Vũ Cận
Bùi Thanh Hiếu
Vũ Cận sinh năm 1977, nhà ở số 12 ngõ Phất Lộc. Tuổi Đinh Tị. Vũ bị cận từ bé, nó xem tivi cứ ngồi sát màn hình. Ngày ấy trẻ con cận người ta cứ kệ, không đi khám và đeo kính ngay như bây giờ.
Nhà Vũ Cận có mấy anh em trai, Vũ Cận là thằng ma lanh và tinh quái nhất. Những trò của nó đến người lớn cũng phải bất ngờ. Không ai có thể hình dung cái thằng bé gầy quắt có hàng lông mi dài, nụ cười toe tét ấy có thể nghĩ ra trò như thế.
Lúc bé tôi đi lên chợ Đồng Xuân mua cá chọi, Vũ Cận xin đi chơi theo. Đến hàng bà Ba ở giữa chợ tôi chọn được con cá ưng ý và bảo Vũ Cận về thôi. Nó trợn mắt nhìn tôi nói.
– Anh mua không đợi em mua à?
Tôi ngạc nhiên.
– Mày làm đ. gì có tiền.
Vũ Cận.
– Anh biết em không có tiền à?
Vũ Cận năm ấy 9 tuổi, nó mặc quần đùi, cởi trần. Cũng như tôi vậy. Nó ngắm nghía chọn cẩn thận và bảo ba Ba lấy con cá này. Bà Ba vớt con cá trong lọ cho vào túi nilon đưa cho nó. Nó nhận con cá và bảo tôi thản nhiên.
– Về thôi anh.
Tôi đứng sững người vì ngạc nhiên, bà Ba còn ngạc nhiên hơn, bà gắt:
– Thằng kia, mày đã trả tiền tao đâu.
Nét mặt Vũ Cận hốt hoảng, nó nhìn quanh cầu cứu, miệng nó la liến thoắng:
– Ơ cháu trả bà rồi mà, cháu đưa bà tờ 2 nghìn, đây có anh này làm chứng, rõ cháu đưa bà tiền rồi.
Tôi không biết nói gì với cảnh ấy, còn bà Ba gắt lên:
– 2 nghìn nào, mày đã đưa đâu?
Vũ Cận nghểnh cổ nhoi lên qua loạt chậu cá, bể cá chỉ vào cái rổ bà Ba đựng tiền:
– Đấy, đấy, tờ 2 nghìn kia kìa, của cháu đưa bà, bà vất vào rổ rồi mới múc cá cho cháu mà.
Bà Ba sửng cồ:
– Đưa cái mả mẹ mày, đừng tưởng tao già tao lẫn.
Vũ Cận khóc hu hu, nước [mắt] ràn rụa mếu máo kể lể. Lúc này đã mấy người đi qua dừng lại nghe.
– Mẹ cháu cho cháu 2 nghìn ăn sáng, cháu không ăn lên mua cá, cháu đưa bà rồi mà bà bảo cháu không đưa, huuu, huuu.
Nó vừa khóc vừa kể lể rất thảm thương. Mấy người nói:
– Chắc nó đưa bà rồi bà quên đấy.
Người khác nói.
– Thôi chả đáng bao nhiêu, nhầm lẫn thế nào thì bà cho nó đi bà ạ.
Bà Ba hậm hực gật đầu:
– Thôi tao thí cho mày, thằng ranh con.
Vũ Cận còn chưa đi, nó đứng trước hàng bà Ba khóc lu loa một hồi. Nước mắt ràn rụa đầy vẻ ấm ức.
– Cháu đưa bà rồi, bà chửi cháu thế, cháu đưa bà 2 nghìn rồi mà. Bà bỏ vào trong rổ mới vớt cá cho cháu, cháu bé thế này cháu nói dối bà sao.
Bà Ba phẩy tay:
– Thôi mày đi đi.
Vũ Cận cầm túi nilon nhỏ đựng cá đi, đến đầu dãy hàng cá nó bảo.
– Anh chờ em tí. Cầm hộ em con cá.
Nó chạy lại hàng bà Ba đứng, thấy xung quanh không có ai. Nó gọi.
– Bà Ba ơi!
Bà Ba nhìn nó ngạc nhiên, nó nhoẻn miệng cười hì hì:
– Hà hà, cháu lừa bà đấy.
Rồi khi bà Ba chưa hiểu gì, nó chạy biến.
Vũ Cận và anh nó là thằng Phong Loe chọi cá với nhau. Cả hai con chọi đều mình chì vây hồng khá giống nhau. Đầu tiên hai bên phân định cá nào của mình. Sau đó mới đổ vào chọi, xúc xoáy một hồi thì con của Vũ Cận nhồng. Khi thấy cá mình chạy, bỗng Vũ Cận bật dậy reo mừng đắc thắng.
– A a, thắng rồi, thắng rồi, dám bướng à, mày chạy chưa con?
Phong Loe bảo:
– Thằng Cận, mày nhìn đi, cá mày chạy đấy.
Vũ Cận nhìn một lúc rồi lại reo.
– A thắng rồi, con của em đây này, con đầu có vết tróc do con anh bục lúc đầu anh nhớ không? Thôi anh lớn, anh đừng ăn gian em. Đây anh Hiếu nhìn xem con nào chạy, đúng con của em thắng không?
Tôi bảo con của mày chạy.
Vũ Cận thôi không đòi nữa, nó vui vẻ bảo ừ, em nhầm.
Hôm sau nó đi kiếm đâu con cá cờ, thả vào cái chum có con chọi chì của anh nó. Sáng sau mẹ nó vớt con chọi chì của anh nó bị gẫy đôi người ra đầu ngõ phàn nàn:
– Đây, xem cái thằng Cận nó oái ăm không. Nó mang con cá cờ thả vào chum để cắn chết đứt đôi người con cá của anh nó.
Vũ Cận từ bé đã bị cả xóm gọi là trung tâm gây nhiễu, nó đủ thứ mưu mô nghịch ngợm tinh quái chưa từng thấy. Nó vẫn gầy quắt khẳng khiu.
Năm tôi 22 tuổi, vừa ra quân ngũ, tôi mở sới bạc và bàn đèn thuốc phiện ngoài bờ sông Hồng. Vũ Cận đến tìm tôi bảo:
– Anh ạ, em đánh nhau với bọn C, anh xem nào, đi giảng hoà cùng với em.
Tôi đi cùng Vũ Cận đến chỗ bọn kia, có ba thằng ngồi sẵn. Bọn chúng hỏi Vũ Cận giọng rất kẻ cả:
– Thế nào? Bây giờ thì mày thích gì.
Vũ Cận thanh minh tôi thế nọ, tôi thế kia. Một thằng trong đám ấy đứng dậy giơ tay định tóm cổ Vũ Cận. Tôi học Judo từ bé, lại qua quân đội. Theo bản năng tôi tóm tay thằng kia quật qua vai đập người xuống đất. Quay sang đá một cái giữa mặt thằng ngồi kế bên, rồi thộp cổ thằng cuối cùng vừa nhổm dậy giật về phía mình, chân đá trụ nó. Nó vừa đứng dậy bị kéo cổ, gạt chân ngã đập mặt xuống đất. Tôi vớ cái ghế bọn nó ngồi giã cho mỗi thằng một nhát. Rồi chống ghế hỏi:
– Chúng mày có muốn giảng hoà với nhau không?
Ba thằng kia ôm đầu, ôm mặt gật đầu. Chúng tôi ra về, trên đường về Vũ Cận hỏi:
– Anh ơi anh, giảng hoà là phải thế à?
Tôi gật đầu, Vũ Cận khoái trá cười sằng sặc.
Thế rồi tôi đi tù mấy năm. Lúc tôi về thì nghe nói Vũ Cận cũng đi tù rồi. Mới tù về tôi sống khá khó khăn, chật vật mấy năm đi làm thuê nơi nọ, nơi kia. Mãi mới ổn được chút thì Vũ Cận tù về. Gặp nó tôi dúi 1 triệu bảo em cầm tiêu. Vũ Cận cầm nói em xin, rất cảm động, nó vẫn gầy quắt thế.
Rồi Vũ Cận lại đi tù, án cướp. Tôi hỏi mẹ nó thế nào, mẹ nó bảo em nó ở trên Vĩnh Phú, cũng vất vả cháu ạ. Tôi đưa mẹ nó ít tiền, bảo cô đi thăm nó nói cháu gửi. Đâu được 2 lần tôi cho nó như thế, không nhiều lắm.
Vũ Cận lại tù về, lần về này chả hiểu nó làm gì, nhưng rất đông đàn em. Nhà nó lúc nào cũng đến năm thằng quanh quẩn. Người ta nói giờ nó đi làm đòi nợ thuê. Nó gặp tôi chào hỏi ân cần, vẫn lễ phép như hồi còn bé. Mặc dù tên tuổi nó trong giới giang hồ cũng khiến nhiều nơi biết đến. Lúc này nó đi tập thể hình, người to lớn, vạm vỡ kinh khủng.
Còn tôi thì sống yên lành với nghề làm biển quảng cáo. Một lần thằng Trịnh Tuấn, thư pháp gia gọi tôi ra uống cà phê ở chỗ Liễu Giai. Hai anh em đang ngồi bàn chuyện thơ văn, bỗng có thằng đi vào. Trịnh Tuấn bước ra chặn lại hỏi:
– Thằng chó này, mày có trả tao không, mày hứa bao nhiêu lần rồi?
Thằng kia mới ú ớ gì, Trịnh Tuấn vả luôn một phát vào mặt khiến nó vùng chạy.
Trịnh Tuấn, thư pháp gia một thời lẫy lừng với bản thư pháp “Kiều” đình đám Hà Nội, thực ra trước kia cũng là tay giang hồ. Sau gặp thầy thư pháp, chuyển đổi tâm tính thành thư pháp gia, làm thơ, viết báo. Bọn tôi chơi với nhau ngoài chuyện văn chương thơ phú còn có cái tình riêng nữa. Thế nên tôi cũng không ngạc nhiên chuyện Trịnh Tuấn đánh thằng kia. Cả hai chúng tôi chủ quan cứ ung dung ngồi cà phê trong quán. Lát sau người của quán nói có bọn đứng đông ngoài cửa chờ chúng tôi ra. Tôi chả còn cách nào hơn, giở điện thoại gọi Vũ Cận.
Vũ Cận bảo tôi ngồi im đó, nó sẽ có đàn em gần đó đến. Chỉ mười phút sau có 4 thằng xăm trổ vào quán nhìn quanh rồi đến chỗ tôi hỏi:
– Anh là bạn anh Vũ Cận à?
Tôi gật đầu, bọn kia bảo:
– Bọn nào định quây anh, anh chỉ cho em làm thịt.
Tôi đứng dậy, Trịnh Tuấn cũng đứng lên trả tiền nước. Ra cửa vừa lúc Vũ Cận và một tốp nữa đến. Bọn kia thấy thế chạy luôn. Bọn Vũ Cận định đuổi theo thì tôi can và bảo về đi.
Hôm sau tôi đến nhà Vũ Cận, thằng đàn em canh cửa bảo tôi đứng chờ dưới nhà. Nó đi lên bảo một thằng ở tầng 2. thằng tầng 2 đi lên tiếp. Lát sau Vũ Cận chạy xuống hồ hởi:
– Anh lên đây, lên đây anh.
Tôi đi theo nó lên đến tầng trên nữa, vào phòng thấy ba thằng xăm trổ kín người đang xem ca nhạc, tiền từng cục vất trên bàn, mấy cái màn hình máy tính đang mở trang cá độ bóng đá. Vũ Cận gọi một cô gái ở phòng bên sang bảo.
– Em pha ấm trà mới cho anh Hiếu, đây là anh Hiếu đàn anh của anh. Còn đây mấy thằng đệ của em và vợ em.
Mấy thằng xăm trổ kia nhìn tôi có vẻ ngạc nhiên, chúng thấy tôi ăn mặc, bộ dạng không có vẻ gì như chúng nghĩ. Thực ra tôi chỉ là anh hàng xóm của Vũ Cận thôi, tên tuổi còn xa tôi mới bằng nó. Những gì nó quý trọng tôi là tình cảm từ ngày nhỏ, hoặc nó nghe phong phanh đâu đó một vài vụ tôi chém thuê cho người ta. Những vụ ấy tôi làm lặng lẽ, một mình. Đánh nhanh rút gọn, cầm tiền thực hiện chớp nhoáng và hết chuyện, rất ít người biết. Nhưng dù có thế đi nữa thì tôi cũng không thể nào bằng được Vũ Cận về độ giang hồ. Nhất là lúc này Vũ Cận đương mạnh, còn tôi đã có Tí Hớn và trở thành người bình thường, những việc trước kia đến tôi cũng còn không nhớ có lúc mình đã làm những việc như thế.
Vũ Cận vừa ngồi ôn chuyện cũ, hỏi han tôi làm gì. Nó cũng bảo em nghe nói giờ anh làm gì liên quan chính trị, thấy ông già em hay đọc của anh bảo thế. Em nghĩ anh lắm tài, từ bé anh đã hay đọc sách rồi nên cũng mừng thấy anh như thế. Anh có cần tiền hay gì em giúp, giờ em có rồi anh đừng ngại. Tình cảm anh em mình từ xưa không gì so được cả. Hay anh về làm quân sư cho em, trông nom cho em. Anh chỉ ngồi đây điều bọn nó đi thu tiền cho em mang về, anh nhận thôi.
Tôi bảo nó, anh bây giờ liên quan đến an ninh chính trị. Không như bọn hình sự đâu, chẳng tiền nào mua được bọn an ninh chính trị cả. Bọn hình sự còn sợ bọn đấy. Anh làm sẽ liên luỵ đến em, không ai đỡ được. Em còn dính oan lây.
Ngồi chơi thấy Vũ Cận điện thoại nơi này, chỗ nọ nói tiền bạc vài trăm đến cả tỷ. Chốc đàn em lại mang vào cục tiền. Tôi hỏi Vũ Cận.
– Em làm bóng đá và chồng họ à?
Vũ Cận gật đầu.
– Vâng, em phát mạng và chồng họ, kiếm cũng được anh à. Giá anh làm giúp em, ở đây trông máy và nhận tiền thì tốt quá. Bọn này toàn thằng bay lắc, nhiều lúc con mẹ chúng nó đầu cứ để đâu, điên lắm anh ạ.
Tôi lắc đầu thoái thác lần nữa.
– Anh theo đường dây dưa đến chính trị, sẽ cực kỳ nguy hiểm cho em. Anh làm sẽ hại em chứ không phải giúp đâu. Anh nói thật lòng đấy.
Tôi ngồi lúc thấy Vũ Cận bận quá bèn chào đi về. Nó tiễn tôi xuống cầu thang, đến giữa chỗ khuất dúi tôi xấp tiền.
– Anh cầm vài triệu, em hiểu việc anh làm, em tôn trọng việc anh làm.
Tôi không nhận, nhưng nói:
– Anh bây giờ vì dây dưa đến chính trị, không có việc làm ổn định. Thu nhập cũng không có, nếu em giúp anh thì anh còn ít tiền ở nhà. Em cho vay hộ anh, anh có tiền lãi hàng tháng nuôi con. Cảnh anh giờ không thể làm gì được nổi.
Vũ Cận nhận lời. Hàng tháng tôi qua chơi, Vũ Cận đưa tiền lãi. Có lúc tôi ngồi đầu đường với bọn Lân Thắng, Lã Dũng. Vũ Cận cùng đàn em đi qua, dừng lại chào và đưa mấy trăm bảo trả tiền cà phê cho chúng tôi. Đấy không phải tiền lãi số tiền kia, mà Vũ Cận hiểu chúng tôi là những người biểu tình chống Trung Quốc, nó quý nên đưa vậy thôi. Lân Thắng còn hài hước nói.
– Sướng nhỉ, ngồi tự nhiên có người đi qua trả tiền nước, lại còn trả xông xênh.
Một hôm Vũ Cận điện bảo tôi đến nhà nó có việc. Tôi đến thấy nhà cửa vắng ngắt, chỉ có nó và vợ. Nó có vẻ buồn, pha ấm trà xong, rót nước ra nó nói:
– Anh à, em bị vỡ rồi. Thằng Huy Răm Bô cầm em mấy tỷ, thằng chó đấy ngu đi gây sự với bọn nhà quê, bị đâm chết rồi anh ạ. Em mất với nó nhiều quá.
Tôi hỏi:
– Mất thế là mất luôn cả cầu bóng và họ à?
Vũ Cận ngậm ngùi, nói như muốn khóc:
– Em mất thế, thâm cả vào vốn. Em cày hàng trắng, lại bị thằng đàn em nó ôm 2 bánh trốn luôn. Nó kêu công an chặn ở đường 18, nó sợ vất. Em cho bọn nó quần nát khu đấy tìm không thấy. Thằng đấy nó cũng trốn luôn rồi anh. Đm số em chết mất anh ạ.
Tôi nói thôi còn người là may, anh em mình đã qua bao lần cửa tử lại làm lại, có sao đâu em. Vận chưa đến trời còn thử thách. Tạm tìm mối đi đòi nợ mà sống rồi tính sau. Hay kiếm cái động nào mở sới trước mắt đã.
Vũ Cận lắc đầu chua chát:
– Giờ em nợ lớn lắm, không thể nào mà sống được anh.
Tôi không biết nói gì, lát sau đứng dậy bảo về đón con. Vũ Cận chặn lại nói.
– Giờ em bể thế này, nát thế này không gỡ nổi. Em không để anh liên luỵ đâu, còn chút tiền của anh để em gửi lại cho anh. Đằng nào em cũng nát rồi, không để anh liên luỵ.
Vũ Cận gọi vợ lấy tiền trả cho tôi. Cục tiền không nhiều, chỉ nửa gang tay mà tôi cầm thấy nặng trĩu không đi nổi. Tôi nói.
– Thôi coi như đen chia đôi, em cầm một nửa đi, như anh em mình làm ăn lỗ vốn.
Vũ Cận ứa nước mắt, nó quệt tay rồi gục đầu nói:
– Em nợ nhiều lắm, của anh có đáng là bao. Nhưng với anh là lớn, anh cầm đi. Lẽ ra em còn phải đưa anh thêm vì đằng nào em cũng thế rồi, không giúp được anh thì thôi. Còn em nát lắm, anh không giúp được em đâu. Anh em mình tốt với nhau cả đời, hiểu nhau mà anh.
Tôi cầm tiền về, đi như người mất cảm giác, chông chênh.
Ba tháng sau tôi đến tìm nó. Nó đóng cửa trốn nợ không tiếp ai. Thấy tôi vợ nó mới mở cửa. Nó gầy sọp và tiều tuỵ. tâm sự nó nói không có cửa nào gỡ được cả. Tôi bảo anh đi nước ngoài, không biết bao giờ mới về. Anh chào em, anh không biết nói gì, mong em qua được.
Tôi đi sang Đức một thời gian, gửi chút quà về cho gia đình. Bảo nhà tôi mang sang cho nó cái bật lửa.
Nhà tôi nói.
Nó chết rồi.
Nó chết im lìm trong nhà sau một thời gian dài không ra ngoài. Người ta bảo nó tự tử, người bảo nó sốc thuốc.
Hôm nghe tin, tôi thẫn thờ. Đêm ấy tôi đã viết về nó nhưng rồi tôi lại xoá đi. Tôi muốn biết cảm xúc của tôi sẽ còn nhớ đến nó được bao lâu nữa.
Mấy năm đã qua rồi, tôi không biết ngày nào trở về quê hương. Tôi cũng không còn nhớ thiết tha cái ngõ Phất Lộc nữa.
Nhưng tôi vẫn nhớ đến Vũ Cận, nó là một phần của nơi tôi đã sinh ra. Và bỗng nhiên đêm nay tôi nhận ra rằng, không phải tôi là đàn anh của nó. Chính nó mới là bậc đàn anh của tôi.
Lúc biết mình sắp quẫn rồi, không để anh em của mình hệ luỵ theo. Phải là đại ca của những đại ca mới nghĩ được trọn tình nghĩa như thế.
Đêm tha hương, viễn xứ, tuyết trắng rợn màn đêm. Nỗi lòng như đông đá.
B.T.H.
Nguồn: FB Thanh Hieu Bui