Đọc báo sáng nay thấy ngài PQT đến dự hội nghị bằng chiếc Mercedes đen bóng loáng, và trước đó là chiếc Lexus 4-Wheel màu đen đón ngài tận cửa máy bay, làm tôi nhớ đến một “tâm tư” về một nghịch lí ở Việt Nam: các quan chức (và đại gia) đua nhau chơi xe mắc tiền, trong khi đất nước vẫn còn nghèo và nợ nần rất cao.
Một đồng nghiệp người Úc làm chung với tôi mới đi du lịch Việt Nam về, và chị ấy cứ ngạc nhiên về những chiếc xe rất đắt tiền ở Việt Nam. Chị ấy đi đâu cũng nói rằng Việt Nam có rất nhiều xe loại luxury (xa xỉ) dù đường sá còn chật hẹp và xe gắn máy chạy đầy đường. Nhiều khi tôi cũng bực mình, định nói ra một câu biện minh, nhưng chính tôi cũng không có gì thuyết phục để biện minh! Tôi đoán rằng chị ấy muốn nói rằng có một sự bất xứng giữa những cái xa xỉ và những cảnh nghèo khổ của người dân, và đó là một trong những vấn nạn của các nước đang trong giai đoạn “tư bản hoang dã” như Việt Nam hiện nay.
Nhưng chị ấy không biết rằng các quan chức cao cấp Việt Nam cũng có xu hướng dùng những xe hơi loại xa xỉ, rất đắt tiền. Chúng ta còn nhớ trước đây, một vị Chủ tịch UBND Hà Nội đi chiếc Lexus LS-430 rất sang trọng (1). Báo chí làm rùm beng rằng chiếc xe đó trị giá 3000 con trâu! Hay như mới đây thôi, chúng ta thấy một chiếc xe hiệu Lexus loại “Four Wheels” (tôi đoán thuộc dòng LX-570) mang biển hiệu quân đội ra tận cửa máy bay để đón sếp Phùng Quang Thanh (2). Đó là loại xe mà ở các nước giàu có phương Tây xếp vào loại xa xỉ. Ở Úc, một chiếc loại LX-570 giá dao động từ 100,000 đến 150,000 AUD. Về đến Việt Nam, chiếc này giá cũng phải từ 4 tỉ đến 6 tỉ đồng. Một người lao động trung bình làm cả đời cũng không có tiền mua được chiếc xe đó. Dĩ nhiên, đó chỉ là vài trường hợp tiêu biểu, trong thực tế còn có nhiều trường hợp khác mà chúng ta không được biết đến.
Không biết ở nước khác thì sao, chứ ở Úc này có dạo những chiếc xe “Four Wheels” cao ngồng như chiếc Lexus LX-570 đó được xem là “phản xã hội” – anti-social, vì nó chiếm đường và hay gây tai nạn; khi gây tai nạn nguy cơ chết người cũng tăng theo. Ở Việt Nam, nơi đường sá chật hẹp, mà những chiếc xe cao ngồng đó xuất hiện thì rất ư là đúng với nghĩa phản xã hội.
Đối với các đại gia họ có tiền nhờ kinh doanh giỏi, và họ chơi xe xịn là điều chẳng có gì ngạc nhiên. Nhưng đối với quan chức ăn lương Nhà nước (nhưng thực chất là từ tiền thuế do dân đóng góp) mà chơi xe xa xỉ thì quả là có vấn đề về đạo đức xã hội. Nó giống như mình đang ăn uống trong một nhà hàng sang trọng, mà ngay phía ngoài là những người đói khát đang ăn xin để sống qua ngày. Khách ẩm thực có đạo đức chắc chắn sẽ cảm thấy không ngon miệng. Tương tự, đi trên một chiếc xe xa xỉ bên cạnh đa số người nghèo đi xe gắn máy thì ngay cả người đi cũng thấy không vui, chẳng có gì đáng tự hào.
Thử đặt những chiếc xe xa xỉ đó trong bối cảnh nợ nần chồng chất của đất nước xem sao. Mới đây, Ngân hàng Thế giới (tức World Bank) công bố rằng Việt Nam hiện có nợ công lên đến 110 tỉ USD. Con số này cao hơn khá nhiều so với con số của Bộ Tài chính công bố trước đó, và làm cho nhiều người ngạc nhiên. 110 tỉ USD tức là gần bằng 60% tổng GDP quốc gia, tức ở mức nguy cơ bị vỡ nợ. Tính trung bình, mỗi người Việt Nam, từ mới sinh ra đến người sắp về với đất, gánh trên vai số nợ 1200 USD. Trong một đất nước nợ nần như thế (và người dân hết thế hệ này sang thế hệ khác phải nai lưng ra đóng thuế trả nợ) mà các quan chức lại chơi xe xa xỉ thì phải nói là họ có vấn đề về đạo đức.
Trong một đất nước còn nghèo (hay rất nghèo?), một đất nước mà lãnh đạo phải đi “ăn xin” nước ngoài triền miên, và Việt kiều từ nước ngoài chi viện hàng chục tỉ USD mỗi năm, mà các bác ấy đi trên những chiếc xe trị giá hàng nửa triệu USD thì phải nói là rất ư phản cảm.
N. V. T.
(1) http://www.doisongphapluat.com/…/tu-biet-thu-ong-nghien-nho…
(2) http://tuoitre.vn/…/anh-phung-quang-thanh-chieu…/783018.html
Nguồn: FB Nguyễn Tuấn