Quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam bị Trung Quốc cưỡng chiếm toàn bộ năm 1974, tiếp theo là nhiều đảo thuộc quần đảo Trường Sa trước đây do Việt Nam quản lý cũng bị Trung Quốc đánh chiếm và đang tiến hành nhân tạo hóa nhiều đảo đá chìm khác trong khu vực. Việt Nam đang đứng trước nguy cơ bị Trung Quốc đánh chiếm, cướp đoạt toàn bộ chủ quyền lịch sử trên Biển Đông bất cứ lúc nào.
Hành vi của Trung Quốc đã xâm phạm đến an ninh, trật tự trong khu vực và quốc tế, gây nên nguy cơ chiến tranh, phá vỡ hòa bình thế giới, vi phạm luật pháp quốc tế. Các nước trong khu vực và quốc tế đều lên tiếng phản đối và đã có những biện pháp tập thể cả về quân sự để ngăn chặn tham vọng của Trung Quốc. Các nước có ảnh hưởng lợi ích trực tiếp như Philippines, Indonesia, Singapore, Úc, Nhật, Mỹ, Ấn Độ… ở mức độ khác nhau cùng hình thành một liên minh. Việt Nam có quyền lợi bị ảnh hưởng căn bản nhất, sâu sắc nhất bởi những hành vi của Trung Quốc. Đứng về vị trí địa lý, Trung Quốc muốn độc chiếm Biển Đông thì trước hết phải đè bẹp Việt Nam. Tương quan lực lượng một chọi một thì Việt Nam là nhỏ bé so với Trung Quốc. Về logic khách quan thì Việt Nam không thể không liên minh, hay không thể phòng vệ một cách đơn độc.
Quan điểm của Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh trong bài trả lời phỏng vấn báo Tuổi trẻ online ngày 30/05/2015, có thể là quan điểm của Đảng và Nhà nước: “Càng căng thẳng thì càng phải độc lập tự chủ. Càng căng thẳng thì càng không bao giờ để kéo vào những liên minh với nước này để chống nước khác.”
Tôi đồng ý với ông Vịnh “không bao giờ để kéo vào những liên minh với nước này để chống nước khác” nhưng mặt khác để phòng thủ, bảo vệ chủ quyền quốc gia thì liên minh chính là trách nhiệm của Đảng và Nhà nước.
Từ khi có Đảng Cộng sản Việt Nam cho đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chọn mục tiêu là Chủ nghĩa xã hội và khẩu hiệu Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm. Hay nói cách khác coi Chủ nghĩa xã hội là mục tiêu cao nhất. Bản chất này không hề thay đổi nhất là từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam nắm trọn quyền lãnh đạo đất nước; thực tế đó được minh chứng bằng mồ hôi, xương máu của nhiều thế hệ người dân Việt Nam suốt gần một thế kỷ nay. Mặt khác, Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Việt Nam đã xác định Trung Quốc là người bạn bốn tốt và là người có cùng ý thức hệ Cộng sản.
Nhưng cho dù thế nào đi chăng nữa, theo Hiến pháp 2013: “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân”. Các vấn đề của đất nước được thực hiện thông qua cơ chế “dân chủ đại diện”, nhưng vấn đề chủ quyền quốc gia là vấn đề sống còn phải do nhân dân phúc quyết.
Để phòng thủ, bảo vệ chủ quyền quốc gia việc có liên minh hay không liên minh với ai thì phải trưng cầu ý dân. Không một cá nhân, một tổ chức nào có đủ thẩm quyền pháp lý để quyết định thay nhân dân.
Hà Nội, ngày 02/06/2015
H. H. S.
Tác giả gửi BVN