Huỳnh Sơn Phước
(Nhà báo – nguyên Phó TBT báo Tuổi Trẻ)
Là người luôn có những ý tưởng đột phá, ông có cái thế mạnh của người trong cuộc, trong tổ chức, trăn trở, động não khi bị buộc phải khép mình chờ đợi, nhưng xuyên suốt vẫn là khả năng vượt qua chính mình, vượt ra khỏi cái trật tự lỗi thời, ông thường gọi là “vật cản” để có được những quyết định cải cách. Bị ngộp trong không gian hẹp của những giáo điều cấm kỵ, ông tìm niềm vui sống khi tự đặt mình, đúng hơn là tìm đến với những nơi, những người có thể đặt lên bàn những cuộc tranh luận những sự kiện mới, những ý tưởng mới, những chọn lựa khác mình. Ông sợ nhất là bệnh giáo điều, xa dân, xa thực tế và quay lưng với sự thật, lãnh cảm với con người và những phát kiến đổi thay. Người có lòng tốt, thông tuệ tìm đến ông, trao không cho ông cái túi khôn của thiên hạ, với nhiều kỳ vọng…
Về hưu, như chim sổ lồng, ông sống như không có ngày mai. Trong một cuộc gặp (có lẽ là cuối cùng) với Câu lạc bộ doanh nhân 2030 của Thời Báo Kinh tế Sài Gòn, Saigon Times Group, lúc đó Nguyễn Hoài Nam là Chủ nhiệm CLB 2030. Ông hỏi:
– Cháu nội của Hoàng Minh Thắng hà? (Hoàng Minh Thắng, cựu Chủ tịch QN-ĐN, sau ra làm Bộ trưởng Thương mại).
– Dạ vâng!
– Con nhà nòi cả…Vào Đảng chưa?
– Dạ chưa thưa chú Sáu. Khi nào chú lập Đảng mới con vào ngay.
Tháng 9/2007, Võ Văn Kiệt vận động sáng lập “Viện Nghiên cứu Phát triển (Institutes of Development Studies – IDS)”. Tháng 12/2007, ông nhận làm Chủ tịch danh dự “Trung tâm Nghiên cứu Saigon Times”, gặp gỡ các nhóm nghiên cứu phát triển “Diễn đàn” ở Pháp, các nhà nghiên cứu chính sách Mỹ-Việt (think tank) – vừa nghiên cứu khoa học phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước, vừa lobby cho sự hợp tác phát triển chiến lược giữa Việt Nam-Hoa Kỳ-châu Âu, Nhật Bản…
Ông có nhiều bạn, nhiều cộng sự, nhiều cố vấn (Lý Quang Diệu) có tầm giải quyết những vấn đề quốc gia trong đời sống toàn cầu.
Võ Văn Kiệt “giàu vì bạn” và mang “nợ kỳ vọng” của nhiều người.
Khác với những năm 1980, giờ đây trước lúc trở về, Võ Văn Kiệt có tầm nhìn và trí tuệ của một cuộc tập hợp lớn cần cho bước chuyển lớn VN ở đầu thế kỷ 21, nhưng lúc này “Sáu Dân không còn đủ quyền lực để trả nợ cho những kỳ vọng của nhân dân”.
Tháng 6/2008, trước lúc trở về, Võ Văn Kiệt gửi lại tất cả “những kỳ vọng của nhân dân” cho những trang báo của ngày mai.
Sài Gòn 11/6/2017
H.S.P.
Tác giả gửi BVN.