Những ngày này, tin về việc Mỹ gỡ bỏ một phần lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam đem lại nhiều chú ý.Nhiều người hoan nghênh. Nhiều người hi vọng sự kiện này mở đường cho các sự kiện lớn và tích cực tiếp theo.
A) HOÀN CẢNH THẾ GIỚI CỦA SỰ KIỆN
Sự việc xảy ra trong hoàn cảnh thế giới có các chuyển biến như sau:
1) Phong trào phản kháng đòi thực quyền tự do ứng cử, bầu cử của dân chúng đang làm rung chuyển Hồng Kông. Phong trào này đang gây khó khăn thực sự cho chính quyền Trung Hoa và cho đảng Cộng Sản Trung Quốc:
- Nó sẽ tạo luồng sinh khí mới cho phong trào đòi tự do dân chủ trên toàn đại lục, nhất là tại các thành phố lớn. Nó cũng kích thích đòi hỏi nhiều quyền tự trị hơn của các cộng đồng sắc tộc đã bị sáp nhập vào Trung Hoa,
- Nó sẽ khiến Đài Loan cảnh giác hơn với các hứa hẹn của Bắc Kinh, kiên quyết hơn với ý định không hợp nhất vào Trung Hoa đại lục,
- Nó sẽ khiến các nước dân chủ trên thế giới, nhất là các nước lớn, các nước giàu mạnh nhất, giữ khoảnh cách với Trung Hoa.
2) Cùng với việc tự trưng bày bộ mặt độc tài và toàn trị lỗi thời, nước Trung Hoa Cộng Sản đang tự chứng tỏ mình bá quyền một cách hung hăng, tranh chấp biển đảo với các lân bang từ Việt Nam, Phi Luật Tân cho tới Nhật, Hàn Quốc. Đặc biệt gây lo ngại rộng rãi trên thế giới là “đường lưỡi bò” do Trung Hoa tựvẽ lênvà đòi độc chiếm toàn bộvùng biển bên trong đường đó.Vùng biển này là con đường vận chuyển hàng hóa quan trọng của thế giới.
3) Do đó, các cường quốc giàu mạnh như: Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… càng bày tỏ ý muốn thắt chặt bang giao với Việt Nam, nước có tiềm năng lớn nhất trong việc bảo vệ con đường vận chuyển thương mại biển Đông cho thế giới, cũng như có tiềm năng lớn bảo vệ các giá trị Tự Do, Dân Chủ nếu Việt Nam chuyển dần cách thức tổ chức quốc gia của mình.
B) CHÚNG TA HI VỌNG NHỮNG SỰ KIỆN GÌ TIẾP THEO?
1) Tiếp tục các liên kết tiếp theo với Hoa Kỳ trong lãnh vực quân sự: mở rộng danh sách các vũ khí sát thương mà Hoa Kỳ có thể cung cấp cho VN, Mở rộng các hoạt động quân sự mà Hoa Kỳ có thể hợp tác/phối hợp với Việt Nam. (Chú ý hiện nay Trung Hoa đang bị trói buộc bởi các khó khăn nội bộ và rắc rối ngoại giao).
2) Hợp tác triệt để với Hoa Kỳ và các quốc gia liên quan để thúc đẩy hoàn thành TPP càng sớm càng tốt. Một trong các hoạt động hợp tác này là thả tù nhân chính trị và mở rộng một số quyền tự do căn bản cho người dân.
3) Lúc đó Việt Nam, trong khi vẫn rất mềm dẻo với Trung Hoa, dần dần có vị thế độc lập hơn và do đó có thể chủ động thiết lập mối quan hệ hữu hảo hơn với Trung Hoa (Chú ý rằng hữu hảo không phải là lệ thuộc. Lệ thuộc không bao giờ là hữu hảo thực lòng hay dài lâu).
4) Trong khi không lơi lỏng việc phát triển kinh tế, cải tổ giáo dục, nân cao dân trí, tìm thời cơ để dần dần mở rộng thêm các quyền tự do căn bản nữa. Vừa mở rộng vừa tạo điều kiện giáo dục và thực tập dân chủ cho dân chúng. Thí dụ mở rộng xã hội dân sự, có lộ trình thực hiện tự do báo chí, thực hiện tự do lập hội…
5) Khi các điều kiện về hạ tầng mềm tương đối đầy đủ (dân trí nói chung tương đối cao, sự quen thuộc và thành thạo tương đối của dân chúng với dân chủ, lòng thông cảm và tinh thần hợp tác giữa dân chúng và chính quyền được nâng cao…) Việt Nam sẽ chuyển đổi hẳn sang chế độ Dân Chủ Tự Do như các nước Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật…
Với kinh nghiệm và sự ủng hộ của thế giới, của thời đại, với sự tin tưởng vào tương lai và tinh thần cầu tiến của dân tộc, Việt Nam có thể thực hiện các việc trên đây trong vòng 5 năm. Lúc đó xác suất rất lớn là tiềm lực kinh tế của Việt Nam đã gấp rưỡi hiện nay.Việt Nam tiến hành chuyển sang thể chế chính trị tiến bộ theo quá trình riêng của mình mà không cần chờ đợi Trung Hoa. Khi chuyển thành công, Việt Nam có lợi thế so sánh rất lớn. Người viết tin rằng 15 năm tiếp theo đó là giai đoạn chấn hưng đất nước, Việt Nam sẽ bùng nổ phát triển mọi mặt.Về kinh tế thì sau giai đoạn này sức mạnh kinh tế Việt Nam sẽ tăng khoảng gấp 3 lần (300%) hiện nay. Các giá trị sống sẽ phù hợp với chuẩn mực tiến bộ thế giới, các giá trị dân tộc truyền thống được phục hồi và nuôi dưỡng tốt đẹp.
C) TẠI SAO HI VỌNG VÀO NHỮNG SỰ KIỆN NHƯ TRÊN SẼ TIẾP THEO?
Đảng Cộng Sản Việt Nam đang nắm nguồn lực rất lớn của quốc gia Việt Nam. Nguồn lực Tài chánh, Kinh tế, Quân sự, Thông tin…
Thực tế này khiến đảng CSVN có quyền lực bao trùm mọi lãnh vực của đất nước. Họ thực sự là một thế lực “nghiêng trời lệch đất” trong lòng Việt Nam. Cho tới nay, qua các sự kiện gần đây liên quan tới tái cấu trúc nền kinh tế, tới bang giao với Trung Hoa Cộng Sản, tới cách cư xử với các tầng lớp dân chúng, tới sửa đổi Hiến Pháp… người dân thấy đảng CSVN còn rất Bảo Thủ.
Tuy nhiên, cá nhân người viết nghĩ rằng:
1) Đảng CSVN, nhà cầm quyền Việt Nam thấy và hiểu rõ các hướng nào nên đi, các bước nào nên tiến hành… để làm cho một nước Việt Nam phát triển bền vững.
2) Dù nắm trong tay các nguồn lực lớn, đảng CSVN vẫn lo sợ sự bất mãn dâng cao của dân chúng biến thành sức mạnh lật đổ. Chính họ, trong quá khứ, đã có kinh nghiệm về sức mạnh “nước lật thuyền” này, và hiện nay, các sự kiện từ Rumani, Đông Đức những năm 1989 cho tới mùa Ai Cập, Ucraina gần đây… khiến không chính quyền nào dám xem nhẹ sức mạnh của ý dân.
3) Tính Bảo Thủ của đảng CSVN, mà dân chúng rất sốt ruột và bất bình bất mãn, có nhiều lí do. Một trong các lí do, và người viết nghĩ rằng lí do quan trọng,là đảng CSVN sợ rằng trên con đường tiến về hướng Tự Do Dân Chủ, có những lúc sự việc vượt quá tầm kiểm soát của chính quyền. Lúc đó, các sai lầm mà đảng CSVN đã gây ra, các hận thù mà đảng CSVN đã gieo rắc, và các tài sản khổng lồ tích góp do tham nhũng sẽ không được tha thứ…
Người viết lại nghĩ rằng đảng CSVN có thể yên tâm về các lo lắng nói trên, có thể yên tâm rằng quá trình canh tân là một quá trình có trật tự và hòa bình. Bởi vì canh tân là một công cuộc rất rộng lớn, gánh nặng này đảng không phải lo một mình mà có sự góp sức của toàn dân.
Theo như phân tích trong phần (A), nếu đảng CSVN thực hiện được các mục:
1) Mở rộng bang giao với Hoa Kỳ,
2) Đưa VN làm thành viên TPP,
3) Đưa nền kinh tế Việt Nam phát triển tăng tốc
4) Thiết lập mối bang giao tự chủ và hữu hảo với Trung Hoa
Thì đảng CSVN sẽ nhận được sự ủng hộ của không ít thành phần, tầng lớp dân chúng Việt Nam, cùng với sự ủng hộ của thế giới.
Với vốn chính trị quí báu đó, đảng có thể yên tâm vạch lộ trình phát triển dân chủ cho Việt Nam. Tôi tin rằng với sự tin tưởng đã gặt hái được, dân chúng sẽ đủ kiên nhẫn ủng hộ đảng và lộ trình vạch ra nếu nó hợp lý về mục tiêu của từng giai đoạn và thời gian thực hiện.Sự hiểu biết và tấm lòng của dân chúng là điều mọi thành phần chính trị nên tin tưởng. Dân chúng sẽ cùng góp sức với chính quyền xây dựng ngôi nhà tổ quốc chung. Cùng với quá trình dân chủ hóa, dân chúng sẽ trở thành lá chắn bảo vệ xã hội chống lại các hành động cực đoan xuất phát từ quyền lợi ích kỷ của phe nhóm, điều mà người dân Việt Nam đã chịu quá nhiều đau khổ từ mấy trăm năm nay.
Khi các điều kiện chín mùi, sự chủ động chuyển đổi sang thể chế Tự Do Dân Chủ sẽ là một công trạng lớn của đảng CSVN đối với tổ quốc. Lúc đó đảng CSVN trở về vị trí một chính đảng của Việt Nam. Đảng có thể tin rằng, nếu làm tốt đẹp và êm thấm các quá trình kể trên, sự ủng hộ của dân chúng chắc chắn không tới mức 99% mà ai cũng thấy là giả dối và gian dối, nhưng cũng chắc chắn sẽ quá bán. Đảng vẫn tiếp tục nắm chính quyền trong 1-2 nhiệm kì nữa. Sau đó sẽ là quá trình “tự thân vận động” của cơ chế Tự Do Dân Chủ…
Đảng sẽ tránh bị cô lập bởi dân chúng. Tránh bị lật đổ. Và sẽ có một vị trí quan trọng trong lịch sử, trong lòng dân.
Đất nước sẽ tăng trưởng nhanh. Vị thế quốc tế của Việt Nam vững chắc hơn. Việt Nam sẽ nhanh chóng gia nhập các quốc gia tiến bộ và giàu mạnh.
Hơn thế nữa, khi thời cơ xuất hiện, Việt Nam có thể, bằng các biện pháp hòa bình thích hợp, đòi lại các vùng lãnh thổ, lãnh hải được thế giới công nhận về mặt pháp lý và lịch sử là thuộc về Việt Nam.
Nếu Việt Nam chủ động và tích cực thay đổi, rất nhiều hi vọng Việt Nam sẽ đạt các mục tiêu lớn của mình mau chóng. Chúng ta không để con cháu chúng ta phải giành giật lại cái cha ông của chúng đã đánh mất.
T.Q.C.
Tác giả gửi BVN