Thành Khương
Đây là vụ án hình sự hết sức nghiêm trọng, thậm chí gọi là đại án hình sự: nghi can nhiều, không chỉ ở Formosa mà còn trong hệ thống công quyền gồm nhiều quan chức lãnh đạo cơ quan trên, dưới, các bộ, sở, ngành chức năng. Đã có đủ căn cứ khởi tố vụ án hình sự. Công lý phải được thực thi, không bị phụ thuộc vào chính quyền thiếu liêm sỉ. Nếu không đưa vào tiến trình tố tụng thì, trừ một số sự thật mới được hé mở, tội phạm sẽ tiếp tục che giấu, thậm chí tiêu hủy chứng cứ, và vì đã mua được bọn quan tham trong chính quyền nên chúng cón thể đảo ngược tình thế.
1. Hành vi cấm
(Lưu ý: Những chỗ gạch chân trong điều luật là chúng tôi muốn nhấn mạnh, để bạn đọc dễ theo dõi).
2. Sự cố ý
+ Formosa biết hành vi của mình gây nguy hiểm cho dân cư ven biển nhưng vẫn tự ý xây toàn bộ đường ống xả thải trong khi luật pháp giấy phép chỉ cho điểm tiếp nhận nước thải là biển ven bờ. Khi xả chất thải độc hại xuống biển, Formosa biết rất rõ chất độc này gây ô nhiễm nguồn nước cho dân cư ven biển nhưng vẫn cứ làm.
Ở đây, Formosa không thể bào chữa rằng mình không muốn đầu độc biển, tức không cố ý phạm tội, nhưng cơ quan điều tra và cơ quan công tố dễ dàng chứng minh rằng với cương vị của mình, nghi can thừa biết chất thải kia gây độc hại và như vậy là đủ cơ sở chứng minh Formosa có yếu tố cố ý phạm tội.
+ Lúc đầu Chu Xuân Phàm tuyên bố ngang ngược (nhưng thành thật): “ Chọn cá hay chọn thép chứ không thể chọn cả hai”
+ Ban giám đốc Formosa đã hai lần cúi đầu xin lỗi về những sai phạm.
+ Lúc đầu Forrmosa từ chối trả lời về ống xả thải dưới đáy biển Vũng Áng, sau đó thừa nhận sai phạm trong xây dựng đường ống xả thải.
+ Giấy phép xả thải quy định điểm tiếp nhận nước thải là biển ven bờ nhưng xây ống thải ngầm 1,5km dưới đáy biển.
+ Hàng trăm tấn hóa chất cực độc đã được nhập và sử dụng (248 tấn, đã sử dụng 51 tấn) trong quá trình súc rửa đường ống xả thải đã thải ra biển không thông báo cho cơ quan quản lý địa phương biết.
+ Giấy phép xả thải có dẫn quy chuẩn nước thải trong sản xuất gang thép đã qua xử lý nhưng hầu hết chất độc hại đều cao gấp nhiều lần so với quy chuẩn trong nước biển (cao gấp 50 lần)
+ Khi xảy ra cá chết, Formosa cố ý không khắc phục hậu quả về môi trường mà còn che giấu hậu quả tác hại: những người thợ lặn chết vì ngộ độc không được xét nghiêm tử thi; những người khác bị nhiếm độc đi xét nghiệm thi Formosa câu kết với Bộ Y tế và các bệnh viện không cho biết, không giao kết quả xét nghiệm.
+ Chính Phó tổng giám đốc Formosa thừa nhận toàn bộ đường ống xả thải của họ tự ý xây, không có thiết kế cơ sở xây dựng.
+ Gần 3 tháng qua, Formosa đã bỏ mặc hậu quả xảy ra, trốn tránh, không có bất cứ hành vi nào phòng ngừa sự cố môi trường.
3. Đối tượng xâm phạm
* Nhân mạng
+ Một thợ lặn làm việc dưới đáy biển công trường Formosa, anh Lê Văn Ngầy – Khánh Hòa tử vong. (Ngày 24/4 đi lặn về tức ngực khó thở, đưa đi cấp cứu ở Bệnh viện Đa khoa Bắc Quảng Bình thị xã Ba Đồn, tử vong).
+ Nhiều thợ lặn có biểu hiện nhiễm độc, sau kiểm tra sức khỏe 01 tháng không nhận được kết quả xét nghiệm mà còn bị đe dọa chấm dứt hợp đồng lao động. (Cố ý che dấu hậu quả tác hại). Anh Hoàng Quang (Thợ lặn) cho biết Công ty đưa vào Bệnh viện TW Huế khám và xét nghiệm, khám xong chỉ đựơc lấy kết quả khác chứ kết qủa xét nghiệm độc tố thì bệnh viện hứa trả sau 3 ngày nhưng vẫn không giao; anh gặp Giám đốc Công ty đòi vẫn không được; Chị Xoan (vợ một thợ lặn) cho biết mấy anh em đi khám nhưng bác sĩ trong Sài Gòn nói rằng trên Bộ cấm rồi nên họ không dám làm. (Bác sĩ nói bây giờ đi khắp Việt Nam, cả Hà Nội, Huế, Sài Gòn cũng không có ai dám cho kết quả).
+ Người ăn tôm, cá nhiễm độc chết: Bà Liên (xóm 11, xã Nghi Phương, Nghi Lộc, Nghệ An) trúng độc vì ăn tép biển; vợ chồng anh Luyến (xóm 1) ăn mực biển cũng trúng độc nặng (Anh Luyến được đưa đi Hà Nội nhưng tử vong trên đường đi).
* Tài sản
Hàng trăm ngàn tấn cá chết (của quốc gia và hộ gia đình) chưa thể tính hết được.
* Đạo đức
– Coi mạng người chỉ như cỏ rác.
* Quốc gia và cơ quan nhà nước
– An ninh quốc gia nói chung, an ninh biển nói riêng bị xâm phạm thô bạo và hết sức nghiêm trọng.
– Nguồn tài nguyên biển của quốc gia bị xâm hại, hủy hoại hết sức nghiêm trọng.
– Hàng triệu ngư dân không thể tiếp tục hành nghề; 155 học sinh Đôn Yên không được đến trường học.
– Ngành du lịch, xuất khẩu hải sản bị thiệt hại nghiêm trọng do cấm nhập từ các nước Châu Âu.
4. Đồng lõa
* Sự liên kết tội phạm
+ Có sự câu kết bằng sự thỏa thuận ngầm rồi làm ngơ mặc Formosa xây dựng đường ống xả thải dưới biển, 1,5 km của Bộ Tài nguyên & Môi trường, Bộ Công Thương.
(Nếu việc lắp đặt đường ống xả thải của Formosa dưới lòng biển được Bộ TNMT chấp thuận – có văn bản pháp lý => Formosa & Bộ TNMT là liên kết tội phạm).
Sự dính líu đến hành vi phạm tội: Kẻ đã ký cho Formosa dự án này, không những 50 năm mà 70 năm.
Những kẻ không kiểm tra hoăc kiểm tra tùy tiện (thuộc các cơ quan chức năng).
Những kẻ bao che cho Formosa trong các cuộc họp báo, trả lời phỏng vấn; những kẻ đã ra lệnh gỡ bài trên các báo nhằm che giấu thông tin xác thực.
* Phi dính líu nhưng không thành công
– Các bệnh viện thực hiện khám và xét nghiệm cho các thợ lặn Formosa không những không cho gia đình họ biết kết quả xét nghiệm mà còn thách đố (dấu hiệu tiêu hủy chứng cứ, giả mạo chứng cứ)
– Bộ 4 T bưng bít thông tin một cách vô liêm sỉ và phi nhân tính. Đài THTW bất chấp liêm sỉ trong việc che dấu sự thật và đớn hèn phục vụ chính quyền côn đồ.
– Chính quyền sau gần 3 tháng không cung cấp thông tin một cách minh bạch; ứng xử với dân một cách vô liêm sỉ.
– Những kẻ ra lệnh gỡ bài trên một số báo điện tử;
– Chính quyền đàn áp dã man những người biểu tình ôn hòa và nó trở thành mất nhân tính.
– Một bọn quan chức nô lệ lừa dối nhân dân bằng việc ăn cá, tắm biển.
– Bộ Y tế ngăn chặn việc cung cấp kết quả xét nghiệm một cách phi nhân tính đối với các trường hợp thợ lặn chết và các thợ lặn khác bị suy sụp sức khỏe do nhiễm độc.
– Giám đốc Trung tâm quan trắc môi trường Hà Tĩnh Lê Anh Đức cố tình không công bố và không cung cấp kết quả xét nghiệm nước thải của Formosa.
– Chính Phó tổng giám đốc Formosa thừa nhận toàn bộ đường ống xả thải của họ tự ý xây, không có thiết kế cơ sở xây dựng.
5. Một số tội danh
Tội danh chính:
– Tội gây ô nhiễm môi trường (Điều 182 BLHS)
– Tội vi phạm về quản lý chất thải nguy hại (182a BLHS)
– Tội vi phạm về phòng ngừa sự cố môi trường (182b BLHS)
– Tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản (Điều 188 BLHS)
6. Vài lời cuối bài
– Đây là vụ án hình sự hết sức nghiêm trọng, thậm chí gọi là đại án hình sự: nghi can nhiều, không chỉ ở Formosa mà còn trong hệ thống công quyền gồm nhiều quan chức lãnh đạo cơ quan trên, dưới, các bộ, sở, ngành chức năng. Đã có đủ căn cứ khởi tố vụ án hình sự. Công lý phải được thực thi, không bị phụ thuộc vào chính quyền thiếu liêm sỉ. Nếu không đưa vào tiến trình tố tụng thì, trừ một số sự thật mới được hé mở, tội phạm sẽ tiếp tục che giấu, thậm chí tiêu hủy chứng cứ, và vì đã mua được bọn quan tham trong chính quyền nên chúng cón thể đảo ngược tình thế.
Đã đến lúc bà con Vũng Áng nói chung và gia đình các nạn nhân bị chết, bị ngộ độc vì ăn cá, tép, mực biển – với sự trợ giúp của Đoàn luật sư Vì công lý – cần gửi đơn tố cáo chính thức gửi các cơ quan điều tra, yêu cầu khởi tố điều tra vụ đại án và truy tố bọn tội phạm.
– Các luật sư trong đoàn Luật sư Vì công lý cần trợ giúp pháp lý cho bà con Vũng Áng nói chung và các gia đình thợ lặn của Formosa đã tử vong và đang bị đe dọa sức khỏe LÀM ĐƠN TỐ GIÁC TỘI PHẠM, đưa vụ này vào quá trình tố tụng chứ không dừng ở mức độ dư luận và công luận như hiện nay, buộc Cơ quan điều tra phải vào cuộc và chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước lịch sử về hoạt động tư pháp của mình, dù họ có bị chỉ đạo từ ai, cấp nào.
Cần cử người trực tiếp chuyển đơn tố giác tội phạm đến Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, gửi cả Thủ trưởng Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát tối cao (Vì ở đại án này đã và sẽ xuất hiện các hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp). Đơn phải được chuyển tận nơi, có Phiếu nhận đơn hẳn hoi, có họ tên chức danh, số hiệu người nhận đơn, ngày gìờ, địa điểm nhận đơn; không được gửi bưu điện dù là gửi bảo đảm.
Các đơn này đều sao gửi Quốc hội; gửi Đoàn đại biểu quốc hội Hà Tĩnh và gửi một số Đại biểu quốc hội nào có uy tín về phẩm chất và bản lĩnh yêu cầu họ giám sát chặt chẽ.
– Công bố đơn trên một sô trang mạng có uy tín để cùng theo dõi giám sát quá trình và kết quả điều tra như Boxitvn; tintuchangngay; VietNamthoibao; Basam, Dânluận, XuanDienHanNom…
– Các luật sư cần giám sát chặt chẽ nguồn tài liệu các loại, giám sát việc lưu giữ mẫu và kết quả xét nghiệm (nước, cá, người, các chất độc đã sử dụng và tồn kho…; các kết quả xét nghiệm trong từng thời kỳ…), đề phòng bọn tội phạm tiêu hủy chứng cứ hoặc ngụy tạo chứng cứ giả để đánh tráo.
Các luật sư, các điều tra viên, các kiểm sát viên, các thẩm phán hãy vì công lý, công bằng, lẽ phải, bất chấp cường quyền, dũng cảm thực hiện thiên chức giữ gìn và bảo vệ công lý, làm việc hết sức mình để sớm truy tố bọn tội phạm trước pháp luật theo quy định của Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng Hình sự. Lịch sử ngành tư pháp nói riêng và lịch sử đất nước sẽ ghi danh các vị như những luật sư và những nhân viên tư pháp công minh liêm chính của đất nước.
Chúng tôi không nghĩ rằng các cơ quan tư pháp nước ta có thể mất liêm sỉ đến mức sợ cường quyền, độc tài, toàn trị lại vô cảm trước nỗi đau và nỗi nhục quốc thể mà cố tình từ chối tiến hành tố tụng đối với đại án hình sự này. Song nếu họ bị chỉ đạo mà không làm đúng quyền hạn luật pháp quy định thì họ phải chịu trách nhiệm về tội “Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội” – Điều 294 BLHS – CXXII Các tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp và phải chịu trách nhiệm trước lịch sử./.
Ngày 6 tháng 7 năm 2016
T.K.
Tác giả gửi BVN.