(v/v xác định 59ha đất đang có tranh chấp, khiếu nại, tố cáo tại Đồng Tâm có phải là đất quốc phòng hay không)
Hà Nội, ngày 19 tháng 6 năm 2017
Kính gửi:
– Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội
– Chánh Thanh tra thành phố Hà Nội
Chúng tôi, những luật sư đang trợ giúp pháp lý cho những người dân ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội về những vấn đề liên quan đến 59ha đất đang có tranh chấp, khiếu nại, tố cáo tại Đồng Tâm.
Theo những người dân Đồng Tâm, 59ha này là đất nông nghiệp từ bao đời nay, không phải là đất quốc phòng theo như nhận định của một số đơn vị quân đội và chính quyền địa phương. Sau khi nghiên cứu một số hồ sơ tài liệu liên quan do người dân Đồng Tâm cung cấp, chúng tôi xin có ý kiến như sau:
1. Kết luận nội dung tố cáo số 47/KL-UBND ngày 31/10/2016 của UBND thành phố Hà Nội, UBND thành phố Hà Nội (sau đây gọi tắt là “KL số 47” – tài liệu 1) có đề cập đến 5 tài liệu quan trọng được coi liên quan đến đất quốc phòng tại xã Đồng Tâm:
a. QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ (tài liệu 2);
b. Quyết định số 386/QĐ-UB ngày 10/11/1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình (tài liệu 1a);
c. “Sơ đồ phạm vi quản lý đất sân bay Miếu Môn”, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức do Lữ đoàn 28 phối hợp với UBND các xã (trong đó có UBND xã Đồng Tâm) lập ngày 07/5/1992; (tài liệu 2a)
d. QĐ 5383/QĐ-UBND ngày 20/10/2014 (tài liệu 3);
e. QĐ 551/QĐ-TM của Bộ Tổng tham mưu – Bộ Quốc phòng (tài liệu 3a).
2. QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ duyệt cấp cho Bộ Quốc phòng 208ha đất thuộc địa phận xã Trần Phú và Nông trường Lương Mỹ, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Sơn Bình để xây dựng sân bay Miếu Môn và các hạng mục công trình phục vụ sân bay đợt 1; ranh giới, tọa độ của đất cấp do đồng chí Bộ trưởng Quốc phòng và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sơn Bình xác định cụ thể cho phù hợp với quy hoạch tổng mặt bằng khu vực…”.
Như vậy, thẩm quyền xác định ranh giới, tọa độ của khu đất 208ha theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sơn Bình. Chúng tôi hiện không thấy văn bản nào có xác nhận của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sơn Bình để xác định ranh giới, tọa độ của khu đất 208ha (tài liệu 4a). Chúng tôi đề nghị UBND thành phố Hà Nội cung cấp văn bản này (nếu có)?
3. UBND tỉnh Hà Sơn Bình có QĐ 386-QĐ/UB ngày 10/11/1981 về việc giao đất đợt 1 xây dựng sân bay Miếu Môn, trong đó đất thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm gồm: Đất của HTX Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức 47.36 ha, đất của HTX vôi đá Miếu Môn 5ha (theo KL số 47).
Tuy nhiên theo người dân xã Đồng Tâm, đất của HTX vôi đá Miếu Môn nằm trên xã Trần Phú, huyện Mỹ Đức, không nằm trên xã Đồng Tâm.
Chúng tôi không có Quyết định 386 này cùng sơ đồ hay bản đồ kèm theo. Đề nghị UBND thành phố Hà Nội cung cấp (nếu có).
4. Theo KL số 47: Năm 1989, Bộ Tư lệnh Công binh bàn giao khu đất sân bay Miếu Môn cho Lữ đoàn 28 thuộc Quân chủng Phòng không – Không quân quản lý, sử dụng. Năm 1992, Lữ đoàn 28 phối hợp với các xã Trần Phú, Mỹ Lương huyện Chương Mỹ, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức lập “Sơ đồ phạm vi quản lý đất sân bay Miếu Môn” được UBND các xã xác nhận ngày 07/5/1992…Năm 2013, Lữ đoàn 28 phối hợp với Xí nghiệp đo đạc bản đồ – Cục bản đồ thuộc Bộ Tổng tham mưu tiến hành đo đạc, xác định diện tích đất 236,7 ha, tăng so với diện tích tại Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ giao là 28,7ha…
Theo chúng tôi, việc Lữ đoàn 28 phối hợp với các UBND xã để lập “Sơ đồ phạm vi quản lý đất sân bay Miếu Môn” là trái quy định của Thủ tướng Chính phủ tại QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 như chúng tôi đã nêu tại điểm 2 (thẩm quyền xác định ranh giới, tọa độ của khu đất 208ha theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sơn Bình). Do đó, không thể nhận định “Sơ đồ phạm vi quản lý đất sân bay Miếu Môn” này có giá trị pháp lý.
Mặt khác, việc Lữ đoàn 28 chiếm và xác định diện tích 236,7ha vượt quá 28,7ha theo QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 (208ha) làm đất quốc phòng cho sân bay Miếu Môn là không có căn cứ pháp lý.
5. Quyết định 5383/QĐ-UBND ngày 20/10/2014 của UBND thành phố Hà Nội (“QĐ 5383”) về việc giao 236,7 ha đất cho Quân chủng Phòng không – Không quân (Bộ Quốc phòng). Quyết định này có những điểm vi phạm, sai luật như sau:
(i) QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 là quyết định cấp 208ha đất đợt 1 xây dựng sân bay Miếu Môn cho Bộ Quốc phòng và Quyết định số 386/QĐ-UB ngày 10/11/1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình là quyết định giao đất đợt 1 (để thực hiện QĐ 113/TTg). Việc UBND thành phố Hà Nội ban hành QĐ 5383 giao chính đất đã được Thủ tướng cấp và UBND tỉnh Hà Sơn Bình đã giao cho Bộ Quốc phòng là không phù hợp pháp luật vì trên một diện tích đất không thể có quyết định giao đất 02 lần khi quyết định giao đất lần đầu vẫn còn có hiệu lực (và đã được thực hiện).
(ii) QĐ 5383 tự động đưa 236,7ha đất được đo thực địa trái pháp luật vào làm đất quốc phòng là trái với QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ (chỉ xác định diện tích 208ha).
(iii) Ngay sau khi nhận được QĐ 5383, Lữ đoàn 28 – Quân chủng phòng không không quân đã có công văn đề ngày 23/10/2014 khẳng định Lữ đoàn này chỉ quản lý sử dụng 208ha đất, không phải 236,7ha.
(iiii) QĐ 5383 căn cứ vào Luật đất đai 2013 (có hiệu lực từ 01/7/2014). Theo người dân Đồng Tâm, tại thời điểm năm 2014 phần diện tích đất để xây dựng sân bay Miếu Môn trên xã Đồng Tâm đều bỏ hoang hoặc giao khoán cho 14 hộ dân canh tác (và thực tế hiện nay cũng như vậy).
Điều 50 khoản 2 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 của Chính Phủ quy định:
“2. Đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh phải được sử dụng đúng mục đích đã được xác định. Đối với diện tích đất không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thông báo cho đơn vị sử dụng đất để đưa đất vào sử dụng đúng mục đích; sau 12 tháng kể từ ngày được thông báo, nếu đơn vị sử dụng đất không khắc phục để đưa đất vào sử dụng đúng mục đích thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thu hồi để giao cho người khác sử dụng”.
Lẽ ra, nếu UBND thành phố Hà Nội thực hiện đúng quy định của Luật đất đai 2013 và QĐ 113/QĐ-TTg, nếu thấy diện tích nào của đất quốc phòng chưa được sử dụng hoặc không đúng mục đích quốc phòng, UBND thành phố Hà Nội phải thông báo cho đơn vị sử dụng đất và sau 12 tháng kể từ ngày được thông báo, nếu đơn vị sử dụng đất không khắc phục để đưa đất vào sử dụng đúng mục đích thì UBND thành phố Hà Nội phải thu hồi để giao cho người khác sử dụng. Việc UBND không thông báo và thực hiện như trên như vậy là trái với NĐ 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
6. QĐ 551/QĐ-TM của Bộ Tổng tham mưu – Bộ Quốc phòng về việc thu hồi 50.03ha đất hiện do Quân chủng Phòng không – Không quân quản lý tại sân bay Miếu Môn để giao cho Tập đoàn Viễn thông quân đội là quyết định trái thẩm quyền và không đúng pháp luật. Theo Luật đất đai 2013, chỉ UBND cấp huyện và cấp tỉnh mới có quyền ra quyết định thu hồi và giao đất. Không có quy định nào cho phép một cơ quan như Bộ Tổng tham mưu ra quyết định thu hồi và quyết định giao đất.
Mặt khác, Điều 50 khoản 3 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 của Chính Phủ quy định:
“ 3. Trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất trong nội bộ đất quốc phòng, an ninh theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh đã được phê duyệt thì đơn vị sử dụng đất phải xin chuyển mục đích sử dụng đất tại Sở Tài nguyên và Môi trường kèm theo ý kiến bằng văn bản của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an”.
Nếu áp dụng quy định này, phải có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh đã được phê duyệt (tài liệu 5a) để làm căn cứ cho việc chuyển mục đích sử dụng đất và phải có ý kiến bằng văn bản của Bộ Quốc phòng (tài liệu 6a) và đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất tại Sở Tài nguyên và Môi trường (tài liệu 7a). Cho đến nay chúng tôi không thấy những tài liệu này. Trường hợp UBND thành phố Hà Nội có những tài liệu này xin đề nghị cung cấp cho chúng tôi.
7. Theo người dân Đồng Tâm cho biết, diện tích 59ha – khu đất Đồng Xênh là đất nông nghiệp của xã Đồng Tâm từ bao đời nay, không thuộc diện tích 47,36ha theo QĐ 386-QĐ/UB ngày 10/11/1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, tức không thuộc diện tích 208ha theo QĐ 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ. Diện tích đất này có giáp diện tích 47,36ha, có cột mốc xác định. Họ cho rằng một số cán bộ địa phương lập lờ về hai diện tích đất này, báo cáo lên cấp trên và các cơ quan khác khiến cấp trên và các cơ quan khác nhầm lẫn khi cho rằng diện tích 59ha mà người dân Đồng Tâm đang khiếu kiện nằm trên diện tích 47,36ha xã Đồng Tâm đã được tỉnh Hà Sơn Bình giao cho Bộ Quốc phòng.
Việc cố tình gây nhầm lẫn này rất nghiêm trọng, tuy nhiên theo chúng tôi có thể dễ dàng kiểm tra trên thực địa và trên cơ sở các sơ đồ, bản đồ liên quan. Đáng tiếc đến nay chưa có một cơ quan nào nghiêm túc thực hiện việc kiểm tra này với sự hiện diện của người dân Đồng Tâm. Hiện người dân Đồng Tâm đang nghi ngờ họ bị đánh lừa và thực tế đã xảy ra khi ngày 15/4/2017, một số cán bộ của những cơ quan, đơn vị liên quan mời một số đại diện xã Đồng Tâm đến thực địa để xác định các cột mốc. Nhưng những người dân Đồng Tâm (có cụ Lê Đình Kình, 83 tuổi) đến thực địa cho rằng đã bị bắt cóc, khởi đầu cho sự kiện tháng Tư tại Đồng Tâm rất nghiêm trọng mà mọi người đều đã biết.
8. Để lấy lại niềm tin của người dân, trên cơ sở công khai minh bạch, chúng tôi đề nghị Thanh tra thành phố Hà Nội tham mưu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chủ trì một cuộc họp liên ngành có sự tham gia của đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân chủng Phòng không – Không quân, Lữ đoàn 28, Tập đoàn Viễn thông quân đội, UBND huyện Mỹ Đức với những đại diện các hộ dân và có sự tham gia của các luật sư để:
– Các cơ quan, đơn vị nào cho rằng 59 ha này thuộc đất quốc phòng xuất trình quyết định, giấy tờ, tài liệu, bản đồ liên quan chứng minh.
– Làm rõ Quyết định (hay văn bản) làm cơ sở xác định 59 ha (nếu có) là đất quốc phòng dựa trên những căn cứ pháp lý, thực tế nào?
– Nếu cần thiết, cho kiểm tra trên thực địa (các cột mốc) và so sánh các sơ đồ, bản đồ liên quan để xác định rõ 59ha đất mà người dân Đồng Tâm đang khiếu kiện có trùng với 47,36ha đất của HTX nông nghiệp Đồng Tâm đã được UBND tỉnh Hà Sơn Bình thu hồi và giao cho Bộ Quốc phòng để xây dựng sân bay Miếu Môn.
9. Để có cơ sở làm rõ thêm những vấn đề liên quan, chúng tôi trân trọng đề nghị Thanh tra thành phố Hà Nội và UBND thành phố Hà Nội tạo điều kiện cung cấp cho chúng tôi những tài liệu (nếu có) đã nêu trên gồm các tài liệu 1a, 2a, 3a, 4a, 5a, 6a, 7a.
Chúng tôi rất mong các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, chấp thuận kiến nghị trên của chúng tôi, để sớm giải quyết vụ việc Đồng Tâm theo đúng pháp luật, có tình, có lý và sớm ổn định tình hình tại địa phương.
Trân trọng.
Nơi gửi:
– Như trên;
– Những người dân Đồng Tâm;
– Bản sao được cung cấp cho các cơ quan báo chí, truyền thông theo yêu cầu của những người dân Đồng Tâm.
Các luật sư ký tên:
Đọc thêm:
Đồng Tâm: nhóm Luật sư kiến nghị lên Chủ tịch Hà Nội
Một nhóm Luật sư từ Hà Nội vừa gửi kiến nghị lên Chủ tịch UBND Thành phố, ông Nguyễn Đức Chung, đề nghị xác nhận về mảng đất gây tranh chấp tại Đồng Tâm.
Bản kiến nghị có chữ ký của năm Luật sư, được gọi là nhóm ‘các Luật sư Đồng Tâm’ được thực hiện hôm 19/6/2017 cũng được đồng gửi tới Chánh Thanh tra thành phố Hà Nội đề nghị xác định 59 ha đất đang có tranh chấp, khiếu nại, tố cáo tại Đồng Tâm ‘có phải là đất quốc phòng hay không’.
Trao đổi với BBC hôm 19/6, Luật sư Lê Văn Luân, thành viên trong nhóm đứng tên kiến nghị cho hay văn bản được gửi trực tiếp cho ông Nguyễn Đức Chung vì ông là người thay mặt lãnh đạo và chính quyền thành phố trực tiếp làm việc với dân.
Bản kiến nghị, với chín điểm lớn, có đoạn viết:
“Để lấy lại niềm tin của người dân, trên cơ sở công khai minh bạch, chúng tôi đề nghị Thanh tra thành phố Hà Nội tham mưu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chủ trì một cuộc họp liên ngành có sự tham gia của đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân chủng Phòng không – Không quân, Lữ đoàn 28, Tập đoàn Viễn thông quân đội, UBND huyện Mỹ Đức với những đại diện các hộ dân và có sự tham gia của các luật sư để:
“Các cơ quan, đơn vị nào cho rằng 59 ha này thuộc đất quốc phòng xuất trình quyết định, giấy tờ, tài liệu, bản đồ liên quan chứng minh.
“Làm rõ Quyết định (hay văn bản) làm cơ sở xác định 59 ha (nếu có) là đất quốc phòng dựa trên những căn cứ pháp lý, thực tế nào?
“Nếu cần thiết, cho kiểm tra trên thực địa (các cột mốc) và so sánh các sơ đồ, bản đồ liên quan để xác định rõ 59 ha đất mà người dân Đồng Tâm đang khiếu kiện có trùng với 47,36ha đất của HTX nông nghiệp Đồng Tâm đã được UBND tỉnh Hà Sơn Bình thu hồi và giao cho Bộ Quốc phòng để xây dựng sân bay Miếu Môn”.
‘Tùy quyết định cụ Kình’
LS Trần Vũ Hải nói về vụ khởi tố ở Đồng Tâm
Trả lời BBC, luật sư Lê Văn Luân nói nhóm Luật sư ‘hy vọng’ sẽ sớm nhận được trả lời từ lãnh đạo và chính quyền, thanh tra Hà Nội, đặc biệt từ Tướng Nguyễn Đức Chung, người đã có ‘đối thoại Đồng Tâm’ với người dân cuối tháng Tư.
Ông cũng nói trong trường hợp không có phản hồi, ‘chúng tôi cũng đã có các phương án và kịch bản tiếp theo’, nhưng ‘chưa tiện công bố’ vì chúng tôi ‘còn đang làm việc’ với ngư dân ở Đồng Tâm.
Tôi xác nhận clip cụ Kình tố cáo ‘là thực’
Đối với sự việc tại Đồng Tâm, Chủ tịch nước cho biết “đang chỉ đạo TP Hà Nội rút kinh nghiệm toàn diện vụ việc – Chủ tịch nước Trần Đại Quang.
‘Rút kinh nghiệm toàn diện’
Bản thân người trong cuộc, cụ ông Lê Đình Kình có nói trên một video clip gần đây, nêu quan điểm mảng đất trong sự việc “là đất nông nghiệp của xã Đồng Tâm”.
Vụ việc ở Đồng Tâm cũng đã được các lãnh đạo cao nhất ở Việt Nam quan tâm.
Chủ tịch nước Trần Đại Quang được báo chí nhà nước dẫn lời trong cuộc tiếp xúc với các cử tri hôm 26/4, cho hay:
“Chủ tịch nước Trần Đại Quang nêu thực trạng khiếu kiện, tranh chấp về đất đai đang xảy ra ở nhiều tỉnh thành trong cả nước. Vấn đề quan trọng là phải nắm chắc tình hình, phải tìm hiểu rõ nguyên nhân vì sao để xảy ra tình trạng đó. Trên cơ sở đó, đề xuất những giải pháp giải quyết có hiệu quả có tình, có lý”, báo VietnamNet tường thuật.
“Muốn vậy, phải lắng nghe ý kiến của nhân dân, đồng thời, cũng phải giải thích cho dân hiểu được những chủ trương chính sách, quyết định của Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở để tạo nên sự đồng thuận”, Chủ tịch nước được Vietnamnet dẫn lời khẳng định.
Vẫn theo báo này, Chủ tịch Trần Đại Quang cũng nhấn mạnh ‘phải luôn giữ nghiêm kỷ cương phép nước’ nhưng đồng thời cũng phải ‘mở rộng dân chủ’, phải ‘gần dân, sâu sát dân’ để lắng nghe ý kiến người dân, tìm hiểu ‘ngọn nguồn nguyên nhân’ sự việc.
“Chúng ta cũng không đồng tình với việc gây áp lực bằng cách giữ cán bộ. Nhưng chúng ta phải rút kinh nghiệm việc này. Phải đối thoại, trao đổi với người dân để tạo sự đồng thuận”, Chủ tịch nước chia sẻ.
“Đối với sự việc tại Đồng Tâm, Chủ tịch nước cho biết “đang chỉ đạo TP Hà Nội rút kinh nghiệm toàn diện vụ việc”, từ nguyên nhân, quá trình xử lý đến bài học rút ra,” vẫn theo báo VietnamNet.