy nghĩ gì.
Kim cũng không vừa gì, đã ăn miếng trả miếng, cụ thể hứa rằng ”tôi chắc chắn sẽ chế ngự tên già lẩm cẩm điên khùng bằng bão lửa”. Sau đó, Bắc Hàn cáo buộc bài diễn văn của Trump là một lời tuyên chiến và Bình Nhưỡng có quyền áp dụng mọi biện pháp trả đũa, gồm có bắn hạ máy bay ném bom của Mỹ dù ở ngoài không phận Bắc Hàn.
Chưa bao giờ trong lịch sử nhân loại lại có hai lãnh tụ sở hữu vũ khí hạt nhân nói năng thô lỗ tương tự nhau và coi luật luật pháp và chuẩn mực quốc tế cũng như nghi thức ngoại giao chẳng ra gì. Cũng không ai biết là Trump và Kim đang diễn tuồng hay biểu lộ cá tính thật sự. Bây giờ thì ai cũng rõ tính khí bất thường của Trump như thế nào rồi. Tổng thống Trump thường bắt đầu cuộc chiến bằng twitter vào 3 giờ sáng, tấn công các cơ quan truyền thông nổi tiếng của Mỹ như CNN hoặc New York Times và cáo buộc họ loan tin giả. Không chỉ đối thủ chính trị mà ngay cả dân biểu và nghị sĩ cùng Đảng Cộng hòa cũng không thoát khỏi bị Trump mắng nhiếc. Trump gọi những vị tổng thống tiền nhiệm là những kẻ ”đần độn”. Tư cách của Trump hiện rõ qua hình ảnh xô lấn Thủ tướng Montenegro Dusko Markovic khi tham dự Hội nghị NATO vào tháng 5 tại Bỉ. Khi xem đoạn video này thì những người Mỹ thật sự có liêm sỉ phải cảm thấy xấu hổ. Nhưng dù sao đi nữa thì những sự kiện nêu trên cho thấy Trump là một người thiếu hiểu biết, ngạo mạn và xấu tính chứ không phải là một kẻ điên.
Trong khi đó, Chánh Vân đã xử tử hơn 140 quan chức cấp cao bị tình nghi không trung thành chỉ trong hai năm sau khi lên ngôi. Trong đó gồm có người cậu ruột là Jang Song Thaek bị hành quyết bằng đại bác tại một sân vận động. Các quan chức khác bị buộc phải tham dự các cuộc hành quyết này để biết run sợ mà đừng có ý tưởng phản bội Kim.
Trong lịch sử, chưa có quốc gia nào tự từ bỏ vũ khí hạt nhân vì bị đe dọa chiến tranh nhưng có một vài quốc gia đồng ý ngưng theo đuổi vũ khí nguyên tử để nhận viện trợ kinh tế. Sau khi tường Bá Linh sụp đổ, Nam Phi, Ba Tây, Argentina, Ukraine, Kazakhstan và Belarus tình nguyện từ bỏ vũ khí hạt nhân. Vào năm 2003, Muanmmar Qaddafi chấp nhận ngưng tinh chế uranium để được hủy lệnh cấm vận. Vào năm 2015, Iran đồng ý đóng băng chương trình phát triển vũ khí hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng cấm vận kinh tế từ Mỹ và Liên minh châu Âu. Nhiều nhà bình luận cho rằng Kim sẽ không bao giờ từ bỏ vũ khí hạt nhân để rồi bị lật đổ như Muammar Qaddafi và Saddam Hussein. Đây là một lối suy nghĩ tỉnh táo của Kim chứ không có gì điên khùng. Bất cứ nhà hoặc chế độ độc tài nào cũng lo bảo vệ sự độc tôn của mình bằng mọi giá. Đó là chưa kể Trump đang hăm he rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran. Đương đầu với một Bắc Hàn có vũ khí và hỏa tiễn hạt nhân chưa đủ, Trump còn muốn mở ra mặt trận thứ hai tại Trung Đông. Việc Bình Nhưỡng chịu đàm phán và đình chỉ phát triển vũ khí hạt nhân cũng chưa chắc đã làm Trump hài lòng hoặc không đánh phủ đầu. Chỉ có sở hữu trong tay vũ khí hạt nhân có thể tấn công hoặc đe dọa trả đũa Mỹ thì mới mong duy trì được chế độ. Như Putin đã nói, ”cho dù ăn cỏ, Kim cũng phải chế bằng được bom nguyên tử”.
Trump và Kim đang chơi trò con gà (game of chicken). Trong lúc Ngoại trưởng Rex Tillerson tìm cách mở đường cho một cuộc đàm phán với Bắc Hàn thì Trump qua twitter bảo ông là đừng phí thời gian. Trước đó thì Cố vấn an ninh McMaster cho biết con đường ngoại giao đã hết lối, ”chúng ta đã đá cái lon xuống đường nhưng không còn đường nào để đá. Với những người nào cho rằng không có giải pháp quân sự, chúng ta có một giải pháp quân sự”. Tương tự vậy, Đại sứ Nikki Haley cho biết là bà đã sử dụng hết nghị quyết cấm vận kinh tế của Liên hiệp quốc và chỉ còn chờ giao hồ sơ Bắc Hàn lại cho Bộ trưởng Quốc phòng James Matthis để xử lí. Tổng thống Trump hiện đang nắm trong tay 4 ngàn vũ khí hạt nhân. Chỉ cần ông ra lệnh là trong 4 phút hỏa tiễn có gắn đầu đạn nguyên tử sẽ được đưa lên giàn phóng. Kim biết chắc đánh không lại nhưng trước khi chết sẽ kéo thêm nhiều người chết theo.
Thật ra kế ”giả điên” không có gì mới mẻ mà đã được áp dụng từ thời Chiến Quốc. Trong chuyện Đông Chu Liệt Quốc, Tôn Tẫn giả điên để thoát Ngụy rồi sau đó dẫn quân Tề đánh Bàng Quyên không còn một manh giáp. Có điều người Hoa có truyền thống mưu mô và giàu trí tưởng tượng nên mới nghĩ ra được Binh pháp Tôn Tử và Tam thập lục kế. Còn Trump và Kim có giả điên được hay không, hay cả hai đều điên thật? Chừng nào bom nguyên tử nổ và hàng chục triệu người chết chìm trong biển lửa thì câu trả lời sẽ rõ ràng thôi, không cần tới chứng chỉ của bác sĩ tâm thần.
N.V.T
(Tác giả gửi BVN)